Trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng hôm Chủ Nhật (4/2), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đang lên kế hoạch cải tổ đội ngũ lãnh đạo đất nước một cách nghiêm túc, khi được hỏi về việc sa thải chỉ huy quân đội Ukraine, Tướng Valery Zaluzhny.

Embed from Getty Images

Chỉ huy quân đội Ukraine, Tướng Valery Zaluzhny (Ảnh: GENYA SAVILOV/AFP qua Getty Images)

Những đồn đoán đã bao trùm Ukraine trong nhiều tuần qua khi có tin đồn rằng tổng thống sắp sa thải một chỉ huy rất được lòng dân, ông Zaluzhny. Trong cuộc xâm lược kéo dài gần 2 năm của Nga, ông Zelensky và ông Zaluzhny đã có nhiều mâu thuẫn.

Tuy nhiên, ông Zelensky khẳng định rằng trong nỗ lực nhằm lật đổ quân đội Nga, bất kỳ chiến lược nào cũng không chỉ dừng lại ở việc thay thế một người duy nhất.

Tổng thống Ukraine phát biểu với đài truyền hình RAI của nhà nước Ý khi được hỏi về ông Zaluzhny rằng: “Khi nói về việc thay người, tôi đã nghĩ đến những vấn đề nghiêm túc không liên quan đến một cá nhân nào mà liên quan đến đường hướng của người lãnh đạo đất nước.”

“Đó là vấn đề về những người sẽ dẫn dắt Ukraine. Việc cải tổ là cần thiết. Tôi đang nói về việc thay thế một số lãnh đạo nhà nước, không chỉ trong lĩnh vực quân đội.

Tôi đang suy ngẫm về sự thay thế này. Đây là câu hỏi dành cho toàn thể lãnh đạo đất nước.”

Để giành thắng lợi trong cuộc chiến với Nga, ông Zelensky nói: “Tất cả chúng ta phải cùng nhau đi theo một hướng, không được nản lòng, chúng ta phải có năng lượng tích cực và đúng đắn, sự tiêu cực phải được cất ở nhà. Chúng ta không thể có thái độ bỏ cuộc. “

Sự tương phản đã trở nên rõ ràng từ khi cuộc phản công được phát động vào năm ngoái của Ukraine chỉ mang lại những lợi ích hạn chế trước các lực lượng Nga dọc theo chiến tuyến dài 1.000 km ở phía nam và phía đông Ukraine.

Trong một bài tiểu luận trên tờ Economist vào tháng 11/2023, ông Zaluzhny nhận định rằng cuộc chiến đã bước vào một giai đoạn mới của sự hao mòn. Nhận định này đã vấp phải sự khiển trách từ ông Zelensky.

Tuần trước, trong lúc những đồn đoán về việc bị sa thải ngày càng tăng, ông Zaluzhny đã đưa ra quan điểm của mình trong một bài bình luận trên CNN về các phương tiện chiến tranh điện tử mới. Ông cũng cho biết một số thể chế của Ukraine đang cản trở đất nước đạt được những mục tiêu của mình, ví dụ như việc xây dựng lực lượng chiến đấu để đối đầu với ưu thế quân số của Nga thông qua “các biện pháp không được ưa chuộng” như huy động quần chúng.

Trong cuộc phỏng vấn hôm Chủ nhật (4/2), ông Zelensky cũng thừa nhận rằng thực sự đã có “bế tắc” trong “cuộc chiến trên bộ”, thậm chí còn lặp lại lời kêu gọi của Zaluzhny về “các phương tiện kỹ thuật hiện đại” để tiếp tục cuộc chiến chống lại Nga. Ông Zelensky tuyên bố: “Đạn dược là không đủ”.

Theo các nguồn tin nội bộ tiết lộ với tờ Washington Post, ông Zelensky được cho là đã cảnh báo trước với chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden rằng ông dự định sẽ sa thải ông Zaluzhny. Phía Nhà Trắng không bày tỏ sự ủng hộ hay phản đối với tin tức này.

Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, ông Jake Sullivan, xác nhận với CBS hôm Chủ nhật (4/2) rằng Washington không phải là nơi để “bị lôi kéo” vào các “quyết định nhân sự” như việc sa thải ông Zaluzhny. Ông Sullivan khẳng định: “Đó không phải là điều mà chính phủ Hoa Kỳ nên cân nhắc bằng cách này hay cách khác”.

Ông Zaluzhny nhận được sự cảm phục của người Ukraine vì đã giám sát các hoạt động đẩy lùi lực lượng Nga tiến vào Kyiv ngay từ đầu cuộc chiến, cũng như nhiều bước tiến sau đó nhằm chiếm lại những vùng lãnh thổ rộng lớn ở phía nam và đông bắc nước này.

Hai lần trong tuần qua, truyền thông Ukraine đã đưa ra hàng loạt tin tức cho rằng ông Zaluzhny sắp bị sa thải. Tuy nhiên phát ngôn viên của tổng thống Zelensky phủ nhận việc ông đã Zaluzhny bị thay thế. Các nguồn tin nói với tờ Washington Post rằng ông Zelensky đang tìm kiếm một vị trí mới thích hợp cho vị chỉ huy quân sự của mình với hy vọng “làm dịu đi sự phản đối của công chúng” trong việc ông ta bị sa thải.

Nhiều nghi vấn cũng được đặt ra về việc liệu ông Zaluzhny có được sắp xếp một công việc khác chẳng hạn như chức đại sứ hay không và ai có thể thay thế ông. Hai ứng cử viên hàng đầu được cho là ông Oleksandr Syrskyi, chỉ huy lực lượng trên bộ và ông Kyrylo Budanov, lãnh đạo cơ quan tình báo của Bộ Quốc phòng Ukraine.

Vy An (T/h)