Tập đoàn cơ khí nhà nước Rostec cho biết, ngành công nghiệp hàng không của Nga sẽ hướng đến mục tiêu tự mình tồn tại mà không cần có phương Tây, nghĩa là sẽ sử dụng các bộ phận được chế tạo trong nước để sản xuất 1.000 máy bay vào năm 2030 và chấm dứt sự phụ thuộc vào Boeing và Airbus.

Embed from Getty Images

Nhận xét từ tập đoàn Rostec, do một đồng minh thân cận của Tổng thống Vladimir Putin lãnh đạo, cũng là nhà sản xuất máy bay dân dụng duy nhất của Nga, là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy ngành hàng không của nước này coi cuộc đối đầu với phương Tây là một cuộc chia rẽ vĩnh viễn.

Việc phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc nhất trong lịch sử hiện đại sau khi Moscow đưa hàng nghìn quân vào Ukraine đã tạo ra sự thay đổi lớn nhất đối với nền kinh tế Nga kể từ khi Liên Xô sụp đổ từ năm 1989 đến năm 1991.

Với lệnh trừng phạt này, các máy bay nước ngoài, chủ yếu của Boeing và Airbus, chiếm 95% lưu lượng hành khách, nhưng không có phụ tùng thay thế và cũng chưa thấy triển vọng nào sẽ sớm có.

Reuters đưa tin vào tháng 8 rằng các hãng hàng không Nga, bao gồm cả Aeroflot do nhà nước kiểm soát, đã phải rã một số máy bay phản lực để có phụ tùng thay thế mà họ không còn có thể mua ở nước ngoài vì các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Nhưng Rostec coi sự biến động này là cơ hội để xây dựng một ngành công nghiệp hàng không mạnh mẽ, tự chủ, theo nhà lãnh đạo Sergei Chemezov, người từng làm việc với ông Putin ở Đông Đức vào những năm 1980.

Tập đoàn Rostec cho biết trong một văn bản trả lời các câu hỏi của Reuters về các kế hoạch của họ và tình hình ngành hàng không của Nga rằng: “Các máy bay nước ngoài sẽ rời khỏi đội bay.”

“Chúng tôi tin rằng quá trình này là không thể đảo ngược và các máy bay Boeing và Airbus sẽ không còn được chuyển giao cho Nga”.

Rostec đã điều hành một số tài sản công nghiệp, quốc phòng và kỹ thuật hàng đầu của Nga kể từ khi ông Putin ký sắc lệnh thành lập tập đoàn vào năm 2007.

Các hãng hàng không Nga, bao gồm cả Aeroflot, đã mua máy bay Boeing và Airbus khi họ tìm cách xây dựng lại đội bay của mình. Việc tạo ra một sản phẩm thay thế cạnh tranh trong nước sẽ rất khó khăn.

Theo nhà phân tích hàng không vũ trụ Richard Aboulafia, giám đốc điều hành của AeroDynamic Advisory có trụ sở tại Hoa Kỳ, mục tiêu xây dựng 1.000 máy bay vào năm 2030 là “không thể thực hiện được”.

Ông nói: “Ngay cả khi họ có thể mua chất bán dẫn và các thành phần quan trọng khác từ phương Tây, họ vẫn gặp khó khăn trong việc sản xuất dù chỉ một số ít máy bay phản lực.”

Liên quan đến máy bay phản lực hiện đại, nhà sản xuất máy bay dân dụng duy nhất của Nga, Tập đoàn Máy bay Thống nhất (UAC) của Rostec cũng gặp nhiều hạn chế bởi thiếu mẫu mã, năng lực sản xuất và các linh kiện nước ngoài.

Một nửa số linh kiện và công nghệ được sử dụng trong ngành công nghiệp máy bay Nga vào năm 2021 có nguồn gốc từ nước ngoài, theo một tài liệu có tiêu đề: “Về các định hướng hoạt động chiến lược trong các điều kiện mới cho giai đoạn đến năm 2030” của chính phủ, theo Reuters .

Rostec sẽ phải tìm nguồn cung các bộ phận này, hoặc chế tạo chúng.

Rostec cho biết: “Mục tiêu tiếp theo của chúng tôi là trong thời gian sớm nhất, hoàn thành việc thay thế nhập khẩu các bộ phận nhập khẩu được chuyển giao từ nước ngoài cho các dự án hàng không đầy hứa hẹn: SSJ-New và MS-21”.

Nga có kế hoạch sản xuất 20 máy bay phản lực với các bộ phận tự chế tạo hoàn toàn, được gọi là Superjet-New, hàng năm từ năm 2024 và 72 máy bay hạng trung MS-21 mới từ năm 2029, bắt đầu với sáu chiếc vào năm 2024, theo kế hoạch phát triển của ngành hàng không Nga đến năm 2030, được công bố bởi chính phủ vào tháng Sáu.

Nga đang thử nghiệm máy bay MS-21 mới của mình với động cơ PD-14 sản xuất trong nước thay vì động cơ PW1400G do Mỹ sản xuất.

MS-21 là nỗ lực của Nga nhằm thâm nhập vào thị phần chính của thị trường máy bay phản lực do Airbus và Boeing thống trị.

Tuy nhiên, họ đang gặp khó khăn trong việc thay thế các thành phần nước ngoài của Superjet, bao gồm cả động cơ SaM-146 được thiết kế bởi liên doanh với hãng động cơ Safran của Pháp và hiện đang không thể sản xuất được nữa vì lệnh trừng phạt.

UAC tiếp tục sản xuất các Siêu máy bay với động cơ SaM-146 còn lại từ kho và sẽ cung cấp thêm khoảng 20 máy bay phản lực với động cơ này, Rostec cho biết, nói thêm rằng chúng sẽ là những máy bay cuối cùng sử dụng các động cơ nước ngoài. 

“Sau đó, chúng tôi sẽ lắp đặt động cơ PD-8 trên loại máy bay này”. Động cơ PD-8 cũng được sản xuất tại Nga.

Từ năm 2022 đến năm 2030, Nga có kế hoạch cung cấp 1.036 máy bay chở khách. Theo tài liệu của chính phủ, con số này bao gồm 142 chiếc Superjet-New và 270 chiếc MS-21, cũng như 70 chiếc máy bay phản lực cánh quạt Il-114, 70 chiếc Tu-214 và 12 chiếc Il-96 thân rộng, đều là sản xuất trong nước.

“Chúng tôi không mong đợi các biện pháp trừng phạt sẽ được nới lỏng và chúng tôi đang xây dựng kế hoạch của mình dựa trên tình huống khó khăn hiện tại,” Rostec nói.

Tiến Minh (theo Reuters)