Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mỹ Chuck Schumer (Đảng Dân chủ, New York) hôm thứ Năm (14/3) đã lên án Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về cách ông này xử lý cuộc chiến tranh Israel – Hamas. Ông Schumer cũng kêu gọi Israel hãy tổ chức bầu cử, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy ông nghĩ nhà nước Do thái cần ban lãnh đạo mới. Phát ngôn của ông Schumer lập tức bị các chính trị gia Đảng Cộng hòa tại Mỹ và các quan chức Israel chỉ trích gay gắt.

Không ai kỳ vọng Thủ tướng Netanyahu sẽ làm những thứ mà phải được làm để phá vỡ vòng xoáy bạo lực, bảo vệ uy tín của Israel trên trường quốc tế”, Thượng nghị sĩ Schumer nói trong bài phát biểu dài khoảng 40 phút tại Thượng viện Mỹ hôm 14/3. Ông Schumer là một chính trị gia Đảng Dân chủ gốc Do Thái.

Ông Schumer cũng chỉ trích ông Netanyahu rằng ông ta “đã đang lạc đường bằng việc cho phép sự sống sót chính trị của cá nhân mình được ưu tiên hơn những lợi ích tốt nhất của Israel”.

Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mỹ cũng nói bầu cử “là cách duy nhất cho phép một tiến trình ra quyết định lành mạnh và cởi mở về tương lai của Israel”, theo Axios.

Ông Schumer cũng bày tỏ ủng hộ một thỏa thuận đình chiến tạm thời giữa Israel và Hamas, nhóm vũ trang của người Palestine mà Bộ ngoại giao Mỹ liệt là tổ chức khủng bố nước ngoài.

Ngay sau phát biểu của ông Schumer, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson đã lên tiếng phản bác, gọi lời kêu gọi bầu cử tại Israel của Lãnh đạo Đa số Thượng viện là “cực kỳ không phù hợp”.

Theo The Hill, ông Johnson nói trong một cuộc họp báo hôm 14/3: “Chúng tôi muốn nói rất rõ ràng và gẫy gọn rằng điều này không chỉ là rất không phù hợp, mà nó còn là hoàn toàn sai khi một lãnh đạo Mỹ đóng vai trò chia rẽ trong chính trị Israel khi đồng minh thân cận nhất của chúng tại trong khu vực [Trung Đông] đang ở trong một trận chiến sống còn vì sự tồn vong của họ”.

Phó Lãnh đạo Đa số Hạ viện Tom Emmer cáo buộc ông Schumer đang nỗ lực can thiệp vào bầu cử Israel. Ông gọi động thái đó của Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mỹ là nguy hiểm.

Nhiều nhà lãnh đạo đối lập tại Israel cũng đã lên án Thượng nghị sĩ Mỹ Schumer can thiệp vào nền dân chủ.

Đối thủ chính của Thủ tướng Netanyahu, ông Benny Gantz của Đảng Xanh & Trắng, nói: “Lãnh đạo của phe đa số Đảng Dân chủ trong Thượng viện Mỹ, ông Chuck Schumer là một người bạn của Israel, ông ấy giúp đất nước này rất nhiều những ngày này, nhưng ông ấy đã mắc sai lầm trong phát ngôn đó. Israel là một nền dân chủ mạnh mẽ, và chỉ có công dân của đất nước này sẽ quyết định ban lãnh đạo và tương lai của họ. Bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài trong vấn đề này đều là không đúng và không thể chấp nhận được”.

Ông Naftali Bennett, cũng là một đối thủ khác của ông Netanyahu, cho hay: “Bất kể quan điểm chính trị của chúng tôi ra sao, chúng tôi mạnh mẽ phản đối can thiệp chính trị từ bên ngoài vào các vấn đề nội bộ của Israel. Chúng tôi là một quốc gia độc lập, không phải là một nền cộng hòa chuối. Với sự đe dọa khủng bố hướng tới phương Tây, sẽ là tốt nhất nếu cộng động quốc tế hỗ trợ Israel trong cuộc chiến tranh chính nghĩa này, như thế cũng là đang bảo vệ đất nước của họ”.

Chỉ có lãnh đạo đối lập Yair Lapid của đảng Yesh Atid – vốn được đánh giá là có tư tưởng chính sách tương đồng với Đảng Dân chủ Mỹ – là đồng tình với phát ngôn của ông Schumer. Ông Yair Lapid đã sử dụng bài phát biểu chỉ trích ông Netanyahu của ông Schumer để nói rằng thủ tướng Israel đang xa lánh những người bạn tốt nhất của nhà nước Do Thái.

Hải Đăng (T/h)