Hôm thứ Năm (21/3), Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) và 16 tiểu bang đã đệ đơn kiện dân sự chống lại Apple, cáo buộc công ty này độc quyền bất hợp pháp thị trường điện thoại thông minh, loại bỏ đối thủ cạnh tranh, kìm hãm sự đổi mới và tăng giá một cách giả tạo.

Apple
Logo công ty Apple (Ảnh: Shutterstock)

Các cơ quan quản lý dưới thời cựu Tổng thống Hoa Kỳ Trump hoặc ông Biden đã đệ đơn kiện Google, Meta Platforms và Amazon. Giờ đây Apple cũng gia nhập hàng ngũ này.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và 16 tổng chưởng lý tiểu bang cho biết, App Store của Apple và các tính năng khác mang tính độc quyền, gây tổn hại đến lợi ích của người tiêu dùng, doanh nghiệp nhỏ và nhà phát triển ứng dụng.

Các cáo buộc của Bộ Tư pháp chống lại Apple bao gồm việc sử dụng quyền kiểm soát của mình đối với hệ điều hành iPhone, để ngăn công chúng sử dụng các ứng dụng mới và dịch vụ phát trực tuyến trên nền tảng đám mây, làm suy giảm cách hiển thị tin nhắn Android trên iPhone, và cản trở các giải pháp xử lý của đối thủ.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cũng tập trung vào Apple Watch, cho biết công ty đã thiết kế đồng hồ để chỉ hoạt động với iPhone chứ không phải thiết bị Android. Vụ kiện cho biết quyết định của công ty này có nghĩa là người dùng mua Apple Watch sẽ phải đối mặt với chi phí tự chi trả đáng kể nếu họ không tiếp tục mua iPhone.

Vụ kiện dân sự lớn này cũng cáo buộc Apple duy trì sự độc quyền bất hợp pháp đối với điện thoại thông minh, bằng cách áp đặt các hạn chế hợp đồng đối với các nhà phát triển và chặn quyền truy cập quan trọng.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết, Apple luôn hạn chế các dịch vụ phát trực tuyến trên đám mây trên nền tảng App Store của mình, để ngăn người tiêu dùng chơi các trò chơi video chất lượng cao trên iPhone.

Apple đã là đối tượng của các cuộc điều tra chống độc quyền ở Châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời đã bị các đối thủ bao gồm Epic Games kiện.

Đơn kiện viết, ở mỗi bước tiến hành của mình, Apple đã thiết lập và củng cố con hào độc quyền về điện thoại thông minh của mình.

Bộ Tư pháp cho biết, điện thoại di động của Apple có giá lên tới 1.599 USD mỗi chiếc, lợi nhuận của công ty này cao hơn so với các công ty cùng ngành.

Các quan chức cũng chỉ ra rằng Apple đã tính phí riêng cho nhiều đối tác kinh doanh, bao gồm các nhà phát triển phần mềm, công ty thẻ tín dụng và thậm chí cả các đối thủ như Google. Các phương pháp mà Apple sử dụng cuối cùng đã dẫn đến mức giá cao hơn cho người tiêu dùng và đẩy lợi nhuận của Apple lên cao.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland cho biết, người tiêu dùng không cần phải trả giá cao hơn vì một công ty vi phạm luật chống độc quyền. Nếu không bị thách thức, Apple sẽ chỉ tiếp tục củng cố tình trạng độc quyền về điện thoại thông minh của mình.

Ông Garland nói, Apple củng cố sự độc quyền của mình không phải bằng cách làm cho sản phẩm của mình tốt hơn, mà bằng cách làm cho các sản phẩm khác trở nên tồi tệ hơn.

Sẽ mất một thời gian để quyết định liệu Apple có thực sự vi phạm Luật chống độc quyền hay không, và có thể mất vài năm để vụ việc được giải quyết thông qua hệ thống tư pháp.

CNN cho biết, vụ kiện mang tính bước ngoặt này của Bộ Tư pháp Mỹ dự kiến ​​sẽ thách thức các hoạt động sâu rộng của Apple, và có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của Apple.

Cổ phiếu Apple giảm 3,3% sau khi Bộ Tư pháp Mỹ công bố vụ kiện chống độc quyền quy mô lớn chống lại Apple. Cổ phiếu này đã giảm hơn 10% trong năm nay.

Đáp lại vụ kiện, Apple đã đưa ra một tuyên bố, nói rằng điều này sẽ đe dọa đến sự sống còn của công ty. Nếu vụ kiện thành công, nó sẽ cản trở khả năng của Apple trong việc cung cấp sự sáng tạo công nghệ mà người tiêu dùng mong đợi.

Tuyên bố cảnh báo thêm, điều này cũng sẽ đặt ra một tiền lệ nguy hiểm, cho phép chính phủ thực hiện các biện pháp quyết liệt khi (các công ty) phát triển công nghệ giống con người. Apple tin rằng vụ kiện này sai cả về thực tế lẫn luật pháp và họ sẽ phản đối một cách mạnh mẽ.

Đầu năm nay, Apple tuyên bố sẽ tuân thủ luật pháp EU, buộc công ty này và các nhà sản xuất điện thoại thông minh khác phải điều chỉnh các ứng dụng mà người dùng có thể tải xuống.

Lần đầu tiên, trong một thông cáo báo chí, Apple cho biết người dùng Apple ở Liên minh Châu Âu sẽ có thể tải xuống ứng dụng bằng cách sử dụng các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba, chứ không chỉ là App Store của Apple.

Ngày 15/3, ‘gã khổng lồ’ công nghệ này đã đồng ý trả 490 triệu USD để giải quyết vụ kiện tập thể, cáo buộc CEO Tim Cook lừa dối các cổ đông, bằng cách che giấu nhu cầu iPhone đang sụt giảm ở Trung Quốc.

Tài liệu tòa án cho thấy, trước đây công ty này đã phủ nhận trách nhiệm pháp lý, nhưng cuối cùng đã giải quyết để tránh tốn kém và mất tập trung do vụ kiện tụng.

Apple đã báo cáo lợi nhuận ròng là 97 tỷ USD trong năm tài chính gần nhất, và khoản bồi thường mới nhất chỉ tương đương với lợi nhuận chưa đầy 2 ngày.

Vụ kiện xảy ra trong bối cảnh CEO Tim Cook của Apple đang có chuyến thăm cấp cao tới Thượng Hải. Apple mở một cửa hàng mới quy mô lớn ở quận Tĩnh An, Thượng Hải.

Tim Cook
Ngày 20/3, nam diễn viên Trịnh Khải đã đăng trên weibo rằng anh gặp Cook ở Bến Thượng Hải. (Nguồn: Weibo)

Theo Counterpoint Research, trong quý cuối năm 2023, iPhone của Apple chiếm 64% thị phần điện thoại thông minh tại Mỹ, trong khi Samsung chỉ chiếm 18%.

Bình Minh (t/h)