Làm cha mẹ ai cũng mong con cái sau này lớn lên sẽ thành đạt trong sự nghiệp và cuộc sống, nhưng nếu chỉ chú trọng trau dồi thành tích học tập cho con thì có phải là cha mẹ đã giáo dục con thành công hay chưa?

giao duc 1
Cha mẹ giáo dục con cái có những đức tính như tự lập, giỏi tư duy, tập trung làm việc, có lòng biết ơn, có trái tim lương thiện v.v. mới là yếu tố then chốt quyết định hạnh phúc cả đời của con. (Ảnh: PeopleImages.com – Yuri A/ Shutterstock)

Giáo dục con cái là một hành trình lâu dài và gian khổ, nó đòi hỏi việc trau dồi kiến thức, sự kiên trì và chăm sóc tỉ mỉ cẩn thận từ cha mẹ. Thật vui khi con có thành tích học tập xuất sắc, tuy nhiên điều đó không quyết định vận mệnh của con. Mà những đức tính như tự lập, tự tin, giỏi tư duy, tập trung làm việc, có lòng biết ơn, có trái tim lương thiện v.v. mới là yếu tố then chốt quyết định hạnh phúc cả đời của con.

Bất kể thành tích học tập của trẻ có khác biệt như thế nào, nhưng những đứa trẻ ưu tú thường có các đặc điểm để nhận ra. Nếu bạn thấy con cái có 3 điểm này thì có nghĩa là bạn đã giáo dục con rất tốt.

1. Độc lập

Khi giáo dục con cái, con có thể không được ưu tú, nhưng không thể không độc lập. Nếu một đứa trẻ không thể thích nghi một cách độc lập với xã hội thì cho dù cha mẹ có dạy dỗ bao nhiêu đi chăng nữa cũng vô ích.

Cha của nhà viết kịch Yang Jiang, ông Yang Yinhang, từng nói: “Giáo dục con cái có tính tự lập còn tốt hơn việc khiến con trở thành người luôn đứng đầu”.

Con cái cuối cùng cũng sẽ lớn lên, sẽ rời xa sự che chở của cha mẹ và cần một mình đối mặt với xã hội đầy thử thách. Khi ấy cha mẹ không thể đồng hành cùng con suốt đời, cho nên dạy con tính tự lập để con biết nỗ lực và trưởng thành trong tương lai mới chính là hành trang lớn nhất.

Tiến sĩ Montessori từng nói: “Mục tiêu cao nhất của việc giáo dục trẻ là giúp trẻ tự lập, không cần phụ thuộc vào cha mẹ cả về vật chất lẫn tinh thần. Đồng thời, trẻ có thể tự chịu trách nhiệm về suy nghĩ, cũng như hành vi của mình”.

Là cha mẹ, chúng ta không thể chỉ quan tâm đến việc học tập của con, dù thành tích học tập của con có tốt đến đâu, nếu con không có khả năng tự chăm sóc bản thân và có các kỹ năng sống cơ bản thì cuối cùng con sẽ bị xã hội loại bỏ.

nghi he 2
Khi giáo dục con cái, con có thể không được ưu tú, nhưng không thể không độc lập. (Ảnh: Kmikhidov/ Shutterstock)

Khả năng sống độc lập của trẻ được biểu hiện ở một số phương diện sau:

1. Tự mình hoàn thành mọi việc: Trẻ có thể tự thu dọn đồ chơi của mình, tự ăn cơm, tự vệ sinh cá nhân, tự sắp xếp cặp sách và đồ dùng học tập trước khi đi học, tự giặt những chiếc tất chân và tự mình có thể lau sàn phòng ngủ.. v.v.

2. Đưa ra quyết định của riêng mình: Nhiều khi, không phải trẻ chưa giỏi mà là do người lớn cho rằng trẻ chưa giỏi. Khi bạn để con thử sức với những thứ con muốn, bạn sẽ ngạc nhiên bởi khả năng của con vượt qua nhận thức của bạn.

Khi hai nhà sáng lập Google là Larry Page và Sergey Brin được các phóng viên hỏi về bí quyết thành công. Họ nói rằng bản thân đã phải học cách tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình và tự nghĩ ra cách để giải quyết nếu có vấn đề xuất hiện.

Ông Page cho biết cả hai đều từng theo học trường Montessori, nơi chủ trương “dạy trẻ suy nghĩ, cho trẻ tự do theo đuổi sở thích của bản thân và để trẻ làm việc riêng của mình”.

Cuộc đời còn dài và còn nhiều thử thách phía trước, chỉ có học cách tự lập thì con mới có thể sinh tồn một cách độc lập trong xã hội này. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ hiện nay luôn chiều chuộng con cái một cách “mù quáng” khiến con mất đi những bản năng thiên bẩm vốn có của mình.

Khi chúng ta chăm lo mọi thứ cho con dưới danh nghĩa “tình thương”, điều đó không chỉ khiến bản thân chúng ta vất vả mà còn khiến con mất đi cơ hội để trau dồi những kỹ năng tự hoàn thiện bản thân. Vậy nên, nếu bạn là những bậc cha mẹ thông thái thì hãy để cho con học cách tự lập.

2. Khả năng tư duy: Quan sát, đưa ra quyết định rồi mới hành động

Trẻ thích yên tĩnh không đồng nghĩa với việc trẻ không có quan điểm và ý kiến ​​riêng. Thật ra, điều này là bởi trẻ đang kiên nhẫn quan sát một khoảng thời gian trước khi đưa ra quyết định để làm điều gì đó, hơn nữa trẻ chỉ hành động sau khi đã đánh giá được khả năng và sự an toàn của bản thân.

Nếu bạn thấy con luôn thích chơi một mình, giỏi tư duy và thích hỏi bạn những câu hỏi “vì sao” thì bạn nên vui mừng. Điều đó cho thấy trẻ đã hình thành được tính tự lập và đang dần phát triển khả năng quan sát, cũng như khả năng tư duy của bản thân.

JK Rowling, tác giả cuốn ‘Harry Potter’ từng nói: “Mỗi khi nhà có tiệc và có đông người, tôi thường cảm thấy rất khó chịu, khi ấy tôi sẽ lẻn vào phòng mình để đọc sách.”

Cô nói rằng khi ở một mình, cô cảm thấy vