Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) lần thứ 20 đã làm nổi bật tình trạng mất cân bằng giới tính trong giới chính trị cao tầng nước này: Lần đầu tiên trong 25 năm, không có bất kỳ nữ thành viên nào lọt vào danh sách ủy viên Bộ Chính trị gồm 24 người.

Tap can binh
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp tục nhiệm kỳ lãnh đạo thứ ba (Ảnh chụp màn hình video)

Trong khi ông Tập Cận Bình và các đồng minh củng cố tập trung quyền lực vào cuối tuần qua, nữ lãnh đạo cấp cao nhất của đảng đã chính thức nghỉ hưu.

Chính trị gia kỳ cựu Tôn Xuân Lan (Sun Chunlan), Phó thủ tướng phụ trách các chính sách y tế của Trung Quốc, đã vắng mặt trong danh sách của Ủy ban Trung ương được công bố hôm 22/10, điều đó có nghĩa là bà đã nghỉ hưu

Trong đảng chính trị lớn nhất thế giới với 96 triệu đảng viên này, phụ nữ chưa bao giờ nắm nhiều quyền lực, và giờ đây thậm chí họ còn nắm giữ ít chức vụ hơn.

Phụ nữ chỉ chiếm 5% trong Ban Chấp hành Trung ương gồm 205 thành viên mới của đảng, trong khi Ban Thường vụ 7 thành viên – đỉnh cao quyền lực của Trung Quốc – toàn bộ đều là nam giới, mà đứng đầu là ông Tập Cận Bình.

Bà Tôn Xuân Lan, 72 tuổi, là người phụ nữ duy nhất trong Bộ Chính trị trước đây, cơ quan ra quyết định hành pháp của ĐCSTQ.

Thường được cử đi thị sát các thành phố của Trung Quốc trong bối cảnh bùng phát dịch COVID-19, cựu lãnh đạo đảng của tỉnh Phúc Kiến và thành phố Thiên Tân đã trở thành gương mặt đại diện cho chính sách Zero-COVID, chỉ huy các biện pháp cứng rắn ở bất cứ nơi nào bà đến. Điều này khiến bà Tôn Xuân Lan có biệt danh là “Bà đầm thép”.

Về cơ bản, những nhân vật như Tôn khá hiếm thấy trong chính trường Trung Quốc, nơi mạng lưới bợ đỡ nam giới và chủ nghĩa phân biệt giới tính đã ăn sâu vào trong sự nghiệp của các ứng cử viên triển vọng, các chuyên gia nhận định.

Nó khác xa so với lời cam kết của tổ chức Đảng Cộng sản Mao Trạch Đông rằng “phụ nữ nắm giữ nửa bầu trời”.

Bộ Chính trị chỉ có 6 nữ thành viên kể từ năm 1948, trong đó có ba người đảm nhận chức vụ phó thủ tướng, và chưa từng có ai nào lọt vào Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị.

Giới quan sát từng dự đoán, có thể có một số ứng viên thay thế cho bà Tôn Xuân Lan, chẳng hạn bà Thẩm Dược Dược (Shen Yueyue), người đứng đầu Liên đoàn Phụ nữ toàn Trung Quốc, hoặc bà Thầm Di Cầm (Shen Yiqin), cựu Bí thư Đảng tổ, Quyền Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Quý Châu. Nhưng cuối cùng vẫn không có một nữ ủy viên nào tiến vào Ủy ban Trung ương.

Mặc dù phụ nữ chiếm khoảng 29% tổng số đảng viên Đảng Cộng sản, nhưng rất ít người trong số họ có thể thăng tiến từ các vị trí cấp cơ sở.

Ví dụ, tỷ lệ thành viên nữ trong Ủy ban Trung ương chỉ dao động ở mức 5 đến 8% trong vòng hai thập kỷ qua, theo ông Victor Shih, giáo sư khoa học chính trị tại UC San Diego.

Ông nhấn mạnh: “Sự phân biệt đối xử ở các cấp thấp hơn khiến họ không có được các vị trí cấp cao. Bởi vì phụ nữ nắm giữ nhiều vị trí biên hơn ở các cấp thấp hơn, họ tham gia chính phủ muộn hơn nam giới và buộc phải nghỉ hưu sớm hơn so với nam giới.”

Minh Ngọc (Theo AFP)