Chiều 26/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết về xử lý một số vấn đề phát sinh trong điều hành Ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2017 và dự toán NSNN năm 2018.

quy bhxh
Ngoài số nợ 22.090 tỷ đồng, NSNN đã vay 369.500 tỷ đồng dưới dạng trái phiếu từ Quỹ BHXH. (Ảnh minh họa)

Đối với khoản nợ Quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH) 22.090 tỷ đồng, Chính phủ đề xuất trả nợ theo hình thức phát hành trái phiếu chính phủ (TPCP) nhận nợ với Quỹ BHXH bắt buộc, đồng thời ngân sách sẽ tính và trả lãi phát sinh từ ngày 1/1/2016 (thời điểm xác nhận nghĩa vụ của NSNN đối với quỹ).

Lộ trình trả nợ như sau: năm 2018, phát hành TPCP nhận nợ khoảng 6.000 tỷ đồng, năm 2019 khoảng 7.000 tỷ đồng, năm 2020 khoảng 9.090 tỷ đồng. Số lãi phát sinh sẽ được cộng dồn vào năm 2020 để thanh toán, hoặc phát hành trái phiếu chính phủ bổ sung.

Trước đó, theo báo cáo của Ủy ban Tài Chính – Ngân sách Quốc hội ngày 25/5, căn cứ vào nghĩa vụ nợ của NSNN với Quỹ BHXH, Chính phủ đã báo nợ quỹ này 22.090 tỷ đồng.

Theo Luật BHXH có hiệu lực từ năm 2006, hằng năm Nhà nước phải chuyển từ ngân sách một khoản kinh phí vào Quỹ BHXH bắt buộc để bảo đảm trả đủ lương hưu, trợ cấp BHXH đối với người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH trước ngày 1/1/1995 và đóng BHXH cho thời gian làm việc trước ngày 1/1/1995 đối với người lao động có thời gian làm việc trong khu vực nhà nước trước thời điểm này.

Số tiền 22.090 tỷ đồng đã được xác định từ năm 2015 và phải hoàn tất trả nợ vào năm 2020.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Tài chính, dự toán NSNN năm 2016-2017 chưa bố trí để xử lý khoản nợ trên. Còn hiện tại hằng năm Quỹ BHXH đều có kết dư; nếu NSNN bố trí chuyển 22.090 tỷ đồng vào Quỹ thì cũng được BHXH Việt Nam sử dụng để đầu tư mua trái phiếu chính phủ – Bộ Tài chính cho hay.

Do đó, phương án xử lý mà Bộ Tài chính đưa ra là trả nợ 22.090 tỷ đồng theo hình thức phát hành trái phiếu chính phủ nhận nợ với Quỹ BHXH bắt buộc.

Vào đầu năm 2017, 324.000 tỷ đồng Chính phủ vay BHXH Việt Nam đã được chuyển thành trái phiếu. Đây là số nợ NSNN vay từ số dư quỹ BHXH.

Theo Báo cáo kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước về việc quản lý đầu tư các quỹ bảo hiểm tại BHXH Việt Nam, đến cuối năm 2015, các quỹ này có số dư 471.813,5 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2014.

Trong tổng số 435.129,3 tỷ đồng BHXH Việt Nam cho vay, NSNN vay tới 324.000 tỷ đồng (chiếm 74,46%). Còn lại, ngân hàng thương mại vay 59.629,3 tỷ đồng (13,7%); mua trái phiếu chính phủ (số liệu cuối 2015) 45.500 tỷ đồng (10,46%); đầu tư 6.000 tỷ đồng vào dự án thủy điện Lai Châu (1,38%). Theo đó, việc chuyển 324.000 tỷ đồng Chính phủ vay thành trái phiếu đã nâng tổng số tiền BHXH cho NSNN vay dưới dạng trái phiếu lên 369.500 tỷ đồng, chiếm tới 84,94% tổng quỹ BHXH cho vay.

Vĩnh Long

Xem thêm: