Truyền thông Anh Reuters đưa tin, các quan chức chính phủ ở quốc đảo Kiribati ở Thái Bình Dương cho biết, cảnh sát Bắc Kinh đang làm việc tại quốc gia xa xôi gần Hawaii của Mỹ này. Hoa Kỳ và Úc quan ngại điều này sẽ gây bất ổn cho khu vực Thái Bình Dương.

1920px South Tarawa from the air
Tarawa Nam, thủ đô chính thức của Cộng hòa Kiribati trên đảo san hô Tarawa. (Ảnh: Photo taken by Government of Kiribati employee in the course of their work, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons)

Ngày 23/2, Reuters đưa tin, Kiribati vẫn chưa công khai thỏa thuận cảnh sát đã đạt được với Bắc Kinh. Thời điểm này Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc), Hoa Kỳ đang tiếp tục nỗ lực mở rộng quan hệ an ninh tại các đảo Thái Bình Dương, và ngày càng cạnh tranh với nhau.

Kiribati là một quốc gia ở Thái Bình Dương với dân số 115.000 người. Tuy có diện tích nhỏ, nhưng quốc đảo này được coi là có ý nghĩa địa chiến lược, vì nằm tương đối gần Hawaii của Hoa Kỳ, và kiểm soát một trong những vùng đặc quyền kinh tế lớn nhất thế giới.

Vùng đặc quyền kinh tế ở Thái Bình Dương này có diện tích hơn 3,5 triệu km2. Ngoài ra, Kiribati còn có một trạm theo dõi vệ tinh của Nhật Bản.

Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, Quyền Cảnh sát trưởng Kiribati, ông Eeri Aritiera, nói rằng cảnh sát Trung Quốc hợp tác với cảnh sát địa phương, nhưng không có đồn cảnh sát Trung Quốc ở Kiribati.

Ông Aritiera cho biết, phái đoàn cảnh sát Trung Quốc làm việc với Sở cảnh sát Kiribati để hỗ trợ các dự án võ thuật kung fu và nhiệm vụ cảnh sát cộng đồng, cũng như hợp tác với bộ phận công nghệ thông tin, để hỗ trợ dự án cơ sở dữ liệu tội phạm.

Đại sứ quán Bắc Kinh tại Kiribati không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội vào tháng 1 năm nay, Đại sứ quán Bắc Kinh tại Kiribati đã công bố người phụ trách đồn cảnh sát Trung Quốc ở Kiribati.

Tháng 12/2023, Quyền Cảnh sát trưởng Kiribati, ông Aritiera, đã tham dự cuộc họp ở Bắc Kinh giữa Bộ trưởng Bộ Công an Trung Quốc Vương Tiểu Hồng (Wang Xiaohong) và một số quan chức cảnh sát từ các quốc đảo Thái Bình Dương. Ông nói rằng Kiribati đã yêu cầu sự hỗ trợ của cảnh sát từ chính quyền Bắc Kinh vào năm 2022.

Năm 2023, hơn 10 cảnh sát Trung Quốc mặc đồng phục đã đến đây và luân chuyển 6 tháng một lần. Ông Aritiera cho biết, họ chỉ cung cấp các dịch vụ mà Sở cảnh sát Kiribati cần hoặc yêu cầu.

Văn phòng tổng thống Kiribati không trả lời yêu cầu bình luận của giới truyền thông.

Với tư cách là bên cho vay xây dựng cơ sở hạ tầng chính ở Quần đảo Thái Bình Dương, Bắc Kinh đã cố gắng đạt được thỏa thuận thương mại và an ninh trong khu vực này, nhưng bị Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương từ chối năm 2022.

Cảnh sát Bắc Kinh đã được triển khai tại quần đảo Solomon kể từ khi ký kết thỏa thuận an ninh bí mật vào năm 2022. Washington và Canberra (thủ đô của Úc) chỉ trích điều này sẽ gây bất ổn cho khu vực Thái Bình Dương.

Vào tháng 1, đại sứ Bắc Kinh tại Úc tuyên bố, chính quyền Bắc Kinh đã phát triển chiến lược thiết lập quan hệ cảnh sát với các quốc đảo Thái Bình Dương, để giúp duy trì trật tự xã hội tại địa phương, điều này không gây lo lắng cho Úc.

Kiribati cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan vào năm 2019, và thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh. Tổng thống nước này, ông Taneti Maamau, đã khuyến khích Bắc Kinh đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

Bắc Kinh đã thành lập một đại sứ quán lớn trên đảo chính Kiribati, đồng thời cử các đội nông nghiệp và y tế tới.

Ngoài ra, chính quyền Bắc Kinh cũng công bố kế hoạch xây dựng lại sân bay quân sự của Mỹ thời Thế chiến II trên đảo Kanton ở Kiribati, khiến Washington lo ngại. Hiện tại, đường băng sân bay quân sự vẫn chưa được xây dựng.

Đảo Kiritimati của Kiribati là nơi gần nhất với Hoa Kỳ, nằm cách Honolulu, Hawaii 2.160 km về phía nam.

Tháng 10/2023, chính phủ Hoa Kỳ đã phản ứng bằng cách cam kết nâng cấp bến cảng trên đảo Kanton, một căn cứ quân sự cũ của Hoa Kỳ, và bày tỏ hy vọng mở đại sứ quán ở Kiribati.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Úc cho biết, nước này đang nỗ lực đáp ứng nhu cầu an ninh quốc gia của Kiribati và tặng họ 2 tàu tuần tra.