6 trí tuệ nhân sinh cao thượng của bậc trí giả
- An Hòa
- •
Bậc trí giả thông tuệ trong cách đối nhân xử thế, trong cách làm người làm việc, luôn có những đạo lý và cảnh giới cao thượng. Chính vì thế, họ sống một đời ung dung tự tại, tâm không bị quấy nhiễu, thân không bị tai họa.
1. Trí tuệ giữ mình: Đại trí nhược ngu
Làm người, cảnh giới cao chính là “đại trí nhược ngu”. Người “đại trí nhược ngu” là người có tài trí cao nhưng luôn khiêm tốn, không để lộ tài năng, vẻ ngoài biểu hiện ra giống như một người ngu dốt, nhưng thực ra lại là người có trí tuệ phi phàm. Đó là thể hiện ra công phu và bản lĩnh của bậc quân tử tài trí. Họ không thích khoa trương, không tỏ ra tài trí hơn người, luôn bình dị gần gũi nên được mọi người yêu thích.
Chỉ người không so đo tính toán “được – mất” ở thế gian, luôn dùng tâm đại nhẫn, “tôn người hạ mình” mà thiện đãi tất cả mọi người trong thiên hạ mới đúng là biểu hiện của bậc đại trí tuệ.
2. Trí tuệ nói chuyện: Không luận bàn khuyết điểm của người
Trong cuộc sống, khi nhìn người khác không thuận mắt thì đừng vội vã phán đoán, đánh giá mà nên đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để suy nghĩ, dụng tâm hiểu đối phương thêm một chút, tiếp nhận hơn một chút, bạn sẽ thấy thế giới như được mở rộng ra, cảnh giới mà bạn đạt được cũng rộng lớn hơn rất nhiều.
Có đôi khi, cho dù là tận mắt nhìn thấy một sự tình nào đó nhưng chưa hẳn đã chính xác như chúng ta nghĩ. Phàm là việc gì đều phải suy xét, phân tích từ nhiều góc độ, mang tâm lý thận trọng, không để bản thân tạo thành hiểu lầm.
Bậc trí giả lấy lòng bao dung mà thấu hiểu người khác, nên nhìn ai cũng thuận mắt, cũng quý trọng, cũng xót thương. Đây vừa là một loại trí tuệ, cũng vừa là một loại tu hành.
3. Trí tuệ nhẫn nại: Lấy tĩnh chế động, lấy lui làm tiến
Xưa nay, bậc anh hùng thực sự đều là người có thể co có thể duỗi. Không ai có thể cả đời đều thuận lợi, cho nên, lúc đắc ý có thể vui vẻ nhưng không được quá cao ngạo, lúc thất ý càng không thể để tinh thần sa sút, cần tích lũy năng lượng, tích lũy điều kiện, chờ đợi thời cơ.
Trong lúc nhẫn chịu, có thể sẽ nếm trải bao dư vị của nhân sinh. Có những việc thấy rõ mà làm như không thấy, tĩnh lặng quan sát, việc ấy tưởng dễ mà không dễ. Nó đòi hỏi một người phải trải qua quá trình tu dưỡng mới có thể thực sự đạt được. Nếu một người biết lấy khổ làm vui, lấy tĩnh chế động, lấy lui làm tiến thì thành công cuối cùng sẽ tới.
4. Trí tuệ bao dung: Dĩ hòa vi quý, tha thứ rộng lượng
Trong sách Luận Ngữ viết: “Lễ chi dụng, hòa vi quý. Tiên vương chi đạo, tư vi mĩ, tiểu đại do chi”, ý tứ chính là đạo của người làm vua lấy hòa khí đứng đầu, hòa khí là lễ tiết đáng quý nhất, cũng là đức hạnh tốt đẹp nhất, phàm là việc lớn hay việc nhỏ đều thuận theo chuẩn mực này mà làm.
Rất nhiều khi, dĩ hòa vi quý, có thể xem nhẹ mọi chuyện mới là cách xử lý sự tình tốt nhất. Làm người, ngoại trừ những chuyện thương thiên hại lý, có thể tha thứ được cho ai thì nên tha thứ, có thêm một người bạn chính là có thêm một con đường.
Bao dung người khác, cũng là vì mình mà lưu giữ ân tình, cho mình một đường lui. Biển chứa trăm sông, bởi vì bao dung mà trở thành rộng lớn. Người có bao dung thì mưu sự mới dễ thành, cuối cùng đắc được lòng người, thậm chí biến nguy thành an.
5. Trí tuệ làm người: Nội tâm thông suốt, biểu hiện hồ đồ
Hồ đồ là một loại tâm thái, cũng là một loại tu hành. Trong mắt Khổng Tử, hồ đồ là “trung dung”, trong mắt Lão Tử, hồ đồ là “vô vi”, còn trong mắt Trang Tử, hồ đồ là “tiêu dao”. Trong lòng hiểu rõ, trên nét mặt lại hồ đồ, đó là một loại cảnh giới làm người cao thượng mà bậc trí giả hướng đến.
Bình thường hồ đồ một chút, cho người khác một khoảng không gian, cũng là cho mình một bầu trời rộng lớn. Nội tâm rõ ràng minh bạch, nhưng phóng tầm mắt ra xa, không nhắm vào khuyết điểm của người, chịu thiệt một chút mà đắc được lại là những điều đẹp đẽ.
6. Trí tuệ làm việc: Linh hoạt ứng biến, cẩn trọng thong dong
Đời người vốn vô thường, vạn sự vạn vật luôn luôn biến đổi không ngừng nghỉ, đó cũng là trạng thái bình thường nơi thế gian. Cuộc sống chính là như vậy, thời gian như nước trôi, vạn vật luôn biến chuyển, được mất vô thường, phúc họa đan xen. Vì vậy, linh hoạt ứng biến, thích ứng với sự vô thường mới là trí tuệ, là thái độ đúng nhất.
Chúng ta không nên cố chấp vào được mất, chấp vào sự hoàn hảo, trăng tròn rồi cũng khuyết, vạn vật chuyển hóa, hoa tươi rồi cũng héo, nước đầy rồi cũng tràn. Mọi thứ nên thuận theo tự nhiên, tùy duyên mà sống, tiếp nhận hết thảy những sự tình xảy ra trong cuộc đời mới có thể duy trì được nội tâm bình yên và tĩnh lặng trong thế giới vô thường này.
Theo Vision Times tiếng Trung
An Hòa biên tập
Xem thêm:
Mời xem video:
Từ khóa giao tiếp Nhân sinh bao dung làm người đối nhân xử thế trí tuệ