Nhiều trường đại học Mỹ đã trở thành “chiến trường đặc biệt” về xung đột giữa người ủng hộ Israel và người ủng hộ Palestine. Thượng nghị sĩ Mỹ Rubio hôm 17/10 đề xuất nghị quyết lên Thượng viện rằng nên trục xuất và hủy thị thực của người nước ngoài ủng hộ tổ chức chiến binh Hồi giáo Hamas, kể cả sinh viên. Ngoài ra có quan điểm đề xuất thu hồi tình trạng miễn thuế của các trường đại học nào ủng hộ Hamas.

Harvard Palestine
Ngày 14/10/2023, trong khuôn viên Đại học Harvard ở Cambridge bang Massachusetts, những sinh viên ủng hộ Palestine tụ tập để bày tỏ quan điểm về xung đột ở Dải Gaza (Ảnh: JOSEPH PREZIOSO/AFP/Getty)

Văn phòng của Thượng nghị sĩ Rubio nói với Fox News rằng ông sẽ thảo luận về nghị quyết qua đường dây nóng của Thượng viện, nghĩa là ông sẽ yêu cầu sự đồng ý nhất trí để thông qua nghị quyết đó mà không cần trải qua quy trình thông thường là tranh luận và bỏ phiếu.

Liên quan cuộc tấn công khủng bố tuần trước của Hamas vào Israel, nghị quyết kêu gọi “tổng thống thu hồi thị thực và bắt đầu thủ tục trục xuất đối với bất kỳ công dân nước ngoài nào ủng hộ các hoạt động khủng bố của Hamas, Thánh chiến Hồi giáo Palestine, Hezbollah hoặc các nhóm khủng bố khác”. Nghị quyết của ông Rubio được đưa ra trong một lá thư gửi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm Chủ nhật (15/10).

Ông Rubio nói trong một tuyên bố: “Mỹ là nước hào phóng nhất thế giới, nhưng chúng tôi không thể cho phép những người nước ngoài tiến vào hoặc ở lại đất nước chúng tôi để ủng hộ các nhóm khủng bố như Hamas và tuần hành trên đường phố của chúng tôi kêu gọi nổi dậy”.

Nghị quyết cũng nêu rõ, “nhiệm vụ của đội cảm tử mà những kẻ khủng bố Hamas điều hành là tiêu diệt người Do Thái, cũng như bắt cóc người Do Thái để đòi tiền chuộc; tuyên truyền, tra tấn hoặc thậm chí đơn giản chỉ vì thú vui từ hành động tàn bạo”.

shutterstock 375031762
Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Ảnh: Crush Rush / Shutterstock)

Nghị quyết dẫn lời cựu lãnh đạo Hamas vào ngày 13/10 kêu gọi tổ chức “Ngày thịnh nộ”, cho hay một số người ở Mỹ đã hưởng ứng lời kêu gọi này và “kích động thêm người” ủng hộ Hamas. Các cuộc biểu tình và bạo loạn bài Do Thái cũng được đề cập ở Washington, D.C., thành phố New York, Pittsburgh, Los Angeles và Portland, Oregon.

Nghị quyết được đưa ra trong bối cảnh nổ ra các nhóm sinh viên tại nhiều trường đại học Mỹ lên án Israel gây ra các vụ tấn công, đặc biệt các trường hàng đầu như Harvard, UCLA, Columbia, Virginia… Như tại Đại học Harvard, 34 nhóm sinh viên cho biết trong một bức thư chung rằng “chế độ Israel” chịu hoàn toàn trách nhiệm về bạo lực đang diễn ra ở Israel. Một nhóm ủng hộ người Palestine tại Đại học California, Berkeley cũng cho biết họ “luôn từ chối coi Israel là nạn nhân”.

Ngày 16/10, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Arkansas Cotton đã gửi thư cho Bộ trưởng An ninh Nội địa Mayorkas, yêu cầu Bộ An ninh Nội địa ngay lập tức trục xuất những người nước ngoài này, nói rằng những người này “không có chỗ đứng” ở Mỹ. Ông Cotton viết: “Tôi viết thư để kêu gọi các bạn trục xuất ngay lập tức bất kỳ công dân nước ngoài nào ủng hộ Hamas và các cuộc tấn công giết người chống lại Israel, đặc biệt là những người có thị thực sinh viên, họ không có chỗ đứng ở Mỹ”.

