Gần đây, loại thuốc gây ảo giác mới “Kush” đã trở nên phổ biến ở nước Cộng hòa Sierra Leone. Để có được hàm lượng xương người trong đó, nhiều người đã đi đào mộ trộm xương. Trong những tháng gần đây, hàng trăm người đã chết vì suy nội tạng do dùng nó, khiến Tổng thống Julius Maada Bio phải ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.

ggnlyogxgae4orw crop 17123889268
Ông Julius Maada Bio, Tổng thống Cộng hòa Sierra Leone kiêm Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang (Ảnh từ tài khoản mạng xã hội X của ông Julius Maada Bio)

“Kush” trở nên phổ biến cách đây khoảng 6 năm. Trong thành phần của nó có xương người xay. Vì xương người có chứa một lượng nhỏ lưu huỳnh nên nó có thể làm tăng tác dụng của thuốc, khiến con người dễ nghiện hơn. Tuy nhiên, thuốc có thể gây tổn hại về tinh thần.

Kush có thể khiến người ta cảm thấy hưng phấn kéo dài và tạm thời quên đi những điều trần tục trong nhiều giờ.

Ngày nay, tại quốc gia Tây Phi Cộng hòa Sierra Leone, nơi thu nhập trung bình hàng năm chỉ là 400 bảng Anh (khoảng 12,6 triệu VNĐ), nhiều người sẵn sàng chi 8 bảng Anh (khoảng 252.000 VNĐ) một ngày để mua Kush.

Một nạn nhân, Abu Bakhar, 25 tuổi, nói với Channel 4 News rằng anh đã từ bỏ hy vọng theo đuổi sự nghiệp âm nhạc vì ma túy đã biến anh thành một “thây ma”. Abu hiện là người vô gia cư và sống tại một bãi rác ở ngoại ô Freetown, cùng với hơn 1.000 người khác được cho là đang sống ở đó.

Theo báo cáo của BBCReuters, tại quốc gia này, Kush thường được gọi là “K2”. Đây là hỗn hợp các chất gây nghiện tác động lên thần kinh. Các thành phần phổ biến bao gồm cần sa và fentanyl, tramadol và các loại thuốc phiện khác. Một số chuyên gia cảnh báo rằng việc ăn phải Kush có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn và hành vi tự sát.

Không rõ tại sao xương người xay lại là một thành phần của Kush. Theo phó thị trưởng Freetown, thủ phủ của Sierra Leone, cảnh sát đã được yêu cầu tăng cường nỗ lực đối phó với những kẻ trộm mộ, bao gồm cả việc triển khai cảnh sát vào ban đêm tại nghĩa trang Kissy Road, một vùng ngoại ô không có rào chắn ở phía đông nước này.

Tại Cộng hòa Sierra Leone, những người trẻ muốn thoát khỏi nghèo đói và tổn thương trong cuộc sống tiếp cận với Kush khá dễ dàng. Truyền thông nước ngoài mô tả, cảnh tượng một nhóm thanh niên ngồi ở góc phố, chân tay sưng tấy do ảnh hưởng của Kush thường được bắt gặp ở nước này.

Mặc dù không có thống kê số người chết chính thức, nhưng trong một cuộc phỏng vấn, một bác sĩ cho biết, trong những tháng gần đây, hàng trăm thanh niên ở Freetown đã chết vì suy nội tạng do Kush gây ra.

Loại ma túy này còn có thể gây tổn hại đến sức khỏe tâm thần; 63% bệnh nhân tại Bệnh viện Tâm thần Sierra Leone đã phải nhập viện vì các vấn đề liên quan đến Kush.

Bệnh viện Tâm thần Sierra Leone, cơ sở duy nhất về lĩnh vực này trong cả nước, cho biết từ năm 2020 – 2023, số ca nhập viện liên quan đến Kush đã tăng gần 40 lần, đạt mức 1.865 người, hầu hết là thanh niên từ 18 – 25 tuổi.

Sierra Leone là trung tâm phục hồi chức năng duy nhất trong cả nước được xây dựng vội vã ở Freetown trong năm nay. Tuy nhiên chỉ có 100 giường và thiếu trang thiết bị chuyên nghiệp. Theo các chuyên gia, trung tâm này được mô tả thích hợp làm một trung tâm giam giữ hơn là một trung tâm cai nghiện dành cho người nghiện.

Trong bài phát biểu vào ngày 4/4, Tổng thống Julius Maada Bio của nước này đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Thậm chí ông còn cáo buộc rằng Kush đã gây ra những hậu quả tàn khốc đối với những người trẻ vốn là nền tảng của đất nước.

Ông cho biết một lực lượng đặc nhiệm quốc gia về lạm dụng ma túy, có sự tham gia của tất cả các thành phần trong xã hội và được giám sát bởi nhóm cố vấn của tổng thống, sẽ được thành lập để thực hiện điều mà ông gọi là “chiến lược 5 bước cho một tương lai không có ma túy”.

Cùng với việc giải quyết vấn đề điều trị, Tổng thống cho biết các cơ quan thực thi pháp luật nên “phá bỏ chuỗi cung ứng ma túy thông qua điều tra, bắt giữ và truy tố”.

Tiến sĩ Abdul Jalloh, người đứng đầu Bệnh viện Tâm thần Sierra Leone, cho biết tuyên bố khẩn cấp của Tổng thống là “bước đi đúng đắn” “rất quan trọng trong việc giải quyết vấn đề sử dụng ma túy”.

Ông nói: “Nó biểu thị sự ưu tiên về nguồn lực, sự chú ý và can thiệp để chống lại dịch bệnh đang gia tăng này”.

Bà Marie, một người mẹ đã mất cậu con trai 21 tuổi vì Kush, cho biết: “Có rất nhiều điều chính quyền phải làm ngoài bài phát biểu của Tổng thống tối qua để chống lại tai họa này”.

Khoảng 1/4 dân số ở Sierra Leone sống trong nghèo đói. Các nước Tây Phi lân cận bao gồm Liberia và Guinea cũng đã phát hiện ra loại ma túy này, với hơn một triệu người ở các khu vực thành thị nghiện ngập, và đang nỗ lực ngăn chặn sự gia tăng tiêu thụ Kush.

Bình Minh (t/h)