Bà Đinh Thị Út (SN 1971), Trưởng nhóm Bông hồng đen, bị phạt 7,5 triệu đồng, vì vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

bong hong den
Bà Đinh Thị Út (SN 1971), Trưởng nhóm Bông hồng đen. (Ảnh: Tuyên giáo Đồ Sơn/Facebook)

Quyết định trên vừa được Thanh tra Sở Y tế Hải Phòng đưa ra sau khi có kết quả làm việc và kiểm tra của Sở với nhóm Bông hồng đen và một số học sinh cư trú tại quận Đồ Sơn.

Theo Sở Y tế, nhóm “Bông hồng đen” gồm 5 thành viên có cùng mong muốn hỗ trợ cộng đồng trong công tác phòng chống HIV, nhóm tự phát, không có quyết định thành lập hội, nhóm, không có đăng ký kinh doanh.

Thời gian qua, một số học sinh tại quận Đồ Sơn đến tham gia những buổi tư vấn phòng chống HIV của nhóm, được nhận 50.000 – 100.000 đồng/buổi.

Tuy nhiên, các em bị lấy dấu vân tay, thông tin cá nhân, lấy máu xét nghiệm HIV (kết quả âm tính) mà chưa được sự đồng ý bằng văn bản của cha, mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp của người đó.

Sở Y tế cũng cho biết tại thời điểm lấy máu xét nghiệm, có em chưa đủ 15 tuổi. Tuy nhiên, có trường hợp học sinh đã khai sai thông tin cá nhân về tuổi, địa chỉ.

Liên quan đến sự việc này, Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết nhóm Bông hồng đen triển khai cung cấp một số dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng là “phù hợp với chủ trương đã nêu tại Chiến lược quốc gia về chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Quá trình xét nghiệm HIV tại cộng đồng cũng không có nguy cơ làm lây nhiễm HIV từ người xét nghiệm sang người được xét nghiệm”.

Thông tin về độ tuổi người được xét nghiệm có thể không đảm bảo tính chính xác do người tham gia xét nghiệm tự thông báo về tuổi và không xuất trình các giấy tờ cá nhân trong quá trình thực hiện.

Về kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc HIV, nhóm Bông hồng đen thực hiện theo 2 cách là sử dụng sinh phẩm xét nghiệm nhanh lấy máu đầu ngón tay và sử dụng sinh phẩm tự xét nghiệm bằng dịch miệng.

Đây là hai kỹ thuật xét nghiệm đã được WHO khuyến nghị làm xét nghiệm tại cộng đồng bao gồm xét nghiệm không chuyên và tự xét nghiệm.

Bộ Y tế cũng đã ban hành Hướng dẫn xét nghiệm tại cộng đồng và Hướng dẫn các kỹ thuật xét nghiệm HIV, trong đó cho phép sử dụng hai kỹ thuật này để thực hiện xét nghiệm sàng lọc tại cộng đồng, do quá trình thực hiện đơn giản, đảm bảo không gây lây nhiễm.

Bộ Y tế nhận định các tổ chức cộng đồng đóng vai trò rất lớn trong việc tìm ca nhiễm mới HIV, giúp kiểm soát dịch HIV tại Việt Nam.

Theo báo cáo của các địa phương từ năm 2019 đến nay, các nhóm cộng đồng đã đóng góp xét nghiệm HIV và phát hiện khoảng 30-50% tổng số ca phát hiện mới hằng năm. Ở các tỉnh trọng điểm về HIV, mức đóng góp của các tổ chức này là cao hơn, lên tới 50-70%.

Ngoài ra, các tổ chức cộng đồng cũng trực tiếp cung cấp các dịch vụ phòng, chống khác can thiệp giảm hại (cấp phát và hướng dẫn sử dụng bơm kim tiêm sạch, bao cao su, chất bôi trơn) và giới thiệu người đến cơ sở y tế để nhận dịch vụ điều trị dự phòng lây nhiễm HIV (PrEP) hoặc điều trị ARV nếu người đó bị nhiễm HIV…

Minh Long