Kế hoạch xe điện và việc rút quân khỏi Afghanistan gia tăng lợi thế kim loại hiếm cho TQ

Thoạt nhìn, có vẻ như đạo luật về cơ sở hạ tầng và kế hoạch chi tiêu trị giá 4,5 nghìn tỷ đôla của đảng Dân Chủ cùng cuộc thoái lui hỗn loạn khỏi Afghanistan của Tổng thống Joe Biden không có mối liên hệ nào. Tuy vậy, các chuyên gia chỉ ra rằng chúng có liên hệ với tình trạng độc quyền các kim loại hiếm của Trung Quốc.

Embed from Getty Images

Bắc Kinh đã thống trị thị trường kim loại hiếm, vốn là nguyên liệu thiết yếu cho đồ điện tử, pin ô tô điện và máy tính. Thực tế này trở nên rõ ràng hơn với tình trạng thiếu hụt chip máy tính hiện tại, đang làm chậm lại việc sản xuất ô tô của Mỹ.

Trong bối cảnh hỗn loạn của việc Mỹ rút quân, đất nước Afghanistan với một trong những mỏ lithium chưa được khai thác lớn nhất thế giới với ước tính khoảng 1 nghìn tỷ đôla dường như đã rơi vào tay Trung Quốc. Trong khi đó, ông Biden đã ra lệnh rằng tới năm 2030, một nửa số xe ô tô của Mỹ sẽ là xe điện và các đang viên Dân chủ ở Quốc hội đang chuẩn bị bỏ phiếu để chi thêm hàng chục tỷ đôla cho việc thúc đẩy mục tiêu này hơn nữa.

“Vì phương Tây muốn trở nên “xanh” hơn với ô tô điện, mà để làm điều đó thì cần lithium cho pin,” nhà chính trị Anh Nigel Farage tweet tuần trước. “Cho tới nay Afghanistan có trữ lượng lithium lớn nhất thế giới và Binden vừa trao nó cho Trung Quốc.”

“Người Trung Quốc đã sắp sẵn hành lý, và sẽ tới trên chuyến bay sớm nhất sau khi các sân bay mở cửa,” Byron King, nhà địa chất và khai mỏ và viết về năng lượng cho tờ Agora Financial, nói với MarketWatch tuần trước.

Dữ liệu của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ dự đoán Afghanistan có thể nắm trữ lượng khoáng sản chưa được khai thác trị giá khoảng 1 nghìn tỷ đôla. Chính phủ Afghanistan ước tính giá trị có thể cao tới 3 nghìn tỷ. Thách thức là làm cách nào để khai thác, đặc biệt trong các vùng xa xôi.

Các chính phủ phương Tây đã làm việc với chính quyền Afghanistan giúp phát triển khai thác một số mỏ quy mô nhỏ, nhưng hiện nay các chuyên gia tin rằng Trung Quốc sẽ thoải mái hợp tác với Taliban để khai thác có hệ thống hơn như họ đã làm với các mỏ ở châu Phi.

Các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội đang lên tiếng cảnh báo về việc ông Biden và đảng Dân chủ thúc đẩy sản xuất ô tô điện, viện lý do sẽ tạo ra sự phụ thuộc cực kỳ lớn vào Trung Quốc. 

“Điều họ đang làm là buộc người Mỹ phụ thuộc vào những bộ pin để có thể lái xe,” dân biểu Marjorie Taylor Green nói với Just the News. “Ngay lúc này chúng ta có dầu, khí đốt, chúng ta có gas, dầu diesel. Bạn có thể chọn xe điện, tôi không phản đối điều này, nhưng chính phủ biến nó thành luật rằng bạn không thể lái xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel… và buộc Mỹ phải phụ thuộc vào Trung Quốc.”

“Ngay lúc này Trung Quốc đang thống trị 80% các mỏ đất hiếm trên toàn thế giới,” bà bổ sung. “Và họ thống trị 75% thị trường pin điện. Trung Quốc đang tiến rất nhanh. Và họ đã thương lượng việc làm ăn này với Taliban từ rất lâu. Họ muốn có quyền khai thác hơn 1 nghìn tỷ khoáng sản đất hiếm ở Afghanistan.”

Ngay cả tờ Washington Post, nơi ủng hộ mạnh mẽ cả năng lượng xanh lẫn Joe Biden, cũng nhận thấy sự mất cân bằng khổng lồ có thể làm nước Mỹ mất lợi thế. 

“Ngày nay Trung Quốc đang thống trị sản xuất pin, với 93 nhà máy khổng lồ sản xuất pin lithium, còn nước Mỹ chỉ có bốn cái,” tờ Washington Post cảnh báo hồi tháng Hai.

Thanh Thủy (theo Just The News)

Xem thêm: