Đương nhiệm Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang tìm cách tái tranh cử trong khi cựu Tổng thống Donald Trump quyết tâm giành lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử 2024 này. Chính sách của họ trong nhiều lĩnh vực có sự khác biệt khá to lớn.

Trump Biden
Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và đương nhiệm Tổng thống Joe Biden. (Ảnh tổng hợp từ Getty)

Ông Biden nói: “Mỹ đã trở lại!” trong khi ông Trump nói: “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại!” Cả hai người đều hy vọng mang lại sự thịnh vượng kinh tế và an ninh nước Mỹ, đồng thời bảo vệ lối sống của người Mỹ, nhưng quan điểm và chính sách của cả hai có nhiều sự khác biệt.

Trước đây, kinh tế là vấn đề hàng đầu được cử tri quan tâm nhất trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Đối với cuộc bầu cử năm 2024, ngoài kinh tế, các vấn đề mà cử tri quan tâm còn bao gồm an ninh biên giới, nhập cư bất hợp pháp, quyền phá thai…

Chính sách đối ngoại thường không có ảnh hưởng then chốt đến các cuộc bầu cử ở Mỹ. Tuy nhiên, do sự tồn tại của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine và chiến tranh Hamas-Israel, cũng như sự bất ổn ở Trung Đông và cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở eo biển Đài Loan, cùng những căng thẳng ngày càng gia tăng trong quan hệ Mỹ-Trung, các ứng cử viên tổng thống đều gặp khó khăn trong việc giải quyết những khó khăn ngoại giao này.

Sau đây là bản tóm tắt những điểm chính trong so sánh chính sách đối nội và đối ngoại của hai ứng cử viên, theo những gì ông Biden và ông Trump nói trên các trang web tranh cử tương ứng, và theo các tuyên bố chính thức cũng như bài phát biểu trước công chúng, cùng các sự kiện tin tức liên quan.

Vấn đề kinh tế

Tháng 12/2023, trong một bài phát biểu tranh cử, ông Biden nói rằng Hoa Kỳ đã có được 14 triệu việc làm mới, nhiều việc làm hơn bất kỳ tổng thống nào đã tạo ra trong nhiệm kỳ 4 năm. Tăng trưởng kinh tế kỷ lục, chỉ riêng quý trước đã tăng hơn 5%. Một kỷ lục khác là tỷ lệ thất nghiệp dưới 4% trong 20 tháng liên tiếp. Lạm phát thấp nhất so với bất kỳ nền kinh tế lớn nào trên hành tinh.

Trên trang web tranh cử của mình, cựu Tổng thống Trump viết, ông đã thông qua việc cắt giảm thuế kỷ lục cho tầng lớp trung lưu, cắt giảm nhiều loại thuế giết chết việc làm hơn bất kỳ chính quyền nào trước đây. Kết quả là tiền lương thực tế đã tăng lên nhanh chóng. Thu nhập hộ gia đình trung bình ở mức cao nhất trong lịch sử Hoa Kỳ và tỷ lệ nghèo đói cũng ở mức thấp kỷ lục.

Ông viết Tổng thống Trump đã tạo ra gần 9.000 “Vùng cơ hội” để hồi sinh các cộng đồng bị bỏ rơi, dẫn đến sự phục hồi kinh tế bùng nổ. Tỷ lệ thất nghiệp của người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Tây Ban Nha, người Mỹ gốc Á và phụ nữ đạt mức thấp kỷ lục.

Cựu Tổng thống cho biết, ông Joe Biden là kẻ hủy hoại việc làm của người Mỹ khi tiếp tục gây ra lạm phát phi mã, thông qua việc chính phủ chi tiêu khổng lồ và liều lĩnh. Tầm nhìn của Tổng thống Trump đối với sự phục hồi kinh tế của Mỹ là giảm thuế, tăng lương và cung cấp nhiều việc làm hơn cho người lao động Mỹ.

An ninh biên giới và nhập cư bất hợp pháp

Mở cửa biên giới, tiếp nhận một lượng lớn người xin tị nạn, và dung túng việc nhập cư bất hợp pháp là những bước cơ bản được chính quyền Biden thực hiện. Sau khi nhậm chức vào tháng 1/2021, ông Biden ngay lập tức lật ngược chính sách biên giới hà khắc của cựu Tổng thống Trump.

Sau làn sóng kỷ lục về người nhập cư bất hợp pháp vượt qua biên giới phía nam Hoa Kỳ, khả năng thực thi biên giới của Hoa Kỳ trở nên thiếu hụt một cách trầm trọng, và gây ra rủi ro về tội phạm và an ninh quốc gia cho Hoa Kỳ.

Tổng thống Biden đã ủng hộ một dự luật nhập cư vào tháng Một sẽ trao cho ông quyền “đóng cửa biên giới”. Ông Trump cáo buộc, trên thực tế, dự luật này cho phép người nhập cư bất hợp pháp tiếp tục xâm chiếm nước Mỹ.

Về an ninh biên giới, trên trang web tranh cử của mình, ông Trump nói đã tạo ra biên giới an toàn nhất trong lịch sử nước Mỹ, đã chấm dứt việc “bắt rồi lại thả”, trấn áp những kẻ buôn người, trục xuất số lượng kỷ lục các thành viên băng đảng người nước ngoài bất hợp pháp, và xây dựng 450 dặm bức tường biên giới mới vững chắc.

Về cuộc khủng hoảng nhập cư bất hợp pháp, ông Trump cho biết trên trang web tranh cử của mình, rằng ông Joe Biden đã đình chỉ tất cả các hoạt động thực thi nhập cư, đảo ngược việc đưa những người xin tị nạn trở về Mexico, Guatemala, Honduras và El Salvador một cách an toàn trong thời gian đại dịch toàn cầu. Thỏa thuận mang tính bước ngoặt này biến Hoa Kỳ thành thiên đường khổng lồ cho tội phạm nước ngoài nguy hiểm.

Ông nói, sự tấn công dữ dội của những người nước ngoài xâm nhập phi pháp biên giới rộng mở của Hoa Kỳ đe dọa đến an toàn công cộng, làm cạn kiệt kho bạc nhà nước, gây hại cho người lao động Mỹ, tạo gánh nặng cho các trường học và bệnh viện.

Cựu Tổng thống Trump nói ông sẽ chấm dứt thảm họa biên giới của ông Biden, chấm dứt việc bắt rồi lại thả, khôi phục thỏa thuận “Giữ lại tại Mexico” và loại bỏ gian lận tị nạn.

Ở các quốc gia đối tác, ông sẽ ủy quyền cho Lực lượng Vệ binh Quốc gia và cơ quan thực thi pháp luật địa phương hỗ trợ loại bỏ nhanh chóng các thành viên băng đảng người nước ngoài bất hợp pháp và tội phạm. Ông cũng sẽ theo đuổi một hệ thống nhập cư dựa trên thành tích, để bảo vệ người lao động Mỹ và thúc đẩy các giá trị Mỹ.

Vấn đề quyền phá thai

Quyền phá thai thường được Đảng Dân chủ coi là quyền của con người và phụ nữ, trong khi Đảng Cộng hòa thường tin rằng phá thai là giết chết sự sống.

Năm 1973, phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ trong vụ Roe kiện Wade (Roe v. Wade) đã hợp pháp hóa quyền phá thai trên khắp Hoa Kỳ.

Năm 2022, với sự ủng hộ của 3 thẩm phán được đề cử trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, Tòa án Tối cao đã đảo ngược quyền phá thai của liên bang trong vụ Roe v. Wade, và trả lại quyền phá thai cho các bang tự quyết định.

Đề cập đến quyền phá thai trong một bài phát biểu tranh cử, ông Biden nói nếu có thể làm bất cứ điều gì về vấn đề đó, thì cuối cùng ông sẽ ký một đạo luật khôi phục Roe v. Wade.

Ngày 8/4 năm nay, một lần nữa ông Trump khẳng định rõ ràng quan điểm của mình rằng quyền phá thai chỉ nên do các bang tự mình quyết định, không nên có một luật hoặc lệnh liên bang nào được áp dụng trên khắp Hoa Kỳ.

Chính sách đối ngoại

Ông Biden đã viết trong một bài xã luận, rằng Hoa Kỳ là một quốc gia quan trọng, đoàn kết các đồng minh và đối tác của mình, đứng lên chống lại những kẻ xâm lược và hướng tới một tương lai tươi sáng hơn, hòa bình hơn.

Ông cho biết, thế giới trông cậy vào Hoa Kỳ để giải quyết các vấn đề của thời đại chúng ta. Đây là trách nhiệm của người làm lãnh đạo, và nước Mỹ sẽ dẫn đầu. Bởi nếu Hoa Kỳ né tránh những thách thức ngày nay, nguy cơ xung đột có thể lan rộng và cái giá phải trả để giải quyết chúng sẽ tăng lên. Hoa Kỳ sẽ không để điều đó xảy ra.

Về chính sách đối ngoại, trên trang web tranh cử của mình, Trump nói ông đã thay thế các chính sách thất bại về chiến tranh không hồi kết, thay đổi chế độ và xây dựng đất nước bằng tầm nhìn táo bạo về “hòa bình thông qua sức mạnh”. Nhưng ông Joe Biden đã làm suy yếu khả năng sẵn sàng quân sự của Hoa Kỳ và giao vũ khí cho Taliban.

Tổng thống Trump nói ông sẽ bảo vệ nước Mỹ khỏi mọi mối đe dọa, và giữ nước Mỹ tránh xa các cuộc chiến tranh nước ngoài không cần thiết. Ông cũng sẽ thanh lọc hệ tư tưởng cánh tả cực đoan của Tổng thống Biden khỏi quân đội của Hoa Kỳ, và tuyển dụng lại những người yêu nước đã bị sa thải một cách bất công.

Ông nói, để bảo vệ người dân của chúng ta khỏi các mối đe dọa từ vũ khí hạt nhân và tên lửa siêu thanh. Ông cũng sẽ xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa thế hệ tiếp theo hiện đại.

Về chiến tranh Nga-Ukraine

Ông Biden ủng hộ cuộc chiến của Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga, cung cấp sự hỗ trợ quân sự và nhân đạo mạnh mẽ cho Ukraine. Kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine bắt đầu vào tháng 2/2022, ông Biden đã cung cấp hơn 112 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine.

Ông Trump cũng ủng hộ cuộc chiến chống xâm lược của Ukraine, nhưng ông tin rằng NATO nên hỗ trợ nhiều hơn cho Ukraine.

Ông Biden nộp đơn lên Quốc hội đề nghị cung cấp thêm 61,4 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine vào năm 2024, nhưng bị Hạ viện chặn. Ông Trump đã đề xuất thỏa hiệp cung cấp các khoản vay viện trợ quân sự cho Ukraine.

Đã nhiều lần ông Trump nói rằng nếu ông là tổng thống hiện tại của Hoa Kỳ, chứ không phải ông Biden, thì chiến tranh Nga-Ukraine, chiến tranh Hamas-Israel và các cuộc chiến tranh khác sẽ không bao giờ xảy ra trên thế giới.

Trên trang web tranh cử của mình, ông Trump không muốn thấy chiến tranh Nga-Ukraine mở rộng. Ông cũng không muốn thấy xung đột giữa Hoa Kỳ, NATO và Nga ngày càng gia tăng.

Về cuộc chiến Hamas-Israel và quan hệ Israel-Palestine

Ông Biden ủng hộ cuộc chiến của Israel chống lại Hamas và “giải pháp 2 nhà nước” giữa Israel và người Palestine. Tuy nhiên, ông Biden yêu cầu Israel không sát hại thường dân Palestine trong các chiến dịch chống lại Hamas.

Sau khi Hamas tiến hành một cuộc tấn công toàn diện và quy mô lớn vào Israel bằng đường biển, đường bộ và đường không vào ngày 7/10/2023, cũng như sau sự trỗi dậy của chủ nghĩa bài Do Thái ở châu Âu và Hoa Kỳ, ông Trump đã bày tỏ sự ủng hộ hoàn toàn đối với cuộc tấn công theo kiểu diệt trừ của Israel đối với Hamas, nhằm đảm bảo an ninh lâu dài của Israel.

Năm 2020, trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump, ông đã thúc đẩy “Hiệp định Abraham” nhằm mang lại hòa bình cho Trung Đông. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và quốc đảo Bahrain đã ký thỏa thuận với Israel để bình thường hóa quan hệ vào năm đó.

Trong nhiệm kỳ của mình, ông Trump cũng chính thức chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Israel đến thủ đô Jerusalem của nước này, và ký sắc lệnh tổng thống công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan. Sau khi những hành động này được thực hiện, phía Palestine không có bất kỳ hành động quyết liệt nào.

