Viện Lowy: Ảnh hưởng của Trung Quốc ở Đông Nam Á gia tăng, trong khi Mỹ thụt lùi
- Lê Vy
- •
Trung Quốc đã mở rộng ảnh hưởng của mình ở Đông Nam Á so với Hoa Kỳ trong 5 năm qua, theo đánh giá của tổ chức tư vấn Úc – Viện Lowy.
Trong báo cáo “Sức mạnh châu Á: Trung Quốc và Hoa Kỳ ở Đông Nam Á” của Viện Lowy, Hoa Kỳ tiếp tục đánh mất ảnh hưởng vào tay Trung Quốc qua bốn thước đo quyền lực – quan hệ kinh tế, mạng lưới quốc phòng, ảnh hưởng ngoại giao và ảnh hưởng văn hóa – kể từ năm 2018, SCMP đưa tin.
Năm 2018, Trung Quốc dẫn trước Mỹ với tỷ số 52-48 về ảnh hưởng trong khu vực. Vào năm 2022, tỷ lệ này tăng lên 54-46.
Báo cáo cho biết, nhìn chung, sức mạnh của Trung Quốc với tư cách là một cường quốc ở Đông Nam Á nằm ở các mối quan hệ ngoại giao và kinh tế; trong khi Mỹ tốt hơn ở các mạng lưới quốc phòng và ảnh hưởng văn hóa.
Sức mạnh kinh tế của Trung Quốc đã đi trước rất xa, theo báo cáo, với việc các mối quan hệ kinh tế của Hoa Kỳ yếu hơn so với Trung Quốc ở mọi quốc gia Đông Nam Á.
Theo báo cáo, kể từ năm 2018, tầm ảnh hưởng của Hoa Kỳ thụt lùi nhất ở Malaysia, giảm 7 điểm, tiếp theo là Brunei và Indonesia, mỗi nước 5 điểm.
Ảnh hưởng của Bắc Kinh được đánh giá mạnh nhất ở Campuchia, Lào và Myanmar; trong khi Washington có nhiều ảnh hưởng hơn ở Philippines và Singapore, mặc dù tỷ lệ dẫn đầu của họ không đáng kể đối với hai quốc gia này, với tỷ lệ lần lượt là 52-48 và 51-49.
Để so sánh, ảnh hưởng của Bắc Kinh ở Lào là 71-29 so với Washington.
“Ảnh hưởng của Bắc Kinh mạnh nhất ở Lào, Campuchia và Myanmar, nơi mà sự gần gũi về địa lý và sự tham gia tương đối yếu của Hoa Kỳ đã giúp Trung Quốc vượt xa ảnh hưởng của Washington với biên độ lớn,” báo cáo cho biết, nói thêm rằng ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc ở ba quốc gia này đã xác định ảnh hưởng tổng thể của Bắc Kinh đối với khu vực.
Viện Lowy cho biết, các mối quan hệ thương mại giữa Lào, Campuchia và Bắc Kinh, cũng như các dự án Sáng kiến Vành đai và Con đường ở những quốc gia này đã làm tăng ảnh hưởng của Trung Quốc, mặc dù các dự án cơ sở hạ tầng có tiến độ chậm đã làm giảm bớt phần nào ảnh hưởng đó.
Trung Quốc đã giành được sức hút ở Malaysia nhờ các mối quan hệ ngoại giao và quốc phòng sâu sắc hơn. Điều tương tự cũng xảy ra với Indonesia.
Trong 5 năm, đã có nhiều cuộc đối thoại quốc phòng hơn giữa Trung Quốc và Malaysia, cũng như các giao dịch mua vũ khí, bao gồm cả việc Kuala Lumpur mua các tàu sứ mệnh ven biển của Trung Quốc.
Báo cáo cho biết, mặc dù Mỹ có mối quan hệ thân thiết với Philippines, nhưng ảnh hưởng của họ đã giảm xuống ở đó kể từ năm 2018, chủ yếu do các giao dịch kinh tế yếu hơn như thương mại và đầu tư.
Đầu năm nay, Philippines cho phép Mỹ mở rộng hiện diện quân sự bằng cách cho quân đội Mỹ tiếp cận 4 căn cứ quân sự mới trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Trung Quốc ở Biển Đông.
Nhưng trong thương mại, mối quan hệ của Hoa Kỳ với Philippines đã suy yếu, chẳng hạn, Hoa Kỳ đã trở nên ít quan trọng hơn với tư cách là một điểm đến cho hàng xuất khẩu của Philippines.
Báo cáo cho biết: “Và Trung Quốc hiện đầu tư nhiều hơn nhiều so với Hoa Kỳ ở Philippines – một tình huống ngược lại với năm 2018 khi Hoa Kỳ là nhà đầu tư lớn hơn nhiều so với Trung Quốc”. “Nếu các mối quan hệ kinh tế của Hoa Kỳ tiếp tục suy giảm với tốc độ tương tự trong 5 năm tới, ảnh hưởng tổng thể của Bắc Kinh sẽ vượt qua Washington.”
Báo cáo cho biết, dù vậy Hoa Kỳ đã cố gắng dẫn đầu trong cuộc đua quyền lực ở lĩnh vực quốc phòng và văn hóa.
Báo cáo cho biết ảnh hưởng văn hóa của Washington nằm ở phạm vi tiếp cận của các phương tiện truyền thông, chẳng hạn như các hãng thông tấn, báo chí và đài truyền hình của Mỹ vẫn duy trì sự hiện diện mạnh mẽ trong khu vực.
Lê Vy (theo SCMP)
Xem thêm
Từ khóa cạnh tranh Mỹ - Trung ảnh hưởng của Trung Quốc ở Đông Nam Á ảnh hưởng của Mỹ ở Đông Nam Á
