Hôm thứ Sáu (24/11) các nhà khoa học cho biết, tảng  lớn nhất thế giới đang vỡ ra và trôi nhanh qua Nam Đại Dương. Đây là sự thay đổi đầu tiên đáng kinh ngạc trong hơn 30 năm qua.

tan bang
Ngày 12/8/2023, tại Vịnh Scoresby gần thị trấn Ittoqqortoormiit, Greenland, một tảng băng trôi đang tan chảy do nhiệt độ cao. (Ảnh: Olivier Morin/AFP qua Getty Images)

Tảng băng trôi ở Nam Cực này có tên gọi A23a, với diện tích gần 4.000 km2 (1.500 dặm Anh), gấp khoảng 3 lần diện tích thành phố New York.

Tảng băng trôi này từng là nơi đặt trụ sở của một số trạm nghiên cứu quốc gia.

Kể từ khi tách ra khỏi thềm băng Filchner-Ronne ở tây Nam Cực vào năm 1986, tảng băng trôi này phần lớn đã bị mắc kẹt ở phần dưới đáy biển Weddell. Tuy nhiên, theo thời gian, A23-a đã thoát được ra ngoài.

Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi đáng kinh ngạc. Những hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy, do gió mạnh và dòng hải lưu, tảng băng trôi gần nghìn tỷ tấn này hiện đang trôi nhanh qua mũi phía bắc của Bán đảo Nam Cực.

Theo Reuters, nhà nghiên cứu băng hà của Cơ quan khảo sát Nam Cực người Anh, ông Oliver Marsh cho biết, rất hiếm khi thấy một tảng băng trôi lớn như vậy di chuyển, nên các nhà khoa học đang hết sức chú ý và theo dõi.

Khi tảng băng trôi khổng lồ gặp hơi nước, nó có thể hòa vào Dòng hải lưu Nam Cực, và chảy dọc theo con đường gọi là “Iceberg Alley” đến Nam Đại Dương, nơi nó sẽ cùng với những tảng băng trôi khác trôi nổi trong vùng nước tối tăm.

A23a cũng là một trong những tảng băng trôi lâu đời nhất thế giới, nên chuyển động của nó đặc biệt đáng chú ý.

Ông Marsh giải thích: “Theo thời gian, trọng lượng của tảng băng trôi có thể giảm đi một chút, cho phép nó nổi lên khỏi đáy đại dương và bị dòng hải lưu đẩy đi. A23-a cũng là một trong số những tảng băng trôi lâu đời nhất thế giới”.

Tuy nhiên, A23a có thể mắc cạn ở Đảo Nam Georgia trên đường đi về phía nam. Điều này sẽ gây ra nhiều vấn đề cho các loài động vật hoang dã ở Nam Cực. Bởi hàng triệu con hải cẩu, chim cánh cụt và chim biển đang sinh sản trên đảo và kiếm ăn ở vùng biển xung quanh. Sự xuất hiện của “quái thú” A23a có thể sẽ chấm dứt cuộc sống của chúng.

Năm 2020, một tảng băng trôi khổng lồ khác là A68 cũng làm dấy lên lo ngại nó sẽ va chạm với Đảo Nam Georgia, hủy diệt sinh vật biển dưới đáy biển và cắt đứt nguồn cung cấp thực phẩm. May mắn thay, tảng băng trôi sau đó đã vỡ ra và thảm họa đã được ngăn chặn. Đây cũng có thể là kết quả cuối cùng của A23a.

Ông Marsh cho biết thêm: “Một tảng băng trôi khổng lồ như thế này có khả năng tồn tại khá lâu ở nam Đại Tây Dương, mặc dù thời tiết ấm hơn nhiều và nó có thể di chuyển xa hơn về phía bắc tới Nam Phi. Chúng tôi chưa thể biết rõ tảng băng này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến mức độ nào”.

Nó có thể di chuyển về phía bắc đến Nam Phi, làm gián đoạn hoạt động vận chuyển hàng hóa.

Khi các nhà nghiên cứu tiếp tục theo dõi hướng đi của A23a, tảng băng trôi khổng lồ này mang đến cho con người cơ hội tuyệt vời để hiểu sâu hơn về các hoạt động phức tạp của Nam Đại Dương và tác động của nó đối với môi trường và các hoạt động của con người.