Kể từ ngày 7/10 khi Hamas phát động tấn công vào nhà nước Do Thái, phía Israel chết 1.400 người, phía Palestine chết 3.000 người, hàng ngàn người khác bị thương và hàng trăm người khác bị Hamas bắt làm con tin.

Ông Rubio nói với Fox News hôm Chủ nhật: “Họ lẽ ra không được phép vào Mỹ. Có thể chúng ta không hiểu họ. Khi vào Mỹ họ không khai rằng ‘Tôi là người ủng hộ Hamas’. Nhưng khi chúng ta biết có người như vậy, luật pháp của chúng ta nên quy định người đó không nên có thị thực, phải rời đi… Chúng ta không nên cho phép những người này đến Mỹ với tư cách là khách du lịch, với tư cách là người nước ngoài, rồi xuống đường kêu gọi ủng hộ tổ chức khủng bố này đang giết hại trẻ sơ sinh, giết hại người vô tội và bắt giữ con tin”.

Trường đại học có thể mất tư cách miễn thuế vì ủng hộ Hamas

Hôm thứ Tư (18/10), Chủ tịch Smith của Ủy ban Chính sách và Phương tiện Hạ viện (Ways and means committee) Mỹ cho biết, đã đến lúc các trường phải lựa chọn lập trường, nếu không một số có thể mất tư cách miễn thuế.

Ông chỉ ra một số trường đại học vốn rất nhiệt thành trong vấn đề lên án những phát ngôn có vấn đề, nhưng thật ngạc nhiên khi họ khá im lặng trong các cuộc tấn công giết người của Hamas nhằm vào Israel.

“Hành động khủng bố không thể tả xiết đã cướp đi sinh mạng của 30 người Mỹ cùng hàng trăm đàn ông, phụ nữ và trẻ em Israel, thế mà một số tổ chức (đại học) ủng hộ, trong khi ở Mỹ họ được miễn thuế và luôn tuyên bố theo đuổi các sứ mệnh học thuật hoặc từ thiện, biểu hiện đó khiến họ bị nghi ngờ”, dân biểu Smith phe Cộng hòa ở Missouri nói.

Ông nói thêm: “Ví dụ, các nhà quản lý trường đại học vũ khí hóa tổ chức của họ, coi các cuộc tấn công vào quyền tự do ngôn luận và tự do điều tra là bạo lực, nhưng không lên án tình trạng bạo lực thực tế đang đe dọa lối sống của chúng ta, trong khi các tổ chức của họ được hưởng quy chế béo bở miễn thuế liên bang”.

Ông Smith cho biết, nhà trường sẽ “phải chịu trách nhiệm về thái độ kín tiếng hèn hạ đối với những kẻ khủng bố Hamas”.

Theo luật thuế, hầu hết các trường đại học ở Mỹ có thể hoạt động miễn thuế, các hoạt động liên quan đến giáo dục không chỉ được miễn thuế mà các khoản quyên góp cho trường cũng được khấu trừ thuế.

Văn phòng Smith trích dẫn những ví dụ đáng lo ngại, bao gồm tuyên bố chung của 34 tổ chức sinh viên tại Đại học Harvard cho rằng Israel phải chịu trách nhiệm về các vụ thảm sát của Hamas, hay như tuyên bố của một nhóm tại Đại học Northwestern cho rằng Israel không phải “bên bị hại” trong cuộc chiến.

Tương tự, một số nhà tài trợ tài chính quan trọng của Ivy League cho biết, họ đang rút lại sự hỗ trợ cho trường vì thấy rằng ủng hộ của trường dành cho Israel quá thiếu.

Giới chuyên trách về nhập cư Mỹ có chỉ ra rằng những sinh viên có thị thực sinh viên tham gia các cuộc biểu tình hoặc tuyên bố ủng hộ Hamas có thể bị đuổi học hoặc trục xuất vì các hoạt động đó.