Hải quan Việt Nam vừa đưa ra cảnh báo về tình trạng doanh nghiệp lợi dụng hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu mặt hàng thuốc thú y có chứa ma túy, tiền chất rồi điều chế, chiết tách tiền chất để sản xuất ma túy.

Ketamine Vials
Các lọ dung dịch 10ml Ketamine (Ảnh minh họa: commons.wikimedia.org)

Theo Hải quan Việt Nam, lực lượng chức năng đã bắt giữ một số vụ, đối tượng sử dụng thuốc thú y có chứa ketamine để tách, chiết ma túy ketamine.

Ketamine (gọi tắt là Ke), là một thuốc gây mê phân ly (đóng băng nhận thức cảm giác) được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt, kê đơn ở Hoa Kỳ kể từ những năm 1970 cho người và thú y. Tại Việt Nam, ketamine nằm trong số các chất ma túy được dùng trong lĩnh vực y tế, thú y (gây mê để phẫu thuật), tại Danh mục III ban hành kèm Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018.

Nếu lạm dụng, dùng không đúng chỉ định, ketamine sẽ gây nên tình trạng ảo giác, hoang tưởng, bị kích động mạnh, không cảm thấy đau đớn, rối loạn thị giác, cảm giác mùi vị, sờ mó bị thay đổi méo mó, mất định hướng về không gian và thời gian, gây mất trí nhớ ngắn hạn không nhận biết mình là ai có thể dẫn đến các hành vi không an toàn cho bản thân và người chung quanh, theo Cơ sở điều trị Methadone (Trung tâm y tế Quận 6, TP.HCM).

Theo đó, ngày 1/4, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) ra văn bản cảnh báo toàn ngành về tình trạng xuất, nhập khẩu thuốc thú y chứa ma túy, tiền chất không có giấy phép của cơ quan chuyên ngành.

Một số công việc được đặc biệt lưu ý, như kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu là thuốc thú y có chứa ma túy, tiền chất nằm trong danh mục quy định tại Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018.

Khi thông quan hàng hóa là thuốc thú y có chứa ma túy, tiền chất theo quy định, trên tờ khai phải có số giấy phép, cơ quan cấp, tên loại ma túy, tiền chất, thành phần hóa học, ký mã hiệu, đặc tính, công dụng của sản phẩm; giấy phép phải có hiệu lực trước thời điểm thông quan.

Các lực lượng phải tăng kiểm soát đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, mua bán, vận chuyển trái phép thuốc thú y có chứa ma túy, tiền chất đối với các doanh nghiệp kinh doanh thương mại, đầu tư, gia công sản xuất xuất khẩu có liên quan.

Đồng thời, sử dụng nghiệp vụ thu thập thông tin để nắm rõ mục đích sử dụng, số lượng, chủng loại, định mức tiêu hao, tồn trữ, tiêu hủy, các hoạt động mua bán, chuyển nhượng thuốc thú y giữa các doanh nghiệp.

Theo Cục Điều tra chống buôn lậu, khi phát hiện dấu hiệu vi phạm, các lực lượng chức năng sẽ tổ chức điều tra, xác minh, lập hồ sơ, đánh giá cụ thể từng trường hợp để có biện pháp xử lý.

Việc “chiết” ma túy từ thuốc thú y không còn là thủ đoạn phạm tội mới. Năm 2017, Phùng Quang Anh (thời điểm này 29 tuổi, ngụ ở phường Minh Khai, quận Hai Bà Trưng) bị bắt khi đang mang 23g ketamine điều chế từ thuốc thú y đi bán.

Người này khai do gia đình có cửa hàng chăm sóc chó mèo nên thường xuyên mua các loại thuốc gây mê (loại Ketamil Injection) ở cửa hàng thuốc thú y để sử dụng. Trong một lần sử dụng thuốc gây mê chữa bệnh cho chó mèo, Quang Anh phát hiện trong đĩa có kết tủa của chất gây nghiện ketamine, nên đã đi gom thuốc gây mê ở cửa hàng thuốc thú y, rồi tách chiết ra ketamine đem bán cho người nghiện.

(Ketamil Injection có hoạt chất chính là Ketamine HCL, là thuốc gây mê trên trâu, bò, ngựa, heo, dê, chó, mèo, nhập khẩu từ Úc, nằm trong danh mục thuốc thú y được Bộ NN&PTNT cấp phép nhập khẩu và lưu hành ở Việt Nam theo Thông tư số 10/2016)

Cùng trong năm 2017, một đường dây tội phạm chiết xuất ketamine từ thuốc thú y với quy mô lớn do Chu Việt Long, 39 tuổi, ở phường Hàng Bột, quận Đống Đa, Hà Hội cầm đầu bị phát hiện.

Long nhận hợp đồng chuyển nhượng vốn từ một doanh nghiệp sau đó thay đổi giấy chứng nhận kinh doanh và đổi tên thành Công ty TNHH TM Dược phẩm thú y T&T, người đại diện pháp luật là Nhâm Trọng Hiệp cũng là do Long dựng lên. Sau khi chuyển đổi mục đích kinh doanh, Long làm các giấy ủy quyền của công ty để mình và đồng phạm được phép đại diện công ty để đàm phán, trao đổi, đặt hàng và mua bán các sản phẩm thuốc thú y.

Các đối tượng liên hệ với một số trang trại chăn nuôi để làm khống đơn đặt hàng mua thuốc thú y có hàm lượng ketamine với số lượng lớn cho Công ty TM Dược phẩm thú y T&T, sau đó tách chiết trái phép ketamine tại nhiều địa điểm khác nhau để bán ra thị trường.

Nguyễn Sơn

Xem thêm:

Cán bộ biên phòng từng là đặc nhiệm chống ma túy bị điều tra vì nghi buôn ma túy