Cảnh sát Hồng Kông không thể bắt giữ những người bất đồng chính kiến đã chạy ra nước ngoài, những người bị cho là đang gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia, nhưng lại có thể tấn công người nhà của họ ở trong nước. Hôm thứ Hai (24/7), con gái lớn Viên Di Vọng, con trai út Viên Di Xương và con dâu Dung Hải Ân của ông Viên Cung Di đã bị cảnh sát Hồng Kông đưa đi điều tra.

id14041071 5505c136cb99af97ca6a2d7bd11a534e 600x400 1
Con trai út Viên Di Xương (phải) và con dâu Dung Hải Ân của ông Viên Cung Di đã bị cảnh sát đưa đi để điều tra vào ngày 24/7/2023, sau đó được rời khỏi đồn cảnh sát trong cùng ngày. (Ảnh: Song Bilong / Epoch Times)

Theo bà Dung Hải Ân (Yung Hoi-en), một người có lập trường thân Cộng và là thành viên của Hội đồng Lập pháp Hồng Kông, cảnh sát an ninh quốc gia đã mang lệnh đến nơi ở của bà và ông Viên Di Xương vào sáng thứ Hai, đầu tiên đưa họ bà đến Đồn cảnh sát quận Tây để điều tra, đồng thời tịch thu máy tính xách tay và điện thoại di động của bà. Bà được phép rời đi sau khi chấp nhận bản ghi cuộc phỏng vấn video dài 3 giờ, nói rằng bà sẽ “hoàn toàn hợp tác với cuộc điều tra của cảnh sát” “chắc chắn sẽ tiết lộ” nơi ở của ông Viên Cung Di nếu bà biết.

Về phần Viên Di Xương, ông bước ra khỏi Trụ sở Cảnh sát Wanchai vào khoảng 5h30 chiều, nói rằng ông sẽ không trả lời phỏng vấn nhưng khi được hỏi liệu ông có tiết lộ tung tích của bố mình hay không, ông ấy trả lời: “Làm sao tôi có thể trả lời? Cảm ơn sự quan tâm của bạn.”

Ông Viên Di Xương từng tiết lộ rằng ông đã đi du lịch Nhật Bản và Mỹ liên tiếp vào tháng trước, và có một cuộc trao đổi ngắn với bố mình ở Los Angeles, Mỹ, nhưng ông không nói về chính trị, chỉ nói về chuyện gia đình.

Theo các nguồn tin, Viên Di Vọng từ Los Angeles, Mỹ trở về Hồng Kông vào khoảng 5h sáng thứ Hai, bà không bị bắt tại sân bay mà bị đưa đi tại căn hộ trên đảo Hồng Kông vào buổi sáng. Đến tối cùng ngày theo giờ Hồng Kông, vẫn chưa có tin gì về việc bà được trả tự do.

Ông Viên Cung Di: Không bao giờ từ bỏ đấu tranh cho quyền bầu cử phổ thông

p2756708a64922839
Ông Viên Cung Di. (Ảnh: Zhang Zhilong / Vision Times).

Ông Viên Cung Di cho biết trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông trực tuyến rằng các nhân viên của Cục An ninh Quốc gia đã đưa người nhà của ông đi, thực tế là họ nhắm vào việc ông thành lập một tổ chức ở nước ngoài, “tổ chức này chính là chọc vào điểm yếu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), họ sợ người dân đoàn kết lại”.

Ông Viên Cung Di nói rằng chính quyền đã dùng con cái để đe dọa ông, nhưng ông nghĩ rằng để cho con cái rèn luyện một chút lại là việc tốt, “Chúng đã lớn và biết cách tự chăm sóc bản thân. Tôi không nghĩ đó là vấn đề. Nếu bạn thực sự bị giam giữ và thẩm vấn, thì đây là sự rèn luyện tốt, trong cuộc sống không thể nói không liên quan gì đến chính trị. Cuối cùng, nếu bạn không tìm kiếm chính trị, chính trị sẽ tìm đến bạn. Nếu muốn tự do, thì chắc chắn sẽ gặp phải những điều này. Tôi nghĩ rằng điều này sớm muộn sẽ xảy ra.”

Ông nhấn mạnh rằng mình sẽ không khuất phục, và dự định tổ chức một cuộc họp báo mang tính thế giới: “Tôi sẽ không từ bỏ và tôi sẽ không buông lơi, việc mang tính nguyên tắc thì anh có làm thế nào cũng vô dụng. Anh sách nhiễu người nhà tôi thế nào thì cũng thế thôi, ngay cả trao đổi con tin thì tôi cũng không thể đàm phán.” 

Ông Viên Cung Di và 7 người khác bị cảnh sát Hồng Kông truy nã gắt gao

Nhân dịp kỷ niệm 3 năm thực thi Luật An ninh Quốc gia ở Hồng Kông, cảnh sát đã tổ chức một cuộc họp báo rầm rộ vào ngày 3/7, thông báo về việc truy nã 8 người Hồng Kông sống ở nước ngoài, bao gồm Nhậm Kiến Phong (nam, 46 tuổi), Viên Cung Di (nam, 74 tuổi), Quách Phượng Nghi (nữ, 26 tuổi) , Quách Vinh Khanh (nam, 45 tuổi), Hứa Trí Phong (nam, 41 tuổi), Mông Triệu Đạt (nam, 51 tuổi), Lưu Tổ Địch (nam, 29 tuổi), La Quán Thông (nam, 29 tuổi). Cảnh sát treo thưởng cho việc bắt được mỗi người là 1 triệu đô la Hồng Kông.

Cảnh sát buộc tội họ “liều lĩnh thực hiện các hành vi gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia”. Trong số đó, ông Viên Cung Di bị buộc tội tham gia thành lập “Nghị viện Hồng Kông” để lật đổ ĐCSTQ và Chính phủ Hồng Kông.

Viên Cung Di: Sẽ tiêu diệt ĐCSTQ để cứu Hồng Kông

Ông Viên Cung Di (74 tuổi) là một nhà tư bản công nghiệp, sau cuộc cải cách và mở cửa của ĐCSTQ vào những năm 1970, ông là một trong 3 doanh nhân Hồng Kông đầu tiên được ĐCSTQ lựa chọn để kinh doanh tại Đại Lục. Ông sở hữu ít nhất 9 công ty và là người đầu tiên kinh doanh đồng hồ, công ty Teleart của ông sản xuất đồng hồ cho Casio và từng được niêm yết trên Nasdaq, từng tặng cho tỉnh Quảng Đông một nhà máy đồng hồ. Ông đã sống ở Mỹ hơn 20 năm và có mối quan hệ tốt với các quan chức cấp cao của Trung Quốc và Mỹ.

Sau phong trào chống dẫn độ vào năm 2019 ở Hồng Kông, ông Viên Cung Di đã chấm dứt mọi hoạt động kinh doanh ở Đại Lục vào năm 2020. Khi đó, ông đã nói trong một cuộc phỏng vấn với tờ Epoch Times rằng: “Tôi không muốn cống hiến bất cứ thứ gì cho chính quyền này (ĐCSTQ)” và công khai phản đối “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông”, ông nói một cách thẳng thắn rằng, “Mục đích duy nhất mà tôi đứng ra, chính là muốn tiêu diệt Đảng Cộng sản Trung Quốc”.

Năm 2022, ông cùng một số nhà dân chủ Hồng Kông sống ở nước ngoài tuyên bố thành lập “Nghị viện Hồng Kông”,  lên kế hoạch tổ chức bỏ phiếu để người Hồng Kông trên toàn thế giới bầu chọn đại diện lên tiếng trước quốc tế.

Bất đồng chính kiến với trai, con dâu 

Gia đình họ Viên có quan điểm chính trị rộng rãi, ông Viên Cung Di có lập trường chống Cộng, nhưng con trai của ông là Viên Di Xương có lập trường thân kiến chế, từng là tổng giám đốc của tổ chức tư vấn thân kiến chế “Lối nghĩ Dân chủ” (Path of Democracy). Sau đó, cùng với việc Vụ trưởng Vụ Tài chính Hồng Kông là Tăng Tuấn Hoa từ chức vào cuối năm 2016 để tranh cử chức trưởng đặc khu, Viên Di Xương đã tham gia vào nhóm tranh cử của ông, và tiếp tục được Nghị viên Hội đồng Lập pháp thân Bắc Kinh là Diệp Lưu Thục Nghi mời làm giám đốc chính sách của Đảng Tân Dân do bà sáng lập. Trong thời gian này, Viên Di Xương quen biết và kết hôn cùng Dung Hải Ân, thành viên của Đảng Tân Dân và cũng là Nghị viên Hội đồng Lập pháp. Tuy nhiên, trong phong trào chống dẫn độ vào năm 2019, Chủ tịch Đảng Diệp Lưu Thục Nghi đã không hài lòng với sự ủng hộ mạnh mẽ của Viên Di Xương đối với những người biểu tình, nên đã sa thải ông.

Viên Di Xương sau đó đã tham gia tổ chức chính trị “Liên minh Hy vọng”, tổ chức này tuyên bố sẽ đi theo “đường giữa“, để tranh cử vào Hội đồng Lập pháp năm 2020, nhưng sau khi cuộc bầu cử bị chính phủ hoãn lại với lý do dịch bệnh, Viên Di Xương đã không còn tham gia tranh cử. 

Ông Viên Cung Di đã bị Cục An ninh Hồng Kông buộc tội vi phạm Điều 22 của “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông” vào ngày 3/8/2022 với tội “lật đổ chính quyền” vì ông thành lập “Nghị viện Hồng Kông”. Cảnh sát Hồng Kông kêu gọi người dân Hồng Kông “vạch rõ giới tuyến” với người vi phạm “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông” và các hoạt động phi pháp của các tổ chức của họ.

Vào ngày 5/8, bà Dung Hải Ân, vợ của ông Viên Di Xương đã đăng một tuyên bố có tiêu đề “Vì đại nghĩa của quốc gia, tách rời mối quan hệ bố chồng và con dâu” trên phương tiện truyền thông thân Cộng là “Nhật báo Đông phương”, chiếm khoảng 1/4 trang. Tuyên bố viết: “Tôi, Dung Hải Ân, với tư cách là một người Trung Quốc đã đổ máu vì tổ quốc vĩ đại, với tiền đề là đại nghĩa của đất nước, dựa trên tuyên bố của Cục An ninh Quốc gia, ông Viên Cung Di liên quan đến lật đổ chính quyền quốc gia theo ‘Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông’, cho nên tôi xin tuyên bố từ bây giờ tôi chính thức cắt đứt quan hệ bố chồng – con dâu với ông Viên Cung Di.” 

Khi đó, Viên Di Xương nói rằng ông biết tin vợ mình đăng báo vào sáng sớm, cho rằng bố mình – ông Viên Cung Di sẽ hiểu tình hình chính trị của Hồng Kông hiện nay, việc “biểu đạt thái độ là cần thiết”. Hồi đáp về lo lắng rằng việc này sẽ dẫn đến “Cách mạng Văn hóa” trong xã hội Hồng Kông, ông Viên Di Xương nói rằng dưới sự cai trị của ĐCSTQ, tất cả mọi thứ vốn đều là chính trị, nhưng “nói là Cách mạng Văn hóa thì có lẽ là còn quá sớm”, đồng thời cũng nói rằng Hồng Kông có bầu không khí “thà phạm sai lầm tả khuynh cũng không phạm sai lầm hữu khuynh”, ngày nào không xóa bỏ thì xã hội sẽ tiếp tục chính trị hóa, “Hồng Kông sẽ mãi mãi không có một ngày thực sự yên định”.

Sau khi cảnh sát phát lệnh bắt giữ ông Viên Cung Di, vào đầu tháng 7, bà Dung Hải Ân đã công khai kêu gọi ông Viên Cung Di quay trở lại Hồng Kông để “đầu thú”. Bà cũng nói rằng nếu được chứng minh là vô tội sau khi thẩm vấn, thì có thể trả lại sự “thanh bạch” cho ông Viên Cung Di, v.v.

Về phần bà Viên Di Vọng, người đã bị bắt đi hôm thứ Hai, bà đang là giám đốc điều hành của Cửa hàng bách hóa MI Ming Mart, một công ty niêm yết ở Hồng Kông. Bà Viên Di Vọng và em gái Viên Di Minh thành lập MI Ming Mart, chuyên kinh doanh các sản phẩm chăm sóc da, mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc sức khỏe.

Bà Viên Di Minh từng là chủ tịch của “Quyền lực Nhân dân”, một đảng chính trị dân chủ cấp tiến ở Hồng Kông, bà đã di cư đến Canada vào năm 2021.

Cảnh sát bắt người nhà nhiều người bị truy nã, bị chỉ trích gieo rắc nỗi sợ hãi

Kể từ khi cảnh sát Hồng Kông đưa ra thông báo truy nã 8 người vào ngày 3/7, người nhà của 8 người này và những người có liên quan đã bị cảnh sát đưa đi để điều tra, hành động này của Cảnh sát Hồng Kông đã bị dư luận chỉ trích là thực hiện “liên đới”, “chu di cửu tộc”.

Cảnh sát đã đi đầu trong việc đến căn hộ của anh La Quán Thông ở Tung Chung vào ngày 5/7, đưa bố mẹ và anh trai của anh đi để điều tra xem liệu 3 người có hỗ trợ tài chính cho anh hay không. Cả 3 được phép rời đi sau khi lấy lời khai.

Động thái này đã vấp phải sự chỉ trích từ bà Anne-Marie Trevelyan, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao và Phát triển Vương quốc Anh, nói rằng việc cố gắng gieo rắc nỗi sợ hãi và bịt miệng mọi người bằng cách nhắm vào các thành viên gia đình là không thể chấp nhận được, bà sẽ không dung thứ cho những nỗ lực của ĐCSTQ nhằm đe dọa và đàn áp người cá biệt ở Anh.

Cùng ngày 5/7, Cục An ninh Quốc gia cáo buộc nền tảng mua sắm trực tuyến “Trừng phạt Mee” thu tiền và hỗ trợ những người lưu vong ở nước ngoài “tham gia vào các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia”. Bốn cựu thành viên chủ chốt của Demosistō tham gia điều hành nền tảng này đã bị bắt, bao gồm cả Lâm Lãng Ngạn. Cảnh sát tuyên bố rằng họ bị tình nghi phạm tội “âm mưu cấu kết với nước ngoài hoặc thế lực nước ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia”“âm mưu thực hiện hành vi kích động”. Vào ngày hôm sau, một người khác được cho là nhân viên của “Trừng phạt Mee” đã bị bắt với tội danh tương tự.

Vào ngày 18/7, Cục An ninh Quốc gia Hồng Kông đã bắt đi hai người đàn ông và một phụ nữ ở quận Sa Điền, để điều tra với cáo buộc rằng họ bị tình nghi hỗ trợ những người đào tẩu tiếp tục thực hiện các hành vi gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. Có thông tin cho rằng họ là anh rể và cháu trai của ông Mông Triệu Đạt, và họ đã được phép rời đồn cảnh sát trong cùng ngày.

Cùng ngày, Cục An ninh Quốc gia đã đưa hai người đàn ông và hai phụ nữ từ nhiều quận khác nhau ở Hồng Kông và Kowloon đến Sở cảnh sát quận Tây để điều tra, trong đó có anh trai của ông Quách Vinh Khanh là Quách Vinh Trăn, và có thông tin cho rằng 3 người còn lại là bố, mẹ và chị dâu của ông Quách Vinh Khanh (vợ của ông Quách Vinh Trăn). Vào khoảng 2h chiều cùng ngày, ông Quách Vinh Trăn được phép rời đồn cảnh sát. Cảnh sát cho biết vào thời điểm đó rằng các hoạt động liên quan vẫn đang diễn ra và sẽ không loại trừ các hành động thực thi pháp luật khác, bao gồm cả việc bắt giữ.