Về quan hệ Mỹ – Trung và lập trường đối với ĐCSTQ

Sau khi nhậm chức, về cơ bản ông Biden đều kế thừa chính sách Trung Quốc của chính quyền Trump, bao gồm cả việc tăng thuế đối với Trung Quốc.

Chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc đã trải qua một sự thay đổi cơ bản dưới thời chính quyền Trump, biến Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) từ đối tác thành đối thủ.

Từ Chính phủ đến Quốc hội, từ các tổ chức học thuật đến xã hội dân sự, Hoa Kỳ đã dần nhận ra mối đe dọa mà ĐCSTQ đặt ra đối với an ninh của Hoa Kỳ và thế giới. Trong nền chính trị ngày càng phân cực của Hoa Kỳ. Việc kiềm chế ảnh hưởng của ĐCSTQ và chống lại mối đe dọa của ĐCSTQ đã trở thành những vấn đề duy nhất mà hai đảng ở Hoa Kỳ có quan điểm nhất quán cao độ.

Về ngoại thương

Trên trang web tranh cử của mình, Trump nói trọng tâm tầm nhìn của ông là một cuộc cải tổ thân Mỹ toàn diện đối với các chính sách thuế và thương mại của Hoa Kỳ, loại bỏ hệ thống Biden chuyên trừng phạt các nhà sản xuất trong nước và khen thưởng những người gia công, để khen thưởng các nhà sản xuất trong nước, và hướng tới một hệ thống đánh thuế các công ty nước ngoài và những người những người xuất khẩu việc làm của Mỹ.

Ông nói, tất cả họ sẽ được khen thưởng. Hoa Kỳ cũng sẽ được hưởng lợi. Để đạt được mục tiêu này, Hoa Kỳ sẽ dần dần thực hiện một hệ thống thuế quan cơ bản phổ quát đối với hầu hết các sản phẩm nước ngoài. Ngoài ra, mức thuế cao hơn sẽ tăng dần, tùy thuộc vào mức độ sự mất giá của đồng tiền ở từng quốc gia.

Về vấn đề năng lượng và môi trường

Sau khi nhậm chức, ông Biden tái gia nhập “Thỏa thuận Khí hậu Paris” mà cựu Tổng thống Trump đã rút khỏi. Sau đó, ông đầu tư hàng trăm tỷ USD vào năng lượng xanh, xe điện và “công lý môi trường” trong “Đạo luật Giảm lạm phát”. Chính quyền Biden cũng yêu cầu giảm lượng khí thải carbon dioxide ít nhất 50% vào năm 2030.

Trên trang web tranh cử của mình, cựu Tổng thống viết rằng ông Joe Biden đã đảo ngược cuộc cách mạng năng lượng của ông, và hiện đang làm giàu cho các đối thủ nước ngoài nước ngoài.

Tổng thống Trump sẽ giải phóng việc sản xuất các nguồn năng lượng trong nước, giảm giá xăng, dầu diesel và giá khí đốt tự nhiên đang tăng vọt, thúc đẩy an ninh năng lượng cho bạn bè của Hoa Kỳ trên khắp thế giới, xóa bỏ “Thỏa thuận mới xanh” của xã hội chủ nghĩa, và đảm bảo rằng Hoa Kỳ không còn phụ thuộc vào các nhà cung cấp năng lượng nước ngoài nữa.

Về việc kiểm soát súng

Nhìn chung, ông Biden thuộc Đảng Dân chủ ủng hộ việc kiểm soát súng hoặc cấm sử dụng súng, trong khi Đảng Cộng hòa do ông Trump đại diện lại ủng hộ quyền sở hữu súng.

Về tư pháp hình sự

Thông qua nhiều mệnh lệnh hành pháp, ông Biden đã chỉ đạo Bộ Tư pháp không gia hạn hợp đồng với các cơ sở giam giữ tội phạm do tư nhân điều hành. Chính quyền Biden đang hướng hàng tỷ đô la từ quỹ công vào các dự án ​​​​an toàn cộng đồng. Ở nhiều thành phố thuộc đảng Dân chủ đang có nhiều chính sách dung túng cho tội phạm.

Trên trang web tranh cử của mình, ông Trump viết rằng không có gì quan trọng hơn việc nhanh chóng khôi phục luật pháp, trật tự và an toàn công cộng ở Hoa Kỳ. Tổng thống Trump sát cánh cùng những anh hùng thực thi pháp luật. Trong khi đó, ông Joe Biden và các chính trị gia thuộc phe cực tả đã cắt giảm ngân sách, phỉ báng và giải tán lực lượng cảnh sát trên khắp đất nước.

