Gaza đã tiến gần hơn đến một thảm họa nhân đạo vào thứ Năm (12/10) khi số lượng người chết tăng lên và các nguồn cung thiết yếu cạn kiệt, trong bối cảnh Israel đang tập hợp xe tăng tại khu vực biên giới của vùng đất này để tiến hành “bao vây toàn diện”. Cộng đồng quốc tế đã kêu gọi Israel kiềm chế trước khả năng về một cuộc xâm lược trên bộ.

Israel image
Em gái của Valentin (Eli) Ghnassia, 23 tuổi, gốc Pháp, người đã thiệt mạng trong trận chiến với phiến quân Palestine tại Kibbutz Be’eeri gần biên giới Israel và Dải Gaza, khóc trước mộ anh trong ngày tang lễ 12/10/2023 tại Nghĩa trang Quân đội Mount Herzl ở Jerusalem, Israel. (Ảnh: Alexi J. Rosenfeld/Getty Images)

Nhằm gây dựng sự ủng hộ cho phản ứng của mình, Chính phủ Israel đã cho Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và các bộ trưởng quốc phòng NATO xem những hình ảnh đồ họa về trẻ em và thường dân bị Hamas giết hại.

Ông Blinken mô tả họ chiếu cảnh một em bé bị đạn bắn thủng nhiều chỗ, những binh lính bị chặt đầu và những người trẻ bị thiêu cháy trong ô tô của họ.

Ông nói: “Đó là sự đồi bại theo cách tồi tệ nhất có thể tưởng tượng được. Nó thực sự vượt xa bất cứ điều gì chúng ta có thể nhận thức được.”

Israel đã thề sẽ tiêu diệt bộ máy Hamas đang cai trị Dải Gaza, để trả thù cho cuộc tấn công vào dân thường khủng khiếp nhất trong lịch sử nước này, khi hàng trăm tay súng đã băng qua hàng rào và tàn phá các thị trấn hôm thứ Bảy (7/10). Ông Blinken đã kêu gọi Israel kiềm chế nhưng vẫn nhắc lại sự ủng hộ của Mỹ: “Chúng tôi sẽ luôn ở bên cạnh các bạn”.

Người đứng đầu quân đội Israel, Trung tướng Herzi Halevi, nhận định sẽ có nhiều bài học được rút ra từ những thất bại về an ninh xung quanh Gaza đã dẫn đến cuộc tấn công: “Chúng tôi sẽ tìm hiểu, sẽ điều tra, nhưng hiện tại là thời điểm dành cho chiến tranh.”

Quốc hội Israel, bao gồm một số nhà lập pháp đối lập theo chủ trương ôn hòa, đã phê chuẩn việc thành lập một chính phủ thống nhất khẩn cấp của Thủ tướng Benjamin Netanyahu vào cuối ngày thứ Năm (12/10) để thể hiện quyết tâm chống lại Hamas.

Đài truyền hình quốc gia Kan của Israel thống kê số người thiệt mạng tại nước này đã tăng lên hơn 1.300 người. Hầu hết là thường dân bị bắn chết tại nhà, trên đường phố hoặc tại một bữa tiệc. Hàng chục con tin người Israel và người nước ngoài đã bị Hamas đưa trở lại Gaza; Israel cho biết đã xác định được 97 người trong số họ.

Israel đã phản ứng bằng cách đặt Gaza, nơi sinh sống của 2,3 triệu người, vào tình trạng bị bao vây toàn diện và phát động chiến dịch ném bom mạnh mẽ nhất cho đến nay trong lịch sử 75 năm xung đột giữa Israel và Palestine, phá hủy toàn bộ khu vực. Chính quyền Gaza cho biết hơn 1.400 người Palestine đã thiệt mạng và hơn 6.000 người bị thương.

Gaza image
Thi thể người thiệt mạng do các cuộc không kích của Israel vào Gaza, được đặt bên ngoài bệnh viện Shifa chờ làm tang lễ. (Ảnh của MOHAMED ZAANOUN/Hình ảnh Trung Đông/AFP qua Getty Images)

Các bộ trưởng Israel tuyên bố việc bắt đầu một cuộc xâm lược là chỉ là vấn đề về thời gian chứ không phải vấn đề có xảy ra hay không.

Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) cảnh báo nhiên liệu cho máy phát điện khẩn cấp tại các bệnh viện ở Gaza có thể cạn kiệt trong vòng vài giờ; Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc (WFP) cảnh báo thực phẩm và nước ngọt đang cạn kiệt ở mức độ nguy hiểm.

