‘Gã khổng lồ’ viễn thông Trung Quốc Huawei, vốn bị Mỹ trừng phạt, đã ra mắt máy tính xách tay trang bị chip trí tuệ nhân tạo Intel vào hôm thứ Năm (11/4), khiến các thành viên Đảng Cộng hòa tại Quốc hội Hoa Kỳ bị sốc và nổi cáu. Các nhà lập pháp đã chỉ trích chính quyền Joe Biden hôm thứ Sáu (12/4).

intel dung ke hoach mo rong san xuat chip o viet nam
(Ảnh minh họa: Ireshetnikov54/shutterstock)

Huawei vừa ra mắt chiếc máy tính xách tay hỗ trợ trí tuệ nhân tạo đầu tiên của mình, MateBook X Pro. Mẫu máy tính này trang bị chip xử lý hiệu năng cao Core Ultra 9 của Intel. Điều này khiến cho các nghị sĩ Mỹ cảm thấy sốc và nổi cáu, bởi vì nó cho thấy Bộ thương mại Mỹ đã bật đèn xanh cho việc xuất khẩu con chip này cho Huawei. Trước đó, mẫu máy tính MateBook X được Huawei ra mắt vào năm 2020 cũng sử dụng chip Intel.

Dân biểu Cộng hòa Mike Gallagher và cũng là Chủ tịch Ủy ban lựa chọn của Hạ viện về cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc, cho biết trong một tuyên bố với Reuters rằng, “Một trong những bí ẩn lớn nhất ở Washington D.C. là tại sao Bộ Thương mại tiếp tục cho phép vận chuyển công nghệ Mỹ cho Huawei.”

Ông Michael McCaul, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, cho biết trong một tuyên bố với Reuters: “Những sự chấp thuận này phải dừng lại.” Ông nói: “Hai năm trước, tôi đã được thông báo rằng giấy phép cho Huawei sẽ dừng lại. Và hiện nay có vẻ như chính sách này không thay đổi.”

Dân biểu Đảng Cộng hòa Elise Stefanik cũng cho biết trên mạng xã hội X rằng điều này “cho thấy một cách rõ ràng” Bộ Thương mại của chính quyền Biden đã phê duyệt giấy phép mới của Intel hoặc mở rộng đáng kể phạm vi giấy phép hiện tại của họ. Bà nói rằng “điều này là không thể chấp nhận được”.

Một người quen thuộc với vấn đề này cho biết, các con chip được vận chuyển theo giấy phép hiện có. Người này và một nguồn tin khác chỉ ra rằng những con chip này không bị ảnh hưởng bởi những hạn chế gần đây đối với việc xuất khẩu chip trí tuệ nhân tạo sang Trung Quốc.

Theo báo cáo của Reuters hồi tháng Ba, Intel đã tạm thời giữ giấy phép cung cấp chip cho Huawei và có thể tiếp tục bán số chip trị giá hàng trăm triệu USD cho Huawei. Vào thời điểm đó, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio đã kêu gọi thu hồi giấy phép của Intel “ngay lập tức”.

Về vấn đề này, Reuters cho biết Bộ Thương mại Mỹ và Intel từ chối bình luận. Huawei đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Năm 2019, Mỹ đưa Huawei vào danh sách hạn chế thương mại vì vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran. Việc được đưa vào danh sách có nghĩa là các nhà cung cấp tại Mỹ của Huawei phải nộp đơn xin giấy phép đặc biệt và khó có thể có được trước khi giao hàng cho Huawei.

Chính quyền Trump đã cấp một giấy phép như vậy, cho phép Intel vận chuyển các bộ xử lý trung tâm để sử dụng trong máy tính xách tay cho Huawei bắt đầu từ năm 2020. Một số người theo đường lối cứng rắn đối với Trung Quốc đã kêu gọi chính quyền Biden thu hồi giấy phép. Tuy nhiên, giấy phép này sẽ hết hạn vào cuối năm nay và sẽ không được gia hạn.

Gần 5 năm sau khi Huawei bị đưa vào danh sách hạn chế thương mại, chính quyền Biden đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng phải làm nhiều hơn nữa để ngăn chặn Huawei tiếp cận công nghệ của Mỹ.

Bất chấp những nỗ lực không ngừng của Washington nhằm làm suy yếu khả năng sản xuất chất bán dẫn tiên tiến của Huawei, vào tháng Tám năm ngoái, Huawei đã ra mắt điện thoại thông minh 5G mới, Mate 60 Pro, sử dụng chip chip 7 nanomet tiên tiến do nhà sản xuất chip Trung Quốc SMIC sản xuất, nhà sản xuất này đang phải chịu lệnh trừng phạt của Mỹ. 

Tại phiên điều trần của tiểu ban Thượng viện trong tuần này, ông Kevin Kurland, một quan chức thực thi xuất khẩu tại Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) của Bộ Thương mại Mỹ, cho biết các hạn chế của Washington đối với Huawei đã có “tác động đáng kể” đến khả năng tiếp cận công nghệ của Mỹ. Ông cũng nhấn mạnh rằng mục tiêu không nhất thiết là ngăn cản Huawei phát triển mà là ngăn hãng này lạm dụng công nghệ Mỹ cho “các hoạt động ác ý”.

Tuy nhiên, những nhận xét này không làm dịu đi sự bất mãn của một số nhà lập pháp sau khi xuất hiện tin tức về máy tính xách tay mới của Huawei sử dụng chip tiên tiến của Intel.

Trí Đạt (theo VOA)