Nhiều người dân xã Ngọc Wang bức xúc vì xã cấp bò giống nhưng nhỏ như con bê, trọng lượng thấp hơn so với kế hoạch đã được phê duyệt trong chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023.

kon tum bo giong duoc cap nhung lai nho nhu be
Con bò màu trắng của chị Y Dên ở thôn Đắk Duông được người dân gọi là bò “người mẫu”. (Ảnh: baodantoc.vn)

Bò giống được cấp như ‘người mẫu’

Theo Quyết định phê duyệt kế hoạch hỗ trợ bò cái sinh sản thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào Dân tộc thiểu số và miền núi và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, xã Ngọk Wang (huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum) có 108 hộ được thụ hưởng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo.

Mỗi hộ được hỗ trợ 1 con bò cái sinh sản, từ 17 – 20 tháng tuổi, có trọng lượng từ 140 – 150 kg, trị giá 16,5 triệu đồng/con, với tổng kinh phí 1,7 tỷ đồng. Trong đó, người dân đối ứng 35% vốn, mỗi hộ sau 2 năm phải trả lại hơn 5,7 triệu đồng. Số bò này do Cơ sở sản xuất kinh doanh Nhân Phát (TP. Kon Tum) cung ứng.

Tháng 11 vừa qua, UBND xã Ngọc Wang đã thực hiện cấp phát bò cho người dân. Tuy nhiên, người dân bức xúc cho rằng bò giống được cấp giống như những con bê, trọng lượng và chất lượng không đúng như trong kế hoạch được phê duyệt. Các con bò phần lớn là dưới 140 kg.

Chị Y Dên ở thôn Đắk Duông cho biết trên báo Dân Tộc và Phát Triển (Cơ quan ngôn luận của Ủy ban Dân tộc), con bò chị nhận nhỏ đến nỗi họ không dám cân luôn, chắc chưa được 120 kg. “Mình nuôi cả tháng nay mà nó vẫn nhát, ăn cỏ ít, nhảy như ngựa. Mấy người trong thôn hay nói mình có con bò như người mẫu, vì nó ốm quá”.

“Bò này bán lại 5 triệu chắc người ta không mua đâu. Bà con nhận về cho ăn cỏ 1 tháng nay nhìn thấy có thịt hơn tí, chứ trước nhận về bò ốm lắm, nhìn xương không à”, bà Y Hlui ở thôn Đắk Duông, nói thêm.

Trước phản ứng của người dân, UBND huyện Đắk Hà đã yêu cầu xã Ngọk Wang làm rõ nội dung trên.

Do bò bị hoảng loạn…

Ông Ngô Tấn Khoa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Wang, cho biết xã đã cấp bò đảm bảo các điều kiện theo đề án được phê duyệt. Sau khi rà soát bò được cấp ở một số thôn, làng không đủ trọng lượng, UBND xã Ngọc Wang (chủ đầu tư dự án) đã phối hợp đơn vị cung ứng cấp đổi 23 con bò giống cho 23 hộ và đang tiếp tục rà soát.

Theo ông Khoa, nguyên nhân khiến bò cấp không đạt chuẩn là do bò dự án được chở từ TP. Kon Tum lên xã, trên đường đi bò bị hoảng loạn nên khó khăn trong việc xác định trọng lượng. Trong quá trình chăm sóc, do nhận thức của người dân còn hạn chế, vẫn còn chăn nuôi theo kiểu chăn thả, chuồng trại của người dân chưa đảm bảo, dẫn đến việc bò chậm phát triển, sụt cân.

Ông Khoa cũng thừa nhận do quá trình thực hiện cân đo trọng lượng của bò (đo bằng thước đo FAO – đo ở vùng ngực phía sau chân trước), đơn vị đã thiếu chặt chẽ, sơ suất. Thay vì cân đo toàn bộ số bò để xác định trọng lượng thì xã chỉ cân đo những con nhỏ nhất. Đối với những con lớn chỉ đo bằng “mắt thường”.

Ông Hà Tiến, Chủ tịch UBND huyện Đắk Hà, cho biết huyện đã yêu cầu các ngành chức năng kiểm tra vụ việc, nếu có vi phạm sẽ xử lý.

Minh Long