Giám đốc khu vực ICRC Fabrizio Carboni chia sẻ: “Sự đau khổ của mọi người do tình trạng leo thang này gây ra thật ghê tởm và tôi kêu gọi các bên giảm bớt nỗi đau của người dân thường”.

Trong bối cảnh quốc tế kêu gọi ngừng bắn để Gaza nhận được viện trợ, Bộ trưởng Năng lượng Israel – ông Katz tuyên bố sẽ không dừng cuộc bao vây nếu các con tin Israel không được trả tự do.

Ai Cập, quốc gia có một cửa khẩu biên giới duy nhất với Gaza, cho biết họ đang cố gắng vận chuyển hàng viện trợ qua đó nhưng việc này bị cản trở bởi các cuộc oanh tạc của Israel.

Xung đột mở rộng

Syria cho hay những cuộc không kích của Israel đã tấn công các sân bay ở Damascus và Aleppo, khiến cả hai đều ngừng hoạt động. Đây được xem là dấu hiệu lớn nhất cho thấy cuộc xung đột có khả năng lan qua biên giới. Quân đội Israel nói rằng họ không đưa ra nhận định về những thông tin như vậy. Syria là đồng minh thân cận của Iran, quốc gia tài trợ cho Hamas và đã ăn mừng sau các cuộc tấn công mặc dù phủ nhận vai trò trực tiếp.

Thủ tướng tạm quyền của Li Băng Najib Mikati phát biểu rằng đất nước của ông sẽ đưa ra phản đối khẩn cấp chống lại Israel tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sau khi Israel và nhóm vũ trang Hezbollah bắt đầu đấu súng qua biên giới Li Băng (Lebanon).

Quân đội Israel nói rằng họ đã đáp trả bằng hỏa lực pháo binh đối với các vụ tấn công từ lãnh thổ Li Băng.

Ngoại trưởng Blinken sẽ đến thăm Jordan vào thứ Sáu (13/10) để gặp Quốc vương Abdullah và người đứng đầu Chính quyền Palestine đang vận hành quyền tự trị hạn chế ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng, ông Mahmoud Abbas.

Ông Abbas đã lên án những hành vi bạo lực nhắm vào thường dân của cả hai bên vào hôm thứ Năm (12/10). Nhóm Fatah do ông Abbas kiểm soát là kẻ thù lâu đời của Hamas.

Hàng chục người Israel đã tập trung tại nghĩa trang quân sự Mount Herzl ở Jerusalem hôm 12/10 để chôn cất những người thiệt mạng.

Một người đưa tang chia sẻ: “Khi bạn không nhận cuộc gọi của tôi, tôi biết bạn đang chiến đấu bằng tất cả sức lực của mình. Khi tôi nhận ra bạn mất tích, tôi không thể tưởng tượng được mọi chuyện sẽ kết thúc như thế nào”.

Tại thành phố chính phía nam Gaza, Khan Younis, nơi các nghĩa trang đã chật kín, những người chết đang được chôn cất tại các bãi đất trống.

Nhân viên cứu hộ người Palestine Ibrahim Hamdan phải lái xe từ địa điểm đánh bom này sang địa điểm khác khi đội ngũ của anh cố gắng kéo những người sống sót ra khỏi các ngôi nhà bị phá hủy bởi những cuộc không kích của Israel.

Anh Hamdan, người đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh kể từ khi trở thành nhân viên cứu hộ vào năm 2007, cho biết: “Cuộc chiến này khắc nghiệt ngoài sức tưởng tượng. Họ đang đánh sập các tòa nhà của người dân mà không báo trước. Họ đánh sập các tòa nhà cao tầng [khiến chúng] đè lên người dân của họ”.

Kế hoạch gặp ông Abbas của ông Blinken cho thấy họ vẫn lưu tâm đến những bất bình của người Palestine.

Người Gaza, chủ yếu là hậu duệ của những người tị nạn chạy trốn hoặc bị trục xuất khỏi Israel khi nước này thành lập năm 1948, đã phải chịu suy sụp về kinh tế và bị Israel bắn phá liên tục dưới sự phong tỏa kể từ khi Hamas nắm quyền tại đó vào 16 năm trước.

Sự tức giận của người Palestine đã gia tăng trong những tháng gần đây, khi Israel tiến hành các biện pháp đẫm máu nhất trong nhiều năm ở Bờ Tây và chính phủ của họ đang thảo luận về việc thu giữ thêm đất đai. Tiến trình hòa bình nhằm thành lập một nhà nước Palestine đã sụp đổ cách đây một thập kỷ, điều mà các nhà lãnh đạo Palestine cho rằng đã khiến người dân trở nên tuyệt vọng và củng cố thêm tinh thần cho những kẻ cực đoan.