Hôm Chủ nhật (7/1), người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố, Trung Quốc sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt đối với 5 công ty công nghiệp quân sự của Hoa Kỳ, nhằm đáp trả đợt bán vũ khí mới nhất của Hoa Kỳ cho Đài Loan, cũng như các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với các công ty và cá nhân Trung Quốc.

F35
BAE Systems tiếp tục sản xuất các hệ thống tác chiến điện tử F-35 quan trọng. (ảnh Michael Fitzsimmons / Shutterstock)

Đây là động thái mới nhất của Trung Quốc nhằm leo thang căng thẳng Mỹ-Trung trước cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan trong một tuần tới.

Việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan là nguyên nhân gây căng thẳng thường xuyên giữa Washington và Bắc Kinh. Trung Quốc tin rằng Đài Loan dân chủ và tự trị là một phần chủ quyền lãnh thổ của mình, nhưng Đài Loan phản bác rằng hai bên eo biển Đài Loan không phụ thuộc lẫn nhau.

Đài Loan sẽ tổ chức bầu cử tổng thống và ủy viên lập pháp vào ngày 13/1. Đây là cuộc bầu cử mà Trung Quốc coi là sự lựa chọn giữa chiến tranh và hòa bình.

Vào tháng trước, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê duyệt việc bán vũ khí “Duy trì hoạt động hệ thống Syun An” trị giá khoảng 300 triệu USD cho Đài Loan. Hệ thống này sẽ được sử dụng để duy trì vòng đời chỉ huy, kiểm soát, liên lạc và máy tính của chương trình Syun An của Đài Loan.

Đây là thương vụ bán vũ khí thứ 12 cho Đài Loan được chính quyền Biden công bố. Khi đó, Văn phòng Tổng thống Đài Loan cũng tuyên bố, dự án bán vũ khí này sẽ nâng cao hiệu quả của hệ thống quản lý và chỉ huy chiến đấu chung của quân đội quốc gia Đài Loan, đồng thời giúp làm chủ bức tranh tác chiến chung (COP), nhằm thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ phòng thủ.

Trong một tuyên bố hôm Chủ nhật (7/1), người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, Hoa Kỳ “vi phạm trắng trợn nguyên tắc một Trung Quốc và 3 thông cáo chung Trung-Mỹ, đặc biệt là các điều khoản của thông cáo ’17/8′, bằng cách bán vũ khí cho khu vực Đài Loan của Trung Quốc, và thêu dệt nhiều lý do khác nhau để áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương bất hợp pháp đối với các công ty và cá nhân Trung Quốc.”

Người phát ngôn nói rằng việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan “gây tổn hại nghiêm trọng đến chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, làm suy yếu nghiêm trọng hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan, đồng thời xâm phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty và cá nhân Trung Quốc”.

5 công ty quân sự của Mỹ bị Trung Quốc trừng phạt lần này là BAE Systems Land and Armament, Alliant Techsystems Operations, AeroVironment, ViaSat và Data Link Solutions, Inc.

Người phát ngôn cho biết, Trung Quốc sẽ phong tỏa tài sản của các công ty này ở Trung Quốc, cấm các cá nhân hoặc tổ chức ở Trung Quốc giao dịch và hợp tác với họ.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc tiếp tục đe dọa Đài Loan về mặt quân sự, quấy rối vùng biển và vùng trời xung quanh Đài Loan thông qua các cuộc tập trận của máy bay quân sự và tàu chiến.

Mỹ đã bán vũ khí cho Đài Loan trong nhiều năm theo “Đạo luật Quan hệ Đài Loan”, nhằm giúp Đài Loan duy trì khả năng tự vệ. Tuy nhiên Trung Quốc khá bất mãn với điều này. Trong cuộc gặp với Tổng thống Biden tại San Francisco vào tháng 11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng kêu gọi Mỹ “ngừng trang bị vũ khí cho Đài Loan”.

Trước đây, Lầu Năm Góc từng tuyên bố, việc bán vũ khí cho Đài Loan nhằm hỗ trợ Đài Loan hiện đại hóa lực lượng vũ trang, duy trì khả năng phòng thủ đáng tin cậy và duy trì an ninh của nước này.

Điều này có lợi cho lợi ích quốc gia, kinh tế và an ninh của Hoa Kỳ, đồng thời cũng có lợi cho Đài Loan, giúp duy trì chính trị khu vực, ổn định, cân bằng quân sự và tiến bộ kinh tế.

Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Bắc Kinh đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

AFP đưa tin, kể từ khi bà Thái Anh Văn lên nắm quyền vào năm 2016, Bắc Kinh đã gia tăng áp lực lên Đài Loan. Bắc Kinh thường xuyên điều máy bay chiến đấu và tàu đến gần quốc đảo này. Gần đây, Bộ Quốc phòng Đài Loan tiết lộ, họ đã nhiều lần chứng kiến ​​những khinh khí cầu được phóng từ Trung Quốc Đại Lục bay qua Đài Loan.

Hôm thứ Bảy (6/1), Bộ Quốc phòng Đài Loan đã lên án hành động này, kêu gọi Trung Quốc chấm dứt ngay hành vi “quấy rối” bằng việc phóng khinh khí cầu mà họ cho là “mối đe dọa nghiêm trọng” đối với giao thông hàng không.

Cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan đang đến gần, Washington và Đài Bắc đã cảnh báo Bắc Kinh không nên cố gắng gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử.

Bình Minh (t/h)