Ông nói, tội giết người ở các thành phố do đảng Dân chủ điều hành đang tăng lên mức cao kỷ lục. Các công tố viên cấp tiến và công tố viên tại địa phương đã nhắm mắt làm ngơ trước những tên tội phạm bạo lực đe dọa công dân của Hoa Kỳ. Các đường phố của thành phố vĩ đại một thời của Hoa Kỳ giờ đây bị kiểm soát bởi các băng đảng và tập đoàn tội phạm, và bị cản trở bởi những người vô gia cư mắc bệnh tâm thần và nghiện ma túy.

Về giáo dục

Ông Trump hứa sẽ loại bỏ Bộ Giáo dục liên bang và giao lại quyền lực này cho các bang.

Trang web tranh cử, ông Trump tin rằng Hoa Kỳ nên cung cấp cho con cái mình những trường học tuyệt vời. Điều này sẽ dẫn đến việc làm tốt, giúp đất nước trở nên vĩ đại hơn và người dân sống tốt hơn.

Để đạt được mục tiêu này, Tổng thống Trump sẽ nỗ lực đảm bảo rằng ưu tiên hàng đầu của mọi trường học là chuẩn bị cho sự nghiệp của học sinh, để tái tập trung hoàn toàn các trường học vào việc giành được thành công trong thế giới việc làm. Ông cam kết đóng cửa hệ thống giáo dục liên bang và trả lại quyền lực cho các tiểu bang.

Về vấn đề chuyển giới và bản dạng giới

Trên trang web tranh cử của mình, ông Trump nói sẽ yêu cầu Quốc hội thông qua dự luật nêu rõ giới tính duy nhất được Chính phủ Hoa Kỳ công nhận là nam và nữ và giới tính được xác định khi sinh ra. Dự luật này cũng sẽ cấm nam giới chuyển giới thành nữ tham gia các môn thể thao của phụ nữ.

Ông nói sẽ bảo vệ quyền của cha mẹ không cho phép con cái họ nhận giới tính và danh tính mới mà không có sự đồng ý của họ.

Về xây dựng cơ sở hạ tầng

Trong bài phát biểu tranh cử, ông Biden nói kể từ hệ thống đường cao tốc liên bang của Tổng thống Eisenhower, Hoa Kỳ đã thông qua khoản đầu tư lớn nhất vào việc xây dựng lại cơ sở hạ tầng của đất nước. Đường, cầu, nước sạch, Internet tốc độ cao, tất cả những thứ dành cho người dân phải rẻ và dễ tiếp cận với mọi người.

Trang web chiến dịch tranh cử của ông Trump cho biết, Hoa Kỳ sẽ xây dựng lại các thành phố mới trên khắp đất nước. Những “thành phố tự do” này sẽ mở cửa lại biên giới, khơi dậy trí tưởng tượng của người Mỹ và tạo ra cơ hội mới cho hàng trăm nghìn thanh niên và những người khác. Tất cả các gia đình lao động chăm chỉ sẽ có cơ hội sở hữu nhà và Giấc mơ Mỹ.

Ông Trump sẽ thách thức các thống đốc của tất cả 50 tiểu bang cùng tham gia trong một chiến dịch lớn, nhằm hiện đại hóa và làm đẹp, phá bỏ những tòa nhà xấu xí, cải tạo công viên và không gian công cộng của Hoa Kỳ, làm cho các thành phố và thị trấn trở nên đáng sống hơn. Đồng thời, ông cũng sẽ đảm bảo môi trường nguyên sơ và xây dựng những tượng đài cao chót vót cho những anh hùng Mỹ thực sự.

Về vấn đề cựu chiến binh

Ông Trump đã cung cấp khoản tài trợ kỷ lục cho các dịch vụ sức khỏe tâm thần cho cựu chiến binh, mở rộng khả năng tiếp cận các nguồn lực y tế từ xa và phòng chống tự sát.

Để đảm bảo rằng những người liều mạng bảo vệ tự do của Hoa Kỳ sẽ được nhận được tự do, phước lành, ông Trump đã giảm bớt tình trạng vô gia cư của cựu chiến binh, tăng phúc lợi giáo dục và đẩy tỷ lệ thất nghiệp của cựu chiến binh xuống mức thấp kỷ lục.