Theo số liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, số trẻ sơ sinh vào năm 2023 là 758.631 trẻ, giảm khoảng 41.000 (5,1%) so với năm 2022. Đây là năm thứ 8 liên tiếp số trẻ sơ sinh ở Nhật Bản đạt mức thấp kỷ lục, ngay cả ông Elon Musk cũng lo lắng.

r shutterstock 1020011011
Học sinh Nhật Bản (Ảnh minh họa: milatas/Shutterstock)

Tỷ lệ sinh của Nhật Bản giảm xuống mức thấp nhất mọi thời đại vào năm 2023, kể từ khi số liệu thống kê được thu thập lần đầu tiên vào năm 1899. Các quan chức chính phủ cho biết tỷ lệ sinh hiện đang ở “tình trạng nguy kịch” sau 8 năm giảm liên tiếp. Hầu hết người trẻ ở Nhật Bản đều không muốn có con.

Viện An sinh xã hội và các vấn đề dân số quốc gia Nhật Bản cho biết, số trẻ sơ sinh ở Nhật đang giảm sớm hơn 12 năm so với dự kiến ​​trước đây. Ban đầu họ ước tính, ít nhất phải đến năm 2035 số ca sinh mới giảm xuống dưới 760.000 trẻ.

Nguyên nhân chính khiến tỷ lệ sinh ở Nhật Bản giảm là do số lượng các cặp vợ chồng kết hôn giảm. Chỉ có 489.281 cặp đôi đã kết hôn ở Nhật Bản vào năm 2023, giảm 5,9% so với năm 2022. Đây cũng là lần đầu tiên kể từ những năm 1990, có ít hơn 500.000 cặp đôi kết hôn.

Vào đầu tuần này, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi nói với giới truyền thông, trong 6 năm tới hoặc đến những năm 2030, dân số trẻ sẽ bắt đầu giảm nhanh chóng. Giai đoạn này sẽ là cơ hội cuối cùng để chúng ta đảo ngược xu hướng này.

Nhiều nhà bình luận Nhật Bản cho rằng tình hình này không có gì đáng ngạc nhiên và chỉ trích Tokyo đã không hành động đủ để đối phó, như cung cấp thêm các trung tâm trông trẻ và tạo điều kiện cho phụ nữ trở lại làm việc sau khi sinh con.

Theo số liệu của Chính phủ, Nhật Bản ghi nhận 831.000 ca sinh trong năm 2021, trong khi ca tử vong là 1,44 triệu. Dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm mức cao kỷ lục 29% trong tổng dân số, trong khi trẻ em từ 14 tuổi trở xuống chiếm mức thấp kỷ lục 11,8 %. Xã hội Nhật Bản đang già đi nhanh chóng.

“Nguy cơ về tình trạng đó rất rõ ràng. Nếu không có thay đổi khiến tỷ lệ sinh vượt tỷ lệ tử, Nhật Bản cuối cùng sẽ không còn tồn tại. Đây sẽ là mất mát lớn cho thế giới”, tỷ phú công nghệ Elon Musk, CEO hãng Tesla, đăng trên nền tảng X hôm 8/5.

Cuộc khảo sát mới nhất cho thấy, hơn một nửa số người dưới 30 tuổi chưa kết hôn ở Nhật Bản không muốn có con. Tin tức này khiến tỷ phú Elon Musk lo lắng. Ông nói: “Nhật Bản sẽ biến mất nếu không có gì thay đổi.”

Một cuộc khảo sát do Công ty Dược phẩm Rohto của Nhật Bản công bố hôm 1/3 cho thấy, trong số 400 người được hỏi ở độ tuổi từ 18-29, có 55,2% cho biết trong tương lai, họ không muốn có con.

Những người được hỏi cho rằng gánh nặng sinh con và nuôi con cùng với áp lực tài chính là lý do khiến họ không muốn có con.

Trong 4 năm kể từ khi cuộc khảo sát được tiến hành, tỷ lệ người dân không muốn có con đã tăng lên qua từng năm. Lần gần đây nhất là lần đầu tiên vượt quá 5 năm.

Năm 2020, khi khảo sát lần đầu tiên được thực hiện, tỷ lệ người dân không muốn có con là 44%. Chỉ trong vòng 3 năm, tỷ lệ người dân không muốn có con đã tăng 11 điểm phần trăm.

Dù vậy, Nhật Bản vẫn là nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới, có nhiều doanh nghiệp lớn, từ các nhà sản xuất ôtô đến các nhà phát triển trò chơi, và là mắt xích chính trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu.

Những người khác cho rằng tỷ lệ sinh thấp đang là vấn đề ở nhiều quốc gia, bao gồm cả Đức, nơi Tesla vừa mở nhà máy mới, và Nhật Bản chỉ là nước chịu ảnh hưởng trước tiên.

Bình Minh (t/h)