Người dân làng Đốc Hậu, xã Toàn Thắng, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng vẫn còn lưu giữ câu chuyện về 5 anh em nhà họ Đặng được phong là Thượng Đẳng Phúc Thần của làng. Đây là 5 người đã có công trong cuộc chiến chống quân Tống của Đại Cồ Việt.

Chuyện 5 anh em họ Đặng trong cuộc chiến chống quân Tống
Đền Đốc Hậu. (Ảnh từ Hodangmientrung.com)

Vào thời hậu Ngô loạn 12 Sứ Quân, ở làng Đốc Kính, huyện Bình Hà, phủ Nam Sách, Hải Dương có gia đình ông Đặng Công Thành và bà Lý Thị Ngọc có tiếng ăn ở hiền lành lại phúc hậu, hiềm nỗi hai vợ chồng mãi vẫn chưa có nổi một mụn con. Hai vợ chồng thường hay lui đến cửa Phật cầu nguyện.

Một lần người vợ mơ ngủ thấy có năm con rồng từ trên cao bay xuống rồi quấn quanh người, từ đó thì bắt đầu có thể có con. Bà Ngọc lần lượt sinh được 5 người con là Đặng Công Xuân, Đặng Công Trung, Đặng Công Thọ, Đặng Công Tuấn và Đặng Công Nghiêm.

Hai vợ chồng cho các con học cả văn lẫn võ, 5 anh em cũng có tư chất hơn người, văn võ đều giỏi.

Lúc này tình hình đất nước rối ren, hai cha con vua Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn đều bị sát hại. Lê Hoàn nắm quyền triều chính, bị nghi là sẽ đoạt ngôi Vua. Các vị quan trụ cột chống cự bị Lê Hoàn đánh tan. Lợi dụng tình hình này, năm 981 nhà Tống đưa binh sang tiến đánh. Ở triều đình, Phạm Cự Lượng cùng binh sĩ tôn Lê Hoàn lên ngôi Vua.

Lê Hoàn lên ngôi Vua, hiệu là Lê Đại Hành, cho người truyền hịch khắp nơi chọn người tài giúp đánh Tống. Tin đến làng Đốc Kính, cả 5 anh em họ Đặng xin được đầu quân ra trận và được phong làm tướng.

5 anh em nằm ở hai cánh quân thủy, bộ khác nhau. Khi quân Tống tiến đến 5 anh em cầm quân tham gia nhiều trận đánh, đặc biệt là các cuộc chiến với tướng Tống là Lưu Trừng và Giả Thực.

Sau đó quân Tống thua to ở trận Bình Lỗ, chủ tướng Hầu Nhân Bảo tử trận. Hay tin chủ tướng tử trận, các cánh quân Tống hoảng sợ bỏ chạy, quân Đại Cồ Việt truy đuổi theo diệt được rất nhiều quân Tống.

Vua Tống tức giận cho xử tội các tướng chỉ huy. Cuốn “Tục tư trị thông giám trường biên” của Lý Đào có ghi chép rằng Lưu Trừng và Giả Thực đều bị giết bêu đầu ở chợ Ung Châu, Tôn Toàn Hưng bị giam rồi bị khép vào tội chết, các tướng khác đều bị giáng chức.

Chiến thắng ngoại xâm, nhà Vua ban thưởng cho cả 5 người. Anh em họ Đặng về quê, dân làng tổ chức tiệc vui mừng chiến thắng.

Tương truyền rằng khi đê tại vùng này bị vỡ, anh em họ Đặng cùng dân làng tham gia cứu đê, nhưng vì mưa to gió lớn, nước chảy rất mạnh, 5 anh em đều bị nước cuốn trôi trong sự thương tiếc của dân làng.

Nhà Vua nghe tin thì vô cùng thương tiếc người hiền tài, liền phong cho 5 người là Thượng Đẳng Phúc Thần và chu cấp cho làng Đốc Kính xây dựng đền thờ để muôn dân thờ phụng, dân làng Đốc Kính được miễn thuế 3 năm và tạp dịch. Các Triều đại sau này có sắc phong cho 5 anh em họ Đặng:

  • Đặng Công Xuân là Duệ Thánh Hoành Mô Bảo Cảnh An Dân Đại Vương.
  • Đặng Công Trung là Lôi Sát Duệ Toán Bảo Phương Trấn Quốc Đại Vương.
  • Đặng Công Thọ là Hư Linh Đỗng Triệt Càn Giám Đống Vọng Đại Vương.
  • Đặng Công Tuấn là Uy Đức Thịnh Công Điện Phù Thổ Vũ Đại Vương.
  • Đặng Công Nghiêm là Uông Công Dương Đức Tôn Lâm Bảo Tước Đại Vương.

Hàng năm cứ dịp tết đến vào ngày 4 tháng giêng âm lịch, dân làng Đốc Hậu lại tổ chức nhiều hoạt động, tết yết, tế tạ, thi đấu các trò chơi dân gian, kể lại các câu chuyện nhằm tưởng nhớ đến 5 anh em họ Đặng.

Trần Hưng

Xem thêm:

Mời xem video: