Phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ: Tòa án tiểu bang có quyền giám sát các cuộc bầu cử liên bang
- Trình Phàm
- •
Hôm thứ Ba (27/6), Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bỏ phiếu với tỷ lệ 6-3, bác bỏ cách diễn giải hiến pháp về quyền kiểm soát của các cơ quan lập pháp tiểu bang đối với các cuộc bầu cử, qua đó duy trì vai trò của các tòa án tiểu bang trong việc giám sát các cuộc bầu cử liên bang. Quyết định này sẽ có tác động sâu sắc đến cuộc bầu cử liên bang và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.
Theo Fox News, hôm thứ Ba (27/6), Chánh án Hoa Kỳ John Roberts cho biết, phán quyết của tòa án Bắc Carolina nhằm lật ngược bản đồ bầu cử quốc hội mới được cơ quan lập pháp bang thông qua vào tháng 11/2021 nằm trong phạm vi quyền hiến định.
Kỳ thực, điều này bác bỏ lý luận cơ quan lập pháp bang độc lập (ISL) do những người bảo thủ đưa ra. Họ tin rằng cơ quan lập pháp bang nên độc lập với tòa án bang theo hiến pháp liên bang.
Vụ việc tập trung vào một nguyên tắc pháp lý gây tranh cãi. Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, thời gian, địa điểm và cách thức tổ chức các cuộc bầu cử Thượng nghị sĩ và Dân biểu sẽ do cơ quan lập pháp của mỗi tiểu bang quy định.
Những người ủng hộ ISL lập luận rằng các cơ quan lập pháp của tiểu bang gần như giám sát hoàn toàn các cuộc bầu cử tổng thống hoặc quốc hội của bang, mà không cần sự xem xét tư pháp của tòa án bang.
Để đạt được mục tiêu đó, cơ quan lập pháp tiểu bang của Bắc Carolina do phe bảo thủ kiểm soát đã vẽ lại bản đồ ranh giới khu vực bầu cử dựa trên dữ liệu điều tra dân số năm 2020. Bản đồ cho phép Đảng Cộng hòa kiểm soát 11 trong số 14 quận của tiểu bang này.
Tuy nhiên, Tòa án Tối cao của tiểu bang, nơi có đa số người của Đảng Dân chủ, đã lập luận rằng các bản đồ vẽ các quận một cách không công bằng và ủng hộ Đảng Cộng hòa một cách bất hợp pháp. Ngoài ra, hiến pháp không nói rằng các nhà lập pháp có thể được miễn trừ các nghĩa vụ của hiến pháp tiểu bang của họ, vì vậy nó đã bị đảo ngược.
Năm ngoái, các đảng viên Cộng hòa bảo thủ đã yêu cầu Tòa án Tối cao Hoa Kỳ can thiệp ngay lập tức, nhưng các thẩm phán đã từ chối. Ông Roberts lập luận rằng Hiến pháp không miễn trừ các cơ quan lập pháp tiểu bang khỏi những hạn chế thông thường của luật tiểu bang. Hiến pháp tiểu bang vẫn phải được giải thích theo các điều khoản bầu cử liên bang, các tòa án liên bang có thẩm quyền đánh giá tính hợp lý của các quyết định của tiểu bang.
Do đó, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 được thực hiện theo bản đồ của các chuyên gia do tòa án tiểu bang chỉ định. Các Đảng Cộng hòa và Dân chủ được chia đều.
Một nhóm người khác cho rằng nguyên tắc ISL quá rộng, nó sẽ xung đột với chủ quyền của tiểu bang, thẩm quyền của hiến pháp bang và sự độc lập của tòa án bang, đồng thời sẽ gây ra những hậu quả vô lý và nguy hiểm, thậm chí là tiêu cực. Điều này sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ nền dân chủ, mở ra cơ hội cho tình trạng không công bằng ngày càng trầm trọng ở các bang có tỷ lệ cử tri thấp.
Tuy nhiên, nhìn lại lịch sử nước Mỹ, hầu hết hai đảng khi cầm quyền đều sẽ phân chia khu vực bầu cử, sao cho có lợi hơn cho chính ứng cử viên của mình.
Vì Đảng Cộng hòa kiểm soát hầu hết các cơ quan lập pháp của các bang Hoa Kỳ, nên họ đã vạch ra một bản đồ bầu cử quốc hội để tự giúp mình.
Ví dụ, ngoài Bắc Carolina, Tòa án Tối cao Pennsylvania cũng ra phán quyết chặn bản đồ mới do Đảng Cộng hòa thống trị. Các tòa án ở Maryland và New York đã lật ngược các bản đồ bầu cử của các cơ quan lập pháp do Đảng Dân chủ thống trị vẽ ra, dựa trên các điều khoản bầu cử tương tự trong hiến pháp bang của họ.
Hôm thứ Ba (27/6), ông Derek Mueller, Giáo sư tại Trường Luật Đại học Iowa, cho biết, phán quyết mới nhất để lại những câu hỏi bỏ ngỏ về vai trò của tòa án bang trong các vụ bầu cử, nghĩa là việc xem xét tư pháp sẽ cho phép họ (tòa án bang) đưa ra quyền hạn của cơ quan lập pháp về bầu cử.
Xem thêm
Từ khóa Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2024 Bầu cử Mỹ 2024
