Ukraine: Tín đồ bảo vệ Tu viện Pechersk Lavra đối diện với án kiện ‘chủ nghĩa côn đồ’
- Nhật Tân
- •
Theo thông báo hôm Thứ Ba của Chính phủ Ukraine, cảnh sát sẽ đưa ra công lý những tín đồ bảo vệ Tu viện Các hang động (Kyiv Pechersk Lavra) với cáo buộc “chủ nghĩa côn đồ” (hooliganism), tội danh có khung phạt lên đến 5 năm tù giam. Xuất phát từ vụ việc “cửa cuốn bảo vệ cổng ra vào” tòa nhà số 39 trong khuôn viên tu viện. Cửa này trước đã được Bộ Văn hóa “niêm phong”, nhưng sau đó bị các tín đồ phá mở. Theo các video quay cảnh hiện trường, thì họ đã niêm phong lối vào tòa nhà khi đang có người ở bên trong.
Video cảnh tín đồ đang phá bỏ niêm phong tòa nhà số 39:
Video cho thấy vẫn còn người ở trong tòa nhà số 39 trong khi nó bị chính quyền niêm phong:
Video cảnh nhốn nháo giữa người của chính quyền và các tín đồ UOC trước tòa nhà 39:
Cơ quan điều tra của Kyiv đã bắt đầu xử vụ việc theo khoản 3 điều 296 bộ luật hình sự, còn có tên là “chủ nghĩa côn đồ” (hooliganism).
Tường thuật vụ việc
Theo tường thuật của OUJ (một nhóm phóng viên Chính thống Giáo), thì trước đó, những người đại diện của một ủy ban của Bộ Văn hóa đã tới và niêm phong tòa nhà trong khuôn viên Tu viện Các hang động này. Những tín đồ của UOC, những người có mặt gần một tháng qua để bảo vệ tu viện, đã phá bỏ niêm phong. Cảnh sát đã tới hiện trường và lập hồ sơ vi phạm, và sau đó cáo buộc được thành lập.
Theo tường thuật của RT (một hãng tin Nga), thì đây là một loại hoạt động mới từ phía chính quyền, đẩy sự việc ở tu viện trở nên căng thẳng. Ủy ban đã đến tu viện vào buổi sáng với cảnh sát hộ tống. Họ quan tâm tới ba tòa nhà cụ thể. Họ niêm phong các cửa và khóa các tấm rèm kim loại bảo vệ ở các lối vào. UOC miêu tả hành động này là một vụ đột nhập, vì ủy ban đã cắt khóa, trong khi cảnh sát từ chối ngăn chặn “hành động bất hợp pháp” của ủy ban. Những tín đồ ủng hộ nhà thờ đã phản đối, và cảnh sát vũ trang đã được cử đến để tăng viện.
Cuộc đối đầu xảy ra và xuất hiện tiếng la hét giận dữ cùng một số xô đẩy của cả hai bên, nhưng không có bạo lực lớn, theo đoạn phim từ hiện trường. Một nữ tín đồ của UOC được cho là đã bị đấm vào ngực. Cửa cuốn bị phá, và thấy ít nhất một linh mục đã bị cảnh sát nhốt trong một nhà nguyện một thời gian.
Bộ Văn hóa tuyên bố rằng các tin đồ UOC “vi phạm trật tự công cộng”, rằng các thanh tra đã tìm thấy tài sản trong tình trạng bị bỏ hoang, và rằng UOC không tuân thủ đầy đủ các quy định về phòng cháy chữa cháy.
RT chỉ ra rằng sau một thời gian thất bại trong việc tiếp quản tu viện ở Kyiv này với các biện pháp cũ —những biện pháp vốn hữu hiệu khi dùng để đổi chủ các nhà thờ khác của UOC— thì Bộ đã cho thay người đứng đầu cục lưu trữ vào đầu tuần này.
Ông Maksim Ostapenko đã trở thành người đứng đầu Cục Lưu trữ Pechersk Lavra. Ông là một nhà sử học có kinh nghiệm về công tác bảo tồn, nhưng đồng thời ông cũng có quan hệ lâu dài và gắn bó với lực lượng bán quân sự theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan ở Ukraine.
Theo RT, ông Ostapenko đã tham gia các hoạt động cực hữu kể từ đầu năm 2014, khi cuộc đảo chính Maidan ở Kyiv phế truất tổng thống được bầu cử dân chủ của Ukraine, Viktor Yanukovich. Ông Ostapenko là một trong những người thành lập và là phó chỉ huy của cái gọi là ‘Trung đoàn Khortitsa”, một trong nhiều tổ chức bán quân sự cực hữu mọc lên khắp Ukraine thời hậu Maidan. Khởi đầu với 150 người, cái gọi là trung đoàn này đã tham gia một số hoạt động “yêu nước” cực đoan, trước khi nó được sáp nhập vào lực lượng quân bảo vệ của chính quyền địa phương.
Hiện trạng Tu viện Các hang động Kyiv
Tu viện Các hang động hiện đang trong giai đoạn tranh chấp, kể từ quyết định trục xuất tu sỹ do Bộ Văn hóa ký ngày 10/3. Theo chủ trương của nhà nước, tu viện lịch sử 1.000 tuổi này, sẽ trở thành “khu bảo tồn văn hóa” dưới điều hành của một cơ quan mang tên là Cục Lưu trữ Quốc gia Pechersk Lavra. Một ủy ban của Bộ đã được thành lập để tiến hành các công việc chuyển giao, như kiểm kê các di tích và thánh vật, v.v.
Sẽ có các hoạt động ở khu bảo tồn như “hòa nhạc”, “triển lãm”, hay “hội thảo chuyên đề”, theo chủ trương của Bộ Văn hóa. Còn các hoạt động tôn giáo sẽ vẫn được tiếp tục duy trì, nhưng được chủ trì bởi một giáo hội khác do chính quyền nâng đỡ, mang tên OCU.
Tuy nhiên, các tu sỹ thuộc Giáo hội Chính thống UOC đã không chịu rời đi. Họ tuyên bố rằng là những người đã sinh sống ở đây từ 1988, và có công xây cất và sử sang tu viện từ đống đổ nát do hậu quả thời Xô Viết trở thành trụ sở chính của UOC và cũng trở thành một trong những tu viện đẹp nhất Ukraine. Họ không thừa nhận quyết định của Bộ, và cho rằng Bộ không có đủ cơ sở pháp lý. UOC cho rằng việc quốc hữu hóa tài sản của tôn giáo là không hợp lý.
Các tu sỹ thành công bám trụ ở Tu viện Các hang động mãi cho đến bây giờ, một phần lớn là nhờ đông đảo tín đồ UOC đã tới và ngăn cản không cho người của chính quyền tiếp quản tu viện, và một phần là nhờ đây là thủ đô Kyiv, có nhiều phóng viên báo chí theo dõi sự việc chặt chẽ.
- Mời xem thêm các bài khác liên quan tại đây.
Cập nhật tình trạng tình hình Ternopil
Tại các nhà thờ khác của UOC trên khắp Ukraine thì tình hình khác hẳn. Các nhà thờ đó liên tiếp đổi chủ sang giáo hội OCU, và chủ cũ là giáo hội UOC nói chung không cách nào giữ được.
Thông thường, chính quyền ở một quốc gia dân chủ sẽ không trực tiếp can thiệp vào hoạt động của các nhóm tín ngưỡng. Tuy nhiên, chính quyền Ukraine đã dùng nhiều biện pháp nhắm vào giáo hội UOC, và nâng đỡ giáo hội OCU.
Thậm chí, chính quyền ra các quyết định thu hồi đất và tài sản. Gần dây nhất, ngày 17/4, chính quyền tỉnh Ternopil đã họp và ra quyết định thu hồi đất và bất động sản của hàng loạt nhà thờ UOC trên địa bàn tỉnh, có cả công bố trên trang mạng xã hội của chính quyền.
Video 18/4 bên trên, là chương trình truyền hình đưa cảnh quay tại Pochaiv Lavra ở Ternopil, tu viện có từ thế kỷ 16 và là tu viện lớn thứ 2 ở Ukraine sau Pechersk Lavra ở Kyiv.
Người đứng đầu cơ quan quản lý tôn giáo nhà nước, Viktor Yelensky, giảng giải chi tiết cho khán giả truyền hình về chính sách thu hồi đất đai, mà trong đó tu viện Pochaiv cũng bị ảnh hưởng, khi mà chính quyền làm cái mà họ miêu tả là “kết thúc hợp đồng cho thuê”.
Ông Yelensky cũng nói với khán giả truyền hình về dự luật đang được thúc đẩy để thông qua ở Quốc hội. Ông là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ dự luật này. Dự luật sẽ cấm tất cả các tổ chức tôn giáo mà trung tâm của nó nằm ở quốc gia thù địch. Ông nói đó là cấm chung, chứ không phải nhắm riêng vào UOC. Lưu ý rằng dự luật này hiện nay vẫn chưa được thông qua. Và dự luật cũng nêu rõ là chính quyền nếu muốn cấm UOC thì phải có nghĩa vụ chứng minh nó đúng là còn phụ thuộc vào Thượng phụ Moskva, điều mà UOC đã tuyên bố cắt đứt từ năm ngoái, sau khi chiến tranh nổ ra.
Video cũng ngày 18/4 của truyền hình nhà nước, quay cảnh nhà nước tới thu hồi một tu viện khác ở Ternopil, và giải thích cho khán giả truyền hình về quyết định của chính quyền tỉnh Ternopil. Trong những phản hồi của cư dân mạng, có ý kiến rằng cách làm của chính quyền Ternopil là vi phạm Hiến Pháp: “Hãy ra khỏi nhà thờ. Hãy đọc Hiến Pháp. Giáo hội là tách khỏi nhà nước.”
Nhật Tân
Xem thêm
Từ khóa Đàn áp tôn giáo Chính thống Giáo Pechersk Lavra
