Mặc dù các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc không công khai nhắc đến các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ, nhưng các nhà quan sát chính trị đã chỉ ra rằng tại cuộc họp khép kín, những thảo luận về bầu cử Mỹ có thể trực tiếp hơn nhiều, đặc biệt là khi có sự trở lại của cựu Tổng thống Trump.

Trump Biden
Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) ngày 4/11/2023 khi rời Nhà thờ Công giáo La Mã St. Edmond ở Bãi biển Rehoboth bang Texas; cựu Tổng thống Donald Trump (phải) tại Trendsetter Engineering Inc. ở Houston vào ngày 2/11/2023. (Ảnh: Getty)

Hàng ngàn đại diện từ khắp Trung Quốc đã tập trung tại Bắc Kinh để thảo luận về cách xây dựng chương trình nghị sự hàng năm cho chính phủ độc tài, từ các mục tiêu kinh tế, quân sự đến ngoại giao, v.v.

Tuy nhiên, một trong những mối quan tâm lớn nhất của đảng này là cuộc bầu cử tổng thống của Hoa Kỳ vào tháng 11. Dù là cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump hay Tổng thống hiện tại Biden, bất kỳ người nào giành chiến thắng, cũng sẽ tiếp tục thực hiện chính sách nghiêm khắc với Trung Quốc.

Bốn năm trước, cựu Tổng thống Trump đã định hình lại mối quan hệ giữa 2 nền kinh tế lớn của thế giới, thông qua việc áp đặt thuế quan thương mại khổng lồ trong nhiệm kỳ của mình.

Việc quay trở lại của ông Trump có thể lật đổ sự cân bằng địa chính trị hiện tại. Gần đây, Trump đe dọa rằng một khi ông được bầu lại, sự tách rời này sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ hơn. Điều này sẽ mang lại tác động chưa từng có đối với ĐCSTQ vốn đang rơi vào những khó khăn về kinh tế chồng chất.

Brian Wong, nhà nghiên cứu tại Đại học Trung Quốc Hồng Kông và Trung tâm nghiên cứu thế giới, nói với CNN rằng các nhà ngoại giao ĐCSTQ có thể cần phải lên kế hoạch bối cảnh, và phân tích dựa trên những bằng chứng về tác động của chiến thắng của ông Trump hoặc ông Biden, cũng như những rủi ro khác nhau mà họ sẽ mang lại cho Bắc Kinh.

Ông nói thêm rằng những nhà ra quyết sách của Bắc Kinh phải xem xét làm thế nào để đạt được mục tiêu cốt lõi là kiểm soát Đài Loan dân chủ, mở rộng ảnh hưởng trên toàn cầu, và ổn định nền kinh tế đã bị ảnh hưởng nặng nề.

Kể từ khi ông Trump bước vào Nhà Trắng với tư cách là người mới gia nhập vũ đài chính trị vào năm 2017, trong vòng một năm, Hoa Kỳ đã thu thuế mạnh tay, áp đặt mức thuế 25% bổ sung cho lượng hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ USD. Điều này đã gây ra một cuộc chiến thương mại liên tục leo thang.

Sau đó, một loạt các vấn đề như cảnh báo an ninh quốc gia đối với ‘gã khổng lồ’ viễn thông Trung Quốc Huawei, cách xử lý đại dịch virus viêm phổi Vũ Hán (COVID-19) … khiến mối quan hệ song phương tiếp tục xấu đi.

Đầu tháng Hai năm nay, cựu Tổng thống Trump đã hứa sẽ khởi động lại cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, Trump nói rằng để đàn áp các hành vi thương mại không công bằng, ông sẽ áp dụng thuế quan có thể vượt quá 60% đối với hàng hóa Trung Quốc, và hủy bỏ vị thế “bình thường hóa mối quan hệ thương mại”.

Phân tích của Viện nghiên cứu kinh tế Oxford cho thấy, động thái này sẽ mang lại những thay đổi lớn trong quan hệ thương mại, và có thể làm giảm thị phần của Trung Quốc tại Hoa Kỳ từ gần 1/5 xuống còn khoảng 3%.

Ông Bala Ramasamy, Giáo sư kinh tế tại Học viện kinh doanh quốc tế Trung Quốc và Châu Âu, nhận định nếu ông Trump tách rời một cách mạnh mẽ, thì triển vọng của Trung Quốc sẽ rất tệ. Nhưng không rõ, rốt cuộc ông Trump sẽ làm thế nào, đây chính là vấn đề.

Hiện tại, vấn đề nan giải về kinh tế ở tất cả các khu vực của Trung Quốc đang làm tăng sự thất vọng của người dân, như nhu cầu tiêu dùng yếu, trượt giá, tỷ lệ thất nghiệp cao và cuộc khủng hoảng bất động sản.

Ngoài ra, mọi người cũng bắt đầu lo lắng về hướng đi của các nhà lãnh đạo ĐCSTQ. Vì xưa nay, ĐCSTQ luôn liên kết sự tăng trưởng ổn định kinh tế với sự cai trị mang tính hợp pháp của họ.

Nhà phân tích chính sách đối ngoại của Thượng Hải Trầm Đinh Lập (Shen Dingli) cho biết, nếu ông Trump quay trở lại, Trung Quốc (ĐCSTQ) chắc chắn sẽ khiếp sợ.

Ông nói, nếu không có đủ kim ngạch xuất khẩu, đủ việc làm và thu nhập đủ cho tiêu dùng trong nước, ĐCSTQ sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức xã hội hơn.