Trong chuyến thăm của ông Tập Cận Bình tại Hungary, giới truyền thông sở tại bị kiểm soát, cờ Tây Tạng của người biểu tình và những người mặc đồ Winnie the Pooh đã bị cảnh sát khống chế.

Tap Cạn Binh
Ngày 9/5/2024, lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình cùng phu nhân Bành Lệ Viện đã tới Budapest – Hungary, và được Tổng thống Hungary Tamas Sulyok đón tiếp bằng lễ đón quân sự. (Ảnh chụp màn hình video AFP)

Tại Hungary, điểm dừng chân cuối cùng của chuyến công du châu Âu, lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình hôm thứ Năm (9/5) ca ngợi mối quan hệ chặt chẽ giữa Trung Quốc và Hungary, hai nước hợp tác mạnh mẽ phát triển kinh tế và chung quan điểm về cuộc chiến Nga – Ukraine.

Sau khi tham dự lễ duyệt binh với Nguyên thủ quốc gia Hungary là Tamas Sulyok, ông Tập đã gặp Thủ tướng Viktor Orban tại Tu viện Carmelite, và có phát biểu trước truyền thông.

Cờ tây tạng bị che

Embed from Getty Images

Đối với chuyến thăm mà Budapest mô tả là “lịch sử” này, thủ đô Budapest đã được canh gác nghiêm ngặt, những lá cờ do người biểu tình Tây Tạng trưng ra cũng được cẩn thận làm che khuất khỏi tầm nhìn của lãnh đạo ĐCSTQ.

Theo hãng tin AP, hàng trăm người đã tập trung gần lâu đài Buda ở Budapest, họ vẫy cờ Trung Quốc và Hungary với hy vọng được nhìn thấy đoàn xe của ông Tập Cận Bình, hiện trường cũng có nhiều công dân Trung Quốc đội mũ bóng chày màu đỏ tự xưng là tình nguyện viên của Đại sứ quán ĐCSTQ.

Một nhà lập pháp Hungary thuộc đảng Momentum (Động lực) đối lập nói với hãng tin AP rằng ông và một đồng nghiệp đã bị một nhóm người như vậy tiếp cận hôm thứ Tư khi họ cố gắng treo cờ EU từ một cây cầu ở Budapest.

Tình nguyện viên Đại sứ quán ĐCSTQ

Trong một đoạn video mà AP có được, nhà lập pháp Márton Tompos của Hungary cho biết những người đó đều đội mũ bóng chày màu đỏ, họ đã đối đầu với ông để đảm bảo rằng không có cờ hoặc biểu tượng liên quan đến phản đối tuyên bố của ĐCSTQ về chủ quyền đối với Đài Loan hay Tây Tạng.

Ông Tompos nói: “Họ nói với tôi rằng họ là tình nguyện viên tại Đại sứ quán Trung Quốc, họ muốn đảm bảo không có cờ Tây Tạng hay Đài Loan ở đây vì điều đó sẽ không tốt chút nào”.

Ông Tompos nói thêm rằng những người này đã ngăn cản đồng nghiệp của tôi treo cờ “cho đến khi tôi cho họ xem đó là cờ EU”.

Chia cắt Liên minh châu Âu

Theo giới truyền thông của ĐCSTQ, ông Tập Cận Bình ca ngợi quan hệ Trung Quốc-Hungary đang ở đỉnh cao trong lịch sử 75 năm quan hệ.

Trước khi đến, ông Tập đã cho đăng một bài báo trên tờ Magyar Nemzet thân Chính phủ Hungary, so sánh quan hệ Trung Quốc – Hungary với “con đường thủy vàng”. Ông Tập viết: “Trong bối cảnh quốc tế bất ổn, chúng ta cùng nhau thách thức trật tự địa chính trị”, cùng vạch ra lộ trình của chúng ta “với tư cách là những nước có chủ quyền hoàn toàn độc lập”.

AFP có nhận định rằng phát biểu của ông Tập là sự khẳng định đối với chiến lược đơn độc trong EU của Thủ tướng Viktor Orban.

Trong những năm gần đây, nhà lãnh đạo Orban của Hungary theo chủ nghĩa dân tộc đã kiên quyết con đường “hướng Đông” [thân ĐCSTQ]. Trong bối cảnh Liên minh châu Âu giữ khoảng cách với Bắc Kinh, ông Orban đã chống lại đối đầu về ý thức hệ với ĐCSTQ của Liên minh để xây dựng mối quan hệ thân Bắc Kinh.

Theo lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình, chuyến thăm 3 ngày của ông Tập là cơ hội để “đưa quan hệ đối tác chiến lược Trung – Hung lên tầm cao mới”, từ trao đổi văn hóa đến hợp tác kinh tế. Trên thực tế, năm ngoái Trung Quốc đã trở thành nhà đầu tư lớn nhất của Hungary.

Đối với ông Viktor Orban, đó là một thành công về mặt ngoại giao. Chánh văn phòng Orban là Gergely Gulyas hoan nghênh lựa chọn của ông Tập Cận Bình đến thăm Paris và Budapest trong EU. Ông nói điều này “cho thấy tầm quan trọng của Hungary trên trường quốc tế”.

16 thỏa thuận

Budapest đã công bố ký kết ít nhất 16 thỏa thuận với Trung Quốc trong các lĩnh vực cơ sở hạ tầng đường sắt, đường bộ, năng lượng hạt nhân và ô tô.

Các nhà máy sản xuất pin và xe điện trên khắp Hungary đang phát triển ở mức kinh ngạc, với khoản đầu tư lên tới hàng chục tỷ euro.

Điều đó đã làm dấy lên mối lo ngại trong phe đối lập trong nước, họ lên án tình trạng thiếu minh bạch của hợp đồng, tác động môi trường của nhà máy và vấn đề tham nhũng. Phe đối lập cho rằng các dự án xây dựng đã gia cố cho “thế lực Orban”.

Thông tin tới Liên minh châu Âu

Ông Tập Cận Bình hôm thứ Hai (6/5) đã được chào đón tới Cung điện Elysée ở Paris, tại đó có cuộc thảo luận “thẳng thắn” với Tổng thống Pháp Macron về tranh chấp thương mại Trung Quốc-EU và mối quan hệ của Bắc Kinh với Moscow.

Nhưng trong điểm dừng chân cuối của ông Tập ở Hungary, giới truyền thông đã bị kiểm soát để không gây vấn đề ồn ào nào.

Bắc Kinh và Budapest có chung lập trường, ủng hộ giải pháp hòa bình cho vấn đề Ukraine đồng thời duy trì quan hệ chặt chẽ với Điện Kremlin.

Nhà phân tích Claus Soong thuộc Viện Mercator có trụ sở tại Berlin chỉ ra, ông Tập Cận Bình thích nêu bật đồng minh châu Âu (Hungary) của ĐCSTQ, chuyến thăm của ông “tượng trưng cho những nỗ lực của Trung Quốc nhằm thiết lập một mối quan hệ khác trong các cuộc thảo luận với EU”, làm suy yếu đoàn kết của EU.

Winnie the Pooh

AFP cho biết, bên ngoài Tu viện Carmel với tầm nhìn toàn cảnh sông Danube, nhiều khách du lịch đeo kính râm rất ngạc nhiên trước an ninh chặt chẽ ở đây và cảnh sát đã chặn lối vào điểm tham quan.

Embed from Getty Images

Một du khách Israel mỉm cười trong khi thất vọng vì không thể đi cáp treo lên lâu đài Buda: “Vua Trung Quốc đang ở đây”.

Trên những con phố gần đó, một số người biểu tình đã mặc trang phục Winnie the Pooh, một số người cho biết nhà lãnh đạo Trung Quốc thường bị chế giễu vì giống nhân vật hoạt hình tham ăn mật ong nổi tiếng này.