Trung tướng Tô Ân Xô – Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an thừa nhận có những trường hợp thu hồi sổ hộ khẩu không đúng quy định, cho hay ngày 22/8 vừa qua, Cảnh sát Quản lý về hành chính và trật tự xã hội đã đề nghị các cơ quan liên quan phối hợp các phương thức sử dụng thông tin thay thế sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi làm thủ tục hành chính, giao dịch đất đai…

to an
Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an tại buổi họp báo. (Ảnh: baochinhphu.vn)

Chiều 6/9, tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 8 do Văn phòng Chính phủ tổ chức, phóng viên đặt câu hỏi về vấn đề thu hồi sổ hộ khẩu. Phóng viên nêu việc một số phường ở Hà Nội đã thu sổ hộ khẩu. Câu hỏi đặt ra là: Sau khi thu sổ hộ khẩu thì giao dịch dân sự của người dân sẽ diễn ra như thế nào? Giao dịch sẽ như thế nào khi người dân mua bán nhà, mà văn phòng công chứng yêu cầu phải có sổ hộ khẩu?

Trả lời câu hỏi, Trung tướng Tô Ân Xô – Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết theo quy định tại khoản 3, Điều 38 Luật Cư trú 2020, kể từ 1/7/2021, khi Luật Cư trú mới có hiệu lực, Bộ Công an không cấp mới, không cấp lại sổ hộ khẩu. Những sổ hộ khẩu đã được cấp vẫn được sử dụng, có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về nơi cư trú cho đến hết ngày 31/12/2022.

Ông Xô dẫn lại lời Bộ trưởng Tô Lâm trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội hôm 10/8, tại phiên họp thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, rằng Bộ Công an không có chủ trương thu hồi sổ hộ khẩu, chỉ thu hồi khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu đã được cấp theo quy định. Bộ Công an không có chủ trương thu hồi sổ đồng loạt.

“Trong giai đoạn vừa qua, công dân nào có nhu cầu điều chỉnh hay thay đổi thì cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và thu lại sổ hộ khẩu.” – ông Xô nói.

Mặc dù vậy, ông Xô thừa nhận có những trường hợp thu hồi sổ hộ khẩu không đúng quy định, gây phiền hà cho người dân, cho hay sau các phản ánh, cảnh sát quản lý về hành chính và trật tự xã hội đã cho rà soát, chấn chỉnh những trường hợp này.

Ngoài ra, “ngày 22/8/2022, Cảnh sát Quản lý về hành chính và trật tự xã hội đã có công văn số 5762/06 gửi Văn phòng bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan của Chính phủ, Văn phòng UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị phối hợp cùng thực hiện một số nội dung về triển khai Luật Cư trú, trong đó có các phương thức sử dụng về thông tin công dân thay thế việc xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, trong đó có giao dịch đất đai.

Người dân có thể sử dụng thẻ CCCD gắn chip điện tử chứng minh nơi thường trú, giấy xác nhận thông tin về nơi thường trú, số định danh cá nhân.” – ông Xô cho hay.

Theo tuyên bố trên, Bộ Công an cho hay người dân có thể sử dụng CCCD gắn chíp điện tử, giấy xác nhận thông tin về nơi thường trú, số định danh cá nhân thay thế cho việc xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, trong đó có giao dịch đất đai.

Thu sổ hộ khẩu giấy nhưng quy định chưa thông

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm vào sáng 10/8, đại biểu Nguyễn Trường Giang (đoàn Đắk Nông) dẫn phản ảnh của một số cử tri cho hay khi người dân đến cơ quan công an làm thủ tục liên quan đến hộ khẩu thì bị thu sổ hộ khẩu giấy. Trong khi đó, người dân làm các thủ tục như nhập học cho con, nộp hồ sơ xin việc, thủ tục sang tên đất đai… vẫn bị yêu cầu mang sổ hộ khẩu giấy (hộ khẩu gốc đến) đối chiếu.

Khi đó, người dân lại phải đến cơ quan công an xin xác nhận và chỉ có hiệu lực trong 6 tháng.

“Như vậy, rõ ràng chúng ta chưa có sự kết nối liên thông với sổ hộ khẩu trong căn cước công dân với các thủ tục của cơ quan nhà nước. Sắp tới, đến ngày 31/12/2022 bỏ hẳn sổ hộ khẩu giấy mà vẫn chưa kết nối liên thông thông tin hộ khẩu công dân như hiện nay sẽ rất rối, gây khó khăn cho công dân, chi phí bỏ ra của người dân trong việc hoàn thiện thủ tục liên quan đến hộ khẩu là có vấn đề”, ông Giang nêu vấn đề.

Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định việc này “có thể là cá biệt, còn bộ chưa có chủ trương thu hộ khẩu”, cho hay đến ngày 1/1/2023 sẽ phối hợp với các bộ, ngành rà soát các văn bản có liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú để sửa đổi phù hợp.

Về việc nhập học cần sổ hộ khẩu giấy nhưng sổ lại bị thu mất, ông Lâm cho hay “việc hộ khẩu và nơi cư trú khác nhau nhưng căn cứ hộ khẩu để xác định nơi học đã gây rất nhiều khó khăn cho chuyện đi học”, nói đã nhiều lần đề nghị với Bộ GD-ĐT về việc này. “Không thể vì hộ khẩu mà gây khó khăn cho các cháu đi học. Phải sửa đổi các quy định này”, ông Lâm nói, nhưng không nêu cách giải quyết cụ thể.

 Nguyễn Quân