Từ năm 2023 đến 2025, TP.HCM sẽ cấm 100% cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, trong các cơ quan, tổ chức, người làm việc trong lực lượng vũ trang không uống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc. 

cam ruou bia truoc trong gio lam
Ăn kèm uống rượu, bia thành thói quen của nhiều người Việt Nam, đặc biệt với đàn ông nhiều độ tuổi. Ảnh chụp một bữa ăn bên đường phố, năm 2019, tại TP.HCM. (Ảnh: David Bokuchava/Shutterstock)

Tại Kế hoạch phòng, chống tác hại của rượu, bia giai đoạn 2023-2025 do UBND TP.HCM vừa ban hành, chính quyền thành phố này đặt mục tiêu 100% các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, bệnh viện, trường học… giáo dục, truyền thông về phòng chống tác hại của uống rượu bia.‏

‏Theo đó, ít nhất 80% người từ 13 tuổi trở lên được đưa thông tin truyền thông về phòng chống tác hại của rượu bia.‏

100% cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, tổ chức; người làm việc trong lực lượng vũ trang và học sinh, sinh viên không uống rượu bia ngay trước, trong và nghỉ giữa giờ làm việc, học tập.

Với nhóm người theo giới và độ tuổi, mục tiêu do thành phố đề ra là giảm tỷ lệ uống rượu, bia mức nguy hại ở nam giới từ 18 tuổi trở lên còn dưới 35%; giảm tỷ lệ hiện uống rượu, bia ở người 13 đến 17 tuổi còn dưới 20%; 50% người trên 18 tuổi được sàng lọc và can thiệp giảm tác hại cho người có nguy cơ sức khỏe do uống rượu, bia.

Để thực hiện mục tiêu trên, UBND TP.HCM giao Sở Công thương, Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị tại TP tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, khuyến mãi rượu, bia, cấp phép sản xuất, kinh doanh buôn bán sản xuất sản phẩm rượu theo thẩm quyền.

Đồng thời, các cơ quan trên thanh tra việc thực hiện về cấm bán rượu, bia trong các cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, trong thời gian giảng dạy, học tập, làm việc; cơ sở, khu vực chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành cho người chưa đủ 18 tuổi. Cục Quản lý thị trường sẽ tăng cường tình hình tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu rượu trong thành phố, xử phạt tổ chức, cá nhân vi phạm.

Sở Văn hóa và Thể thao và Sở Du lịch được giao quản lý, kiểm tra việc thực hiện quy định về quảng cáo rượu, bia và đồ uống có cồn thuộc thẩm quyền phụ trách; quản lý chặt chẽ việc cấp phép hoạt động văn hóa, thể dục thể thao, lễ hội, việc quảng cáo, tiếp thị và tài trợ tại sự kiện.

Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 quy định 13 hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống tác hại của rượu, bia.

Một số nội dung nghiêm cấm cần chú ý như nghiêm cấm xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu, bia; nghiêm cấm cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, tổ chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ, người làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân, học sinh, sinh viên uống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc, học tập và nghỉ ngơi giữa giờ làm việc, học tập; nghiêm cấm điều khiển phương tiện giao thông bao gồm cả xe máy mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.

Người từ 15 tuổi trở lên, trung bình uống 7,9 lít cồn nguyên chất/năm

Kế hoạch của UBND TP.HCM dẫn thực trạng từ Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho hay rượu bia là nguyên nhân trực tiếp của ít nhất 30 bệnh, chấn thương và là nguyên nhân gián tiếp của ít nhất 200 loại bệnh.

Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 548.000 trường hợp tử vong do ung thư, bệnh tim mạch, tâm thần, tiêu hóa, nhiễm trùng và do một số bệnh khác, trong đó ước lượng có khoảng hơn 40.800 ca tử vong liên quan đến bia, rượu (chiếm tỷ lệ 7,5%).‏

‏Việt Nam xếp thứ hai trong các nước khu vực Đông Nam Á, xếp thứ 3 châu Á về mức tiêu thụ bình quân rượu bia/người. Mức tiêu thụ rượu bia ở người từ 15 tuổi trở lên ở nước ta tăng dần qua các năm. Vào năm 2005, mức tiêu thụ là 2,9 lít cồn nguyên chất/người/năm, tăng lên 7,9 lít vào năm 2018 và 2019. ‏

‏Đối với người trưởng thành Việt Nam, tình trạng uống quá độ đến mức nguy hại rất phổ ‏biến, với tỷ lệ 44,2% nam giới (năm 2015), tăng gần gấp 2 lần tỷ lệ 25,1% (năm 2010).

Theo điều tra yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm của Bộ Y tế năm 2015, tỷ lệ uống rượu bia trong vòng 30 ngày ở nam và nữ tương ứng là 77,3% và 11,1%. Tỷ lệ này ở TP.HCM là 63,7% ở nam và 17,1% ở nữ. Như một dạng dịch bệnh, Cục Y tế dự phòng báo động độ tuổi uống rượu bia đang ngày càng trẻ hóa, chủ yếu trong giới học sinh, sinh viên.‏

Minh Sơn