Tửu, Vị, Sắc, Đài – Trong bốn thứ này chỉ mắc phải một thứ cũng đủ khiến quốc gia diệt vong. Lời cảnh tỉnh đó của cổ nhân vẫn còn nguyên giá trị.

Chỉ phạm một thứ cũng đủ vong quốc
(Tranh minh họa: Họa sĩ Hách Đạt Tư, Bảo tàng Cố Cung Quốc gia Đài Loan, Wikipedia, Public Domain)

Phần “Lỗ Cộng Công trạch ngôn” trong “Chiến Quốc Sách” có ghi chép một câu chuyện như thế này:

Một lần, Vua của nước Ngụy là Ngụy Huệ Vương mở tiệc chiêu đãi chư hầu các nước ở Phạn Đài. Đúng vào lúc rượu đang nồng, Ngụy Huệ Vương kính rượu Lỗ Cộng Công – Vua nước Lỗ.

Lỗ Cộng Công nói:

Con gái của Thuấn tên là Nghi Địch có sở trường ủ rượu. Nàng cống tặng mỹ tửu (rượu ngon) cho Vũ. Sau khi uống xong Vũ thấy mùi vị tuyệt ngon. Nhưng cũng từ đó mà xa lánh Nghi Địch, bỏ hẳn mỹ tửu, và nói rằng: “Hậu thế ắt có kẻ vì mỹ tửu mà vong quốc!”

Vua của nước Tề là Tề Hoàn Công có một đêm thấy đói bụng, Dịch Nha liền làm mỹ vị (món ngon) dâng lên, Tề Hoàn Công ăn rất no, đặt mình xuống là ngủ đến khi trời sáng vẫn còn chưa tỉnh. Sau khi tỉnh lại ông nói: “Hậu thế tất có kẻ vì ham mỹ vị mà vong quốc!”

Vua của nước Tấn là Tấn Văn Công sau khi có được mỹ nữ tên là Nam Chi Uy thì ba ngày không thiết triều lo việc chính sự. Cuối cùng, Tấn Văn Công liền chuyển Nam Chi Uy đi nơi khác, và nói rằng: “Hậu thế ắt có kẻ ham thích mỹ sắc mà vong quốc!”

Khi Sở Chiêu Vương – vua nước Sở leo lên đài ngắm cảnh Băng Sơn, chỉ cảm thụ lạc thú sơn thủy mà quên đi sống chết của người dân. Thế là ông phát thệ sẽ không lên đài lần nào nữa. Ông nói rằng: “Hậu thế ắt có kẻ vì cao đài mĩ trì (đài cao ao đẹp) mà vong quốc!”

Tửu, Vị, Sắc, Đài – trong bốn thứ này chỉ mắc phải một thứ cũng đủ khiến quốc gia diệt vong. Ngày nay, bậc Quân vương bốn thứ đó đều đủ cả, không đáng cảnh tỉnh hay sao?

Ngụy Huệ Vương nghe xong liên tiếp gật đầu tán dương lời can gián thực là hay.

Trong lịch sử, bậc Quân vương bởi vì “Tửu, Vị, Sắc, Đài” mà mất nước, làm hại dân chúng, đất nước có vô cùng nhiều. Thời nhà Chu, Chu U Vương vì để giành lấy một nụ cười của mỹ nhân Bao Tự mà đã đốt lửa bỡn cợt chư hầu, cuối cùng gặp họa sát thân.

Thời Đông Chu, Ngô Vương Phù Sai, ngày ngày bầu bạn cùng Tây Thi, thưởng thức mỹ tửu, cuối cùng bị nước Việt tiêu diệt. Trụ Vương bởi vì sủng ái Đát Kỷ xây dựng “Lộc Đài” hùng vỹ, “rượu rót thành bể, thịt treo thành rừng, để nam nữ lõa thể đuổi nhau trong đó, có thể uống suốt đêm dài”, cuối cùng thân mất nước vong.

Thời nhà Tùy, Tùy Dạng Đế Dương Quảng cũng là kẻ ham mê tửu sắc, thích làm lớn thích công to, huy động mấy triệu dân tu sửa xây dựng sông Đại Vận, xây Đông Đô, tu sửa Trường Thành, xây dựng “Mê Lầu”, ba lần tuần du Dương Châu. Sau này binh bại dưới tay bề tôi Vũ Văn Hóa Cập và bị giết chết.

Thời hậu Trần của Trung Hoa, Trần Hậu Chủ (Trần Thúc Bảo) sủng ái mỹ nhân Trương Lệ Hoa, xây dựng cung thất quy mô lớn, mê đắm tửu sắc, quân thần ngày đêm ngao du yến tiệc, sáng tác thơ tình. Khúc nhạc vong quốc “Ngọc Thụ Hậu Đình Hoa” nổi tiếng chính là bắt nguồn từ đây.

Đây là những bài học lịch sử và cũng là những tấm gương cho hậu thế ngàn năm. Ngày nay, nếu quan và dân ham mê rượu bia, nếu dâm dục họa loạn xã hội, nếu công trình lớn làm nhọc lòng dân chúng, thì há chẳng nguy hiểm lắm hay sao?

An Hòa

Xem thêm:

Mời xem video: