Nga đã buôn lậu vàng ở Sudan trong một năm rưỡi vừa qua để bù đắp thiệt hại kinh tế do các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với cuộc chiến ở Ukraine, các quan chức Sudan nói với CNN.

shutterstock 1551632723
(Ảnh minh họa: diy13/ Shutterstock)

Các nguồn tin Sudan thuật lại, có ít nhất 16 chuyến bay buôn lậu vàng của Nga rời khỏi nước Nga trong 18 tháng qua, bao gồm một chuyến vào tháng 2 ở Khartoum, nơi phát hiện khoảng một tấn vàng ẩn dưới những hộp bánh quy nhiều màu sắc.

CNN cho hay, bằng chứng được tìm thấy chỉ ra sự thông đồng giữa Nga và giới lãnh đạo quân sự của Sudan để cho phép hàng tỷ đô la vàng qua mặt nhà nước Sudan và tước đi hàng trăm triệu doanh thu nhà nước của quốc gia này.

Một cựu quan chức Mỹ trao đổi với CNN, để đổi lại, Nga đã hỗ trợ quân sự cho giới lãnh đạo quân sự của Sudan và khuyến khích cuộc đảo chính quân sự năm 2021 lật đổ một chính phủ dân sự chuyển tiếp.

Người này nhấn mạnh: “Chúng tôi từ lâu đã biết Nga đang khai thác tài nguyên thiên nhiên của Sudan. Để duy trì khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên đó, Nga đã khuyến khích quân đội đảo chính.”

“Khi phần còn lại của thế giới đóng cửa với [Nga], họ sẽ gặt hái được rất nhiều lợi ích từ mối quan hệ với các tướng lĩnh của Sudan và từ việc giúp các tướng lĩnh duy trì quyền lực,” cựu quan chức nói thêm.

Bộ Ngoại giao cũng nói với CNN rằng họ đang theo dõi chặt chẽ vấn đề, bao gồm các hoạt động được báo cáo của Meroe Gold và Tập đoàn Wagner do Điện Kremlin hậu thuẫn, cùng các tổ chức bị trừng phạt khác ở Sudan.

“Chúng tôi ủng hộ người dân Sudan trong việc theo đuổi một Sudan dân chủ và thịnh vượng, tôn trọng nhân quyền,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao nói thêm. “Chúng tôi sẽ tiếp tục nêu rõ mối quan ngại của mình với các quan chức quân đội Sudan về tác động xấu của Wagner, Meroe Gold và các tác nhân khác.”

Sự can dự của Nga vào Sudan bắt đầu từ năm 2014, khi các lệnh trừng phạt của phương Tây được thực hiện sau khi Moscow xâm lược Crimea của Ukraine. Các hoạt động của Wagner bắt đầu vào năm 2017 sau cuộc gặp giữa Tổng thống Sudan khi đó là ông Omar Hassan al-Bashir và người đồng cấp Nga Vladimir Putin.

Trong ít nhất một thập kỷ, Nga đã giấu các giao dịch vàng với Sudan khỏi hồ sơ chính thức. Thống kê Ngoại thương chính thức của Sudan kể từ năm 2011 liên tục thống kê tổng lượng vàng xuất khẩu của Nga từ nước này ở mức 0, bất chấp bằng chứng phong phú về các giao dịch rộng rãi của Moscow trong lĩnh vực này.

Bởi vì Nga đã được hưởng lợi từ những điểm mù đáng kể của chính phủ, rất khó để xác định chính xác lượng vàng mà nước này đã chuyển khỏi Sudan. Tuy nhiên, ít nhất 7 nguồn tin quen thuộc với các sự kiện cáo buộc Nga đã chi phối phần lớn các hoạt động buôn lậu vàng của Sudan – nơi mà hầu hết vàng của Sudan đã bị thu hồi trong những năm gần đây, theo số liệu thống kê chính thức.

Hầu hết các nguồn tin nội bộ của CNN đều khẳng định rằng khoảng 90% sản lượng vàng của Sudan đang được tuồn ra ngoài. Nếu đúng, số vàng trị giá khoảng 13,4 tỷ USD đã vi phạm các quy định và hải quan, với khả năng thất thoát hàng trăm triệu USD trong doanh thu của chính phủ. CNN không thể xác minh một cách độc lập những số liệu đó.

Minh Ngọc (Theo CNN)