Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Hoa Kỳ đã chọn được ứng cử viên chủ tịch thứ hai, ông Jim Jordan, trong 3 ngày và giờ đây là nỗ lực thứ hai để đưa người được chỉ định của họ tham gia bỏ phiếu tại Hạ viện.

Jim Jordan 25579336915
Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Jim Jordan. (Ảnh: Gage Skidmore/ Wikimedia)

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Jim Jordan (Đảng Cộng hòa, Ohio), người được ông Trump ủng hộ, đã giành được đề cử mới nhất vào ngày 13/10, đánh bại Dân biểu Austin Scott (Đảng Cộng hòa, Georgia), với kết quả 124 phiếu bầu cho ông Jordan, 88 phiếu bầu cho ông Scott. 

Sau 5 ngày họp hội nghị và một lần đề cử không thành công của Đảng Cộng hòa, cuối cùng đã có thể thiết lập một cuộc bầu cử tại toàn bộ Hạ viện giữa ông Jordan với Thủ lĩnh phe thiểu số Hakeem Jeffries (Đảng Dân chủ, New York).

Nhiều thành viên Đảng Cộng hòa bày tỏ mong muốn Hạ viện hoạt động bình thường sau hơn 10 ngày đình trệ. Cơ quan này đã không thể vận hành trơn tru kể từ khi cựu Chủ tịch Kevin McCarthy (Đảng Cộng hòa, California) bị cách chức vào ngày 3/10.

“Vài tuần qua rất khó khăn. Đã có nhiều lời than phiền chính đáng, và thành thật mà nói, có nhiều điều đáng tiếc về đề nghị phế truất bi kịch và khó giải thích vào tuần trước”, Dân biểu Dusty Johnson (Đảng Cộng hòa, Nam Dakota) nói với các phóng viên ngay trước cuộc bỏ phiếu đề cử.

Ông nói thêm: “Tôi nghĩ mọi người đang vượt qua các giai đoạn buồn bã và tôi nghĩ chúng ta đang đi đến điểm mà mọi người hiểu rằng chúng ta phải có một chủ tịch để có thể quay trở lại làm việc”.

Để củng cố sự ủng hộ của những người ủng hộ ông Scott trước khi bước lên Hạ viện, ông Jordan đã yêu cầu một cuộc bỏ phiếu xác nhận lần hai, nâng tổng số phiếu của ông lên 28.

Tuy nhiên, hàng chục thành viên đã không có mặt và số phiếu ở cuộc bỏ phiếu thứ hai ít hơn năm phiếu. Điều đó có nghĩa là 69 thành viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu chống lại ông Jordan lần thứ hai hoặc không tiết lộ ý định của mình.

Nếu tất cả các thành viên có mặt và bỏ phiếu thì số lượng phiếu bầu cần là 217.

Tuần hỗn loạn

Ông Jordan, một nghị sĩ kỳ cựu và là thành viên sáng lập của House Freedom Caucus (nhóm các thành viên có quan điểm cực hữu Đảng Cộng hòa). Ông Jordan không phải là lựa chọn đầu tiên hay thậm chí thứ hai của đa số thành viên Cộng hòa.

Ông McCarthy, sau 15 vòng bỏ phiếu, đã đạt được 216 trong số 221 phiếu bầu của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện bầu làm chủ tịch hồi tháng Một. 

Vào ngày 3/10, 213 thành viên Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu thuận giữ ông làm chủ tịch. Nhưng ông bị loại bởi 8 phiếu chống của Đảng Cộng hòa, và 208 phiếu của Đảng Dân chủ. Kết quả này khiến ông McCarthy bị phế truất. 

Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã họp vào ngày 11/10 để đề cử người thay thế ông McCarthy. Dù nhận được sự tán thành của cựu Tổng thống Donald Trump nhưng ông Jordan đã thua ông Scalise với tỷ số 113-99.

Tuy nhiên, một số ít người ủng hộ ông Jordan, theo ước tính là 15-20 người đã từ chối ủng hộ lựa chọn của đa số. Không giành được sự ủng hộ của họ, ông Scalise rút lui khỏi cuộc đua một ngày sau đó.

Khi đó, các thành viên bắt đầu bày tỏ sự bất bình ngày càng tăng với nhau và kêu gọi chấm dứt những bất đồng tưởng chừng như vô tận.

“Tôi đã chịu đựng đủ, và tôi nghĩ những người khác cũng vậy”, Dân biểu Tom McClintock (Đảng Cộng hòa, California) viết cho các thành viên Đảng Cộng hòa vào ngày 12/10. “Hãy cùng nhau hành động như đảng đa số một lần nữa.”

Dân biểu Andy Ogles (Đảng Cộng hòa, Tennessee) cũng viết thư cho các đồng nghiệp, kêu gọi các thành viên “khóa cửa và không hoãn lại cho đến khi chúng ta chọn được Chủ tịch mới của mình”.

Một số lượng đáng kể thành viên Đảng Cộng hòa chỉ mong muốn quay trở lại làm việc và cho biết họ sẽ ủng hộ ông Scalise hoặc ông Jordan, hoặc có lẽ là một ứng cử viên thay thế.

“Cuối cùng thì tôi sẽ rất vui được hỗ trợ ông Jim Jordan hoặc ông Steve Scalise, hoặc có thể là một người khác, chúng tôi chỉ muốn việc này hoàn tất, vì tôi cảm thấy khó chịu với những lý do nhỏ mọn của mọi người… trong khi chúng ta có một chính phủ cần điều hành”, Dân biểu Nicole Malliotakis (Đảng Cộng hòa, New York) nói với các phóng viên.

Sáng ngày 13/10, các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã được triệu tập một lần nữa để hòa giải những khác biệt của họ. Ông Jordan và ông Scott tuyên bố ứng cử vào vị trí chủ tịch. Sau giờ nghỉ trưa, cả nhóm gặp lại nhau và chọn ông Jordan làm chủ tịch chỉ định.

Trước thềm cuộc bỏ phiếu toàn Hạ viện

Các ứng cử viên chủ tịch lúc này sẽ di chuyển đến Hạ viện. Theo một nhà lập pháp, cuộc bỏ phiếu đó dự kiến ​​sẽ diễn ra vào ngày 17/10.

Sự chậm trễ trong việc tổ chức bỏ phiếu sàn một phần là để cho phép các nhà lập pháp xử lý việc gia đình, theo Dân biểu Dusty Johnson (Đảng Cộng hòa, Nam Dakota).

Ông Johnson nói với các phóng viên sau cuộc bỏ phiếu đề cử: “Mọi người đều bận rộn với rất nhiều đám tang và đám cưới được lên lịch vào thứ Bảy. Ngoài ra còn có yếu tố con người. Tôi biết rằng có những bậc cha mẹ đang ở trong viện dưỡng lão. Tôi biết có những đứa trẻ đang ở trong bệnh viện”.

Để tránh lặp lại cuộc đấu tranh trên sàn tương tự cuộc bầu cử của ông McCarthy, vốn yêu cầu 15 lần bỏ phiếu trong 4 ngày, các thành viên đã đưa ra những thay đổi về quy tắc để đảm bảo sự đồng thuận giữa các thành viên Đảng Cộng hòa.

Bốn sửa đổi quy tắc hội nghị đã được đưa ra vào thứ Sáu (13/10) sẽ yêu cầu sự cam kết của ít nhất 80% thành viên hội nghị dành cho người được đề cử trước khi tiến hành cuộc bầu cử Hạ viện. Tất cả bốn sửa đổi đều đề xuất hoặc rút lại, cho phép Đảng Cộng hòa đề cử người được chỉ định làm chủ tịch bằng phương pháp đa số phiếu đơn giản.

Tuy nhiên, các thành viên Đảng Cộng hòa khác không lo ngại về khả năng diễn ra cuộc bầu cử nhiều lần tại toàn bộ Hạ viện.

Dân biểu Tim Burchett (Đảng Cộng hòa, Tennessee) nói với các phóng viên trong hội nghị đề cử: “Mọi người đã nghiêm trọng hoá việc này hồi tháng Một, nhưng bây giờ không ai nói về nó nữa.”

Đảng Cộng hòa gần như bị chia rẽ về việc nên tiếp tục tham gia hội nghị cho đến khi đạt được sự thống nhất hay tiến tới Hạ viện mà không có sự ủng hộ chặt chẽ cho một ứng cử viên, Dân biểu Ralph Norman (Đảng Cộng hòa, Nam Carolina) nói với các phóng viên vào ngày 12/10.

Kể từ khi thành lập Quốc hội vào năm 1798, bỏ phiếu nhiều lần chỉ cần 15 lần để đạt được đa số.