Vài giờ sau khi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Đảng Cộng hòa, California) bị truất phế sau một cuộc bỏ phiếu lịch sử, đã có những lời kêu gọi cựu Tổng thống Donald Trump trở thành lãnh đạo Hạ viện. Ông Trump đã có những phản ứng ban đầu.

Sau khi ông McCarthy bị Hạ viện bỏ phiếu phế truất hôm 3/10, Dân biểu Troy Nehls (Đảng Cộng hòa, Texas) đã đăng tuyên bố trên mạng xã hội rằng: “Tôi đề cử Donald J. Trump làm Chủ tịch Hạ viện”.

Dân biểu Greg Steube (Đảng Cộng hòa, Florida) và Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Đảng Cộng hòa, Georgia) sau đó đã lên tiếng ủng hộ ý tưởng của đồng nghiệp Troy Nehls.

Người dẫn chương trình kỳ cựu của Fox News Sean Hannity vài giờ sau đó đã dẫn các nguồn tin riêng nói rằng cựu Tổng thống Trump “có thể để mở việc giúp Đảng Cộng hòa, ít nhất trong ngắn hạn”. Ông Hannity cũng nói: “Tôi biết một thực tế: Donald Trump đã đang được liên lạc về khả năng ông làm Chủ tịch Hạ viện tạm quyền”.

Vào ngày 4/10, cựu Tổng thống Trump đã phá tan sự im lặng về vấn đề này khi trả lời báo giới câu hỏi về việc liệu ông có sẵn sàng trở thành Chủ tịch Hạ viện hay không.

Ông Trump đã không trực tiếp bác bỏ khả năng làm lãnh đạo Hạ viện liên bang. Ông nói ông sẽ làm “bất cứ điều gì tốt nhất cho đất nước này và cho Đảng Cộng hòa“, nhưng ông cũng tái khẳng định rằng việc chạy đua vào Nhà Trắng là ưu tiên hàng đầu lúc này.

Tất cả những gì tôi có thể nói là chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì tốt nhất cho đất nước này và cho Đảng Cộng hòa. Tôi sẽ làm bất cứ điều gì để giúp, nhưng sự tập trung hoàn toàn của tôi là làm tổng thống và thực sự là làm nước Mỹ vĩ đại trở lại, bởi vì chúng ta đang sống trong một đất nước suy thoái. Đây là một đất nước đang suy thoái nặng nề”, ông Trump nói khi đang ở New York tham dự phiên tòa dân sự xét xử ông tội gian lận kinh doanh.

Ông Trump nói thêm rằng Đảng Cộng hòa có “những người tuyệt vời” có thể “làm rất tốt công việc chủ tịch”.

Cho đến ngày 4/10, đã có hai dân biểu Đảng Cộng hòa chính thức tuyên bố đua tranh ghế chủ tịch là Dân biểu Jim Jordan (Ohio) và Dân biểu Steve Scalise (Louisiana). Ông Jordan hiện đang là chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, trong khi ông Scalise là Lãnh đạo Đa số Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Một ứng viên tiềm năng khác là Dân biểu Tom Emmer (Minnesota), phó Lãnh đạo Đa số Đảng Cộng hòa tại Hạ viện.

Nhiều người đã đang hỏi tôi về nó [cuộc đua ghế chủ tịch Hạ viện]”, ông Trump nói, và một lần nữa nhấn mạnh rằng sự tập trung của ông là vào cuộc đua trở thành tổng thống.

Ông Trump nói ông đang dẫn “50 điểm phần trăm” và “sự tập trung của tôi là hoàn toàn vào việc đó. [Nhưng] nếu tôi có thể giúp họ trong tiến trình đó, thì tôi sẽ giúp”.

Cuộc đua trở thành chủ tịch Hạ viện đến sau khi Hạ viên hôm 3/10 bỏ phiếu phế truất Chủ tịch McCarthy với tỷ lệ 216-210 theo kiến nghị bỏ phiếu phế truất lãnh đạo của Dân biểu Matt Gaetz (Đảng Cộng hòa, Florida).

Trong một email gửi The Epoch Times vài giờ sau khi cựu Tổng thống Trump phản ứng một cách không hứng thú với cuộc đua chủ tịch Hạ viện, phát ngôn viên Taylor Hulsey của Dân biểu Troy Nehls viết: “Nghị sĩ Nehls hoàn toàn có ý định đề cử Tổng thống Trump làm Chủ tịch Hạ viện. Hãy theo dõi tiếp để có thêm thông tin vào tuần tới”.

Trong khi đó, một số thành viên của Đảng Dân chủ đã chỉ ra rằng quy tắc của Hạ viện có thể cấm cựu Tổng thống Trump nắm quyền lãnh đạo viện này.

Phản ứng với những tin tức cho rằng cựu Tổng thống Trump đang được mời trám vào ghế của ông McCarthy, Dân biểu Sean Casten (Đảng Dân chủ, Illinois) đã viết trên mạng xã hội X: “Tôi muốn hướng sự chú ý của quý vị đến quy tắc 26 (a) trong bộ quy tắc Hội nghị Đảng Cộng hòa Hạ viện cho Quốc hội thứ 118 này”.

Quy tắc mà Dân biểu Sean Casten nhắc đến ở trên tuyên bố rằng bất kỳ thành viên nào của ban lãnh đạo Đảng Cộng hòa “sẽ phải rút lui” nếu người đó bị truy tố về các tội hình sự dẫn đến khả năng có thể ngồi tù ít nhất 2 năm.

Cựu Tổng thống Trump đang phải đối mặt với 91 cáo buộc phạm tội hình sự trong 4 vụ án cấp tiểu bang và liên bang. Ông đã lên án các vụ truy tố hình sự này là nỗ lực giả mạo để ngăn cản ông trở lại cầm quyền ở Nhà Trắng năm 2024.

Tất cả 64 chủ tịch Hạ viện Mỹ từ trước đến nay đều là thành viên của Hạ viện. Tuy nhiên, là dân biểu không phải là yêu cầu bắt buộc để được Hạ viện bầu làm chủ tịch.

Xuân Thành