Hôm thứ Hai (31/7), Chính phủ Panama (quốc gia Trung Mỹ) cho biết, từ đầu năm đến nay, gần 250.000 người di cư và xin tị nạn đã băng qua rừng đầm lầy Darien Gap nguy hiểm, phá kỷ lục năm ngoái, trong đó có 8.500 công dân Trung Quốc.

p3303901a871552669
Cảnh người Trung Quốc đi bộ vượt biên qua biên giới Mỹ (Nguồn: Ảnh chụp màn hình video)

Darien Gap (tức Darien Canyon, hay Hẻm núi Darien) là một khu rừng rậm ngăn cách giữa Panama và Colombia, từng được coi là một nơi chết chóc rất nguy hiểm và không thể vượt qua. Nhưng hiện nay ngày càng nhiều người chấp nhận rủi ro, sẵn sàng chiến đấu bằng cả sinh mạng của mình, để có một cuộc sống tốt đẹp hơn ở các quốc gia khác.

Kể từ tháng 1, hơn 248.901 người đã vượt qua khu vực nguy hiểm dài 265 km giữa Colombia và Panama, cô Maria Isabel Saravia, Phó trưởng Ban di trú của Panama, nói với hãng tin tiếng Tây Ban Nha Agencia EFE hôm thứ Hai (31/7).

Khoảng 20% những người chấp nhận rủi ro là trẻ em. Gần một nửa trong số đó từ 5 tuổi trở xuống. Cô Saravia nói thêm rằng chúng ta đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng.

Đến nay, hơn 100.000 người vượt biên đến từ quốc gia Nam Mỹ Venezuela. Quốc gia này rơi vào cảnh bất ổn kinh tế và khủng hoảng nhân đạo, gây ra cảnh tượng người dân di cư hàng loạt.

Từ đầu năm đến nay, có khoảng 33.000 người Haiti (quốc gia ở Caribe), 25.000 người Ecuador và 8.500 người Trung Quốc đã rời khỏi đất nước.

Ngày 29/3, Axios đưa tin, sự gia tăng số lượng người Trung Quốc nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ phản ánh sự phản kháng liên tục của người dân Trung Quốc đối với các chính sách đối nội hà khắc của Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

Một người đàn ông vượt biên có biệt danh là Sam ở độ tuổi 40, ở tỉnh Hà Nam, từng tham gia phong trào xã hội đường phố ở Quảng Châu, phản đối chính sách zero-COVID cực đoan của ĐCSTQ. Ông rời khỏi Trung Quốc vì lo sợ chủ nghĩa độc tài ngày càng sâu rộng của ông Tập Cận Bình. Vợ và con trai nhỏ của ông vẫn ở Trung Quốc.

Sam nói với Axios: “Cuộc di cư này cho thấy sự phản kháng của người dân Trung Quốc đối với các chính sách thụt lùi, và các biện pháp phong tỏa hà khắc của Chủ tịch Tập Cận Bình. Nó giống như phản ứng của động vật giẫm đạp lên nhau bỏ chạy trước một trận động đất vậy”.

Ông Trịnh Tồn Trụ, Giám đốc tổ chức phi lợi nhuận “Tiếng nói của người nhập cư” cho biết: “Chính sách zero-COVID (của ĐCSTQ) đã gây tổn hại nghiêm trọng cho người dân thường Trung Quốc. Nhiều người trước đây không quan tâm đến chính trị, nhưng dịch bệnh này đã đánh thức họ. Họ nhận ra rằng, thực sự không có tự do ở Trung Quốc”.

Vào tháng 4, Liên Hợp Quốc đã cảnh báo rằng số lượng người di cư và xin tị nạn trong khu vực này có thể lên tới 400.000 người trong năm nay, một con số chưa từng có.

Tại Darien Gap, những người di cư phải đối mặt với những ngọn núi dựng đứng, một mê cung rừng nhiệt đới và các băng đảng tội phạm bạo lực chuyên tống tiền và tấn công tình dục.

Đại diện của Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) của Liên Hợp Quốc cho biết, nhiều người thiệt mạng ở rừng đầm lầy Darien Gap không bao giờ được ghi nhận hoặc tìm thấy, trong khi những người khác bị chấn thương tâm lý lâu dài.

Trong một tuyên bố vào tháng 1, ông Giuseppe Loprete, người đứng đầu phái bộ của IOM tại Panama, cho biết câu chuyện họ nghe được từ những người đã vượt qua Darien Gap minh chứng cho sự khủng khiếp của cuộc hành trình. Nhiều người đã chết hoặc mất tích, trong khi những người khác xuất hiện các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần.

Thống kê vượt biên năm 2022 cho thấy, lượng người di cư và xin tị nạn vượt qua Darien Gap tăng gần gấp đôi so với năm 2021.

Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), tổ chức bảo vệ quyền trẻ em của Liên Hợp Quốc, số trẻ em đã đi bộ qua Darien Gap từ tháng 1-10/2022 đạt mức kỷ lục với 32.488 em.

Nhiều người chạy trốn về phía bắc đến các điểm đến như Hoa Kỳ. Nhưng vào tháng 4, Hoa Kỳ đã thực hiện các biện pháp ngăn chặn dòng người di cư và người xin tị nạn qua biên giới phía nam của mình. Hoa Kỳ cũng thỏa thuận với chính quyền Panama và Colombia, để ngăn chặn sự di chuyển bất hợp pháp của người dân qua Hẻm núi Darien.

Tuy nhiên, VOA dẫn lời Bộ trưởng Bộ An ninh công cộng Panama, ông Juan Manuel Pino, cảnh báo rằng số người đi qua Darien Gap có thể lên tới 400.000 người vào cuối năm nay.

Bình Minh (t/h)