Lãnh đạo xứ Catalonia cho hay vào thứ Hai (9/10), khu vực này sẽ chính thức đơn phương tuyên bố độc lập tách khỏi Tây Ban Nha. Động thái này diễn ra sau cuộc trưng cầu dân ý hôm Chủ Nhật (1/10) mà chính phủ Tây Ban Nha và Tòa án Hiến pháp tuyên bố là vi hiến.

Lãnh đạo chính quyền Catalonia Carles Puigedmont cho biết họ sẽ tuyên bố độc lập vào thứ Hai (9/10). 

Bà Mireia Boya, nhà lập pháp khu tự trị Catalonia thuộc đảng Popular Unity Candidacy (CUP) – ủng hộ độc lập, cho biết vào thứ Hai (9/10) tuyên bố độc lập sẽ được đưa ra trong phiên họp nghị viện Catalonia đánh giả kết quả trưng cầu dân ý hôm Chủ Nhật (1/10).

Bà Boya viết trên Twitter rằng: “Chúng tôi biết điều đó có thể dẫn tới trấn áp, bắt bớ…nhưng chúng tôi đã có chuẩn bị, và trong bất kỳ trường hợp nào, chúng tôi sẽ không dừng lại”.

Ông Carles Puigedmont trao đổi với BBC rằng ông sẽ yêu cầu nghị viện khu vực tuyên bố độc lập theo kết quả trưng cầu dân ý. Cuộc bỏ phiếu mà chính phủ Tây Ban Nha và Tòa án Hiến pháp tuyên bố bất hợp pháp và khẳng định chỉ có thiếu số người dân Catalonia tham gia.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Catalonia cũng để ngỏ khả năng đàm phán với chính quyền trung ương. Reuters, dẫn lời ông Puigedmont, cho biết ông ủng hộ sử dụng trung gian hòa giải để tìm cách giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị hiện thời, nhưng chính quyền trung ương Tây Ban Nha đã bác bỏ đề xuất trên. Chính phủ của Thủ tướng Mariano Rajoy phản hồi sáng kiến của ông Puigedmont bằng việc kêu gọi xứ Catalonia hãy “quay trở lại con đường luật pháp” trước khi tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nào.

Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm thứ Tư (4/10), ông Puigdemont cho hay: “Thời điểm này [nhiều bên] kêu gọi hòa giải. Chúng tôi đã nhận được nhiều lời đề nghị [làm trung gian hòa giải] trong vài giờ trước và chúng tôi sẽ còn nhận thêm nhiều đề nghị nữa”.

Không đề cập tới kế hoạch cụ thể về tuyên bố độc lập, lãnh đạo xứ Catalonia nói thêm rằng: “Tôi chắc chắn rằng trong vài ngày tới chúng tôi sẽ cho thấy điều tốt đẹp nhất của đất nước chúng ta khi các thể chế của Catalonia sẽ phải áp dụng kết quả trưng cầu dân ý. Hôm nay gần với mong muốn lịch sự đó hơn ngày hôm qua”.

Đáp trả đề xuất của chính quyền địa khu Catalonia, chính phủ của Thủ tướng Mariano Rajoy cho rằng ông Puigdemont đã bỏ phí cơ hội để đưa Catalonia trở lại quỹ đạo hợp pháp. Chính phủ Tây Ban Nha phát đi tuyên bố nói: “Nếu ông Puigdemont muốn nói chuyện hoặc đàm phán hoặc muốn gửi đi các trung gian hòa giải, ông ta biết điều tốt nhất ông phải làm trước tiên: Quay lại con đường luật pháp

Vua Tây Ban Nha Felipe VI hôm thứ Ba (3/10) đã chỉ trích mạnh mẽ các nhà lãnh đạo xứ Catalonia và cho rằng những người này đã có “hành vi vô trách nhiệm”.

Liên minh Châu Âu (EU) hôm thứ Tư (4/10) đã kêu gọi chính phủ Tây Ban Nha và giới chức xứ Catalonia hãy mở cuộc đàm phán. Ông Frans Timmermans, Phó Chủ tịch Ủy ban Châu Âu, trao đổi tại Nghị viện EU rằng: “Đã đến lúc phải đàm phán”.

Nhiều nỗ lực tìm kiếm giải pháp trung gian hòa giải cho cuộc khủng hoảng đã nổi lên vào thứ Tư (4/10). Ông Pablo Iglesias, lãnh đạo của đảng Podemos cánh tả, đề nghị chính quyền Tây Ban Nha và xứ Catalonia nên đồng ý một trung gian hòa giải. Câu lạc bộ bóng đá nổi tiếng FC Barcelona tuyên bố rằng họ đã tham gia vào các nhóm khác tại Catalonia để tìm kiếm một giải pháp đàm phán.

Các phương tiện truyền thông Tây Ban Nha đưa tin rằng chính quyền Catalonia đã liên lạc với các nhân vật cao cấp của nhà thờ để mời họ đóng vai trò trung gian hòa giải.

Tuy nhiên, Reuters cho hay dường như chính phủ Tây Ban Nha cương quyết bác bỏ giải pháp hòa giải.

Theo nguồn tin từ chính phủ, Thủ tướng Rajoy đã nói với lãnh đạo cánh tả Pablo Iglesias rằng ông Puigdemont phải từ bỏ ý định đơn phương tuyên bố độc lập. “Điều đó không thể đàm phán. Quý vị không thể đàm phán với những người rõ ràng đang có kế hoạch đe dọa nhà nước”.

Các nhà lập pháp đảng cầm quyền tại Tây Ban Nha nói với Reuters rằng Thủ tướng Rajoy, một chính trị gia bảo thủ rất cứng rắn với vấn đề Catalonia độc lập, đang xem xét bước đi chưa từng có tiền lệ bằng việc giải thể nghị viện Catalonia và tiến hành một cuộc bầu cử mới tại đây.

Phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha cho biết lực lượng cảnh sát quốc gia tiếp tục được gửi tới Catalonia và có thể ở lại đây nhiều ngày. Một đơn vị hậu cần quân đội cũng đã gửi giường tầng, bếp và vòi hoa sen đến một doanh trại quân đội gần Barcelona, nơi lực lượng cảnh sát sẽ đồn trú.

Xuân Thành

Xem thêm: