Nếu những triệu chứng này xuất hiện cùng bụng phệ thì hãy cẩn thận đó là khối u
- Vương Hân Lôi
- •
Hầu như những người trên độ tuổi trung niên thường bị bụng phệ, nguyên nhân có thể là do béo phì, ít vận động hoặc thừa dinh dưỡng, từ đó khiến mỡ thừa tích tụ ở mô dưới da và lưới bụng khiến bụng phình ra ngoài.
Có nhiều nguyên nhân gây ra bụng trướng như khó tiêu, kém hấp thu, không dung nạp lactose, lo lắng hồi hộp, hội chứng ruột kích thích, viêm dạ dày ruột, tiêu chảy hoặc táo bón lâu ngày, cảm lạnh, chảy nước mũi, v.v. và nghiêm trọng hơn như bệnh xơ gan cổ chướng, bệnh túi mật, tắc ruột, dính ruột sau phẫu thuật bụng, bệnh thần kinh do tiểu đường, rối loạn chức năng tiết niệu và thậm chí là ung thư gan, ung thư đại trực tràng, u xơ tử cung, u buồng trứng, v.v. có thể gây chướng bụng và cần kiểm tra cẩn thận mới có thể trị đúng bệnh, bốc đúng thuốc.
May mắn thay, hầu hết bệnh nhân đầy hơi đều là chứng bệnh lành tính, đặc biệt là tình trạng viêm dạ dày cấp tính và mãn tính do khó tiêu và ăn quá nhiều là phổ biến nhất. Tuy nhiên, nếu trên 45 tuổi, có xu hướng thiếu máu, cảm thấy có khối u ở vùng bụng trên và sụt cân đáng kể thì bạn nên nghi ngờ khả năng có khối u.
Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt thất thường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng khó tiêu, đầy hơi. Ví dụ, nếu bạn có thói quen ăn uống không tốt, nói chuyện trong khi ăn hoặc ăn quá nhanh, bạn không chỉ ăn nhiều không khí mà còn dễ bị chứng khó tiêu. Có người nuốt nước bọt và thở gấp những lúc căng thẳng, thậm chí ngay cả khi nhai kẹo cao su cũng nuốt không khí; hay khi húp canh nóng cũng là húp một ngụm nhỏ súp canh cùng với một ngụm lớn không khí, khi uống đồ uống có ga như như soda, cola, bia…thì trong đồ uống đã có không khí, khi uống từng ngụm lớn, bạn sẽ uống vào nhiều không khí hơn. Một số người lớn tuổi khi đeo răng giả không đúng cách có thể tiết nước bọt, khi nuốt nước bọt cũng nuốt vào cả không khí.
Cuốn “Thiên kim yếu phương” của nhà Đường có nói: “Khi ăn cần loại bỏ lo lắng”. Vì vậy, người bệnh không nên ăn uống quá độ, mà nên thả lỏng thể xác, tinh thần, ăn chậm nhai kỹ. Nên tránh những thực phẩm quá ngọt và quá nhiều dầu, cũng như các loại đậu, gạo nếp, khoai lang, rau hẹ, bắp cải và các thực phẩm sinh khí khác. Trong lúc ăn uống nên hạn chế nói chuyện hay uống canh nóng, khi uống những đồ uống có ga thì không nên uống từng ngụm lớn, thay vào đó, bạn có thể dùng ống hút từng ngụm nhỏ. Có thể ăn một ít sữa chua có chứa vi khuẩn axit lactic để giúp loại bỏ chứng đầy hơi.
Cổ nhân thường nói: “Ăn cơm 7 phần no, thọ tới già”. Thói quen ăn uống này đã giúp giảm tải áp lực cho dạ dày và giúp duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Cuốn “Dinh dưỡng tuỳ bút” cho rằng: “Rau thuộc loại cần thiết trong mỗi bữa ăn”. Vì vậy, bạn hãy nhớ ăn nhiều rau xanh và hấp thụ đủ chất xơ để nhuận tràng tránh táo bón, giảm chướng bụng.
Các loại cây như sơn trà, mạch nha, củ mã thầy, chanh…là các loại thức ăn có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, điều hòa khí và giảm chướng bụng, có thể ăn vào khi thích hợp. Khoai từ có tác dụng phục hồi niêm mạc đường tiêu hóa, tốt cho người lâu ngày bị đau dạ dày hoặc tiêu chảy. Tuy nhiên, người bị táo bón nặng không nên ăn nhiều để tránh đầy hơi.
Các bài thuốc Trung y như Tứ nghịch tán (chữa chứng nhiệt quyết do dương khí nội uất), Sài Hồ Sơ Can tán có thể lưu thông khí huyết, điều hòa dạ dày, bài thuốc Bảo hoà hoàn có thể giúp tiêu thực hòa vị, chỉ cần thêm vào hoặc bớt đi một cách thích hợp, chúng có thể giúp ích rất nhiều.
Người xưa có câu: “Lên giường củ cải, xuống giường gừng tươi” là lời khuyên quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe theo lối sống tự nhiên. Và điều này không có nghĩa là bạn cần ăn củ cải và gừng mà có nghĩa là bạn nên giữ cho đường tiêu hóa của mình được thư giãn vào ban đêm trước khi đi ngủ và chú ý giữ ấm vào ban ngày. Bởi vì gừng có thể kích thích cảm giác thèm ăn và củ cải có thể tiêu hóa thức ăn, nên việc thêm củ cải và gừng vào thức ăn cũng có thể giúp tiêu hóa.
Tác giả là Diệp Huệ Xương, Viện trưởng Phòng khám Trung y tại thành phố Đài Trung, Đài Loan, bài viết này được xuất bản với sự cho phép của tác giả, xin vui lòng được sự đồng ý của tác giả để in lại bài viết này.
Vương Hân Lôi, Vision Times
Xem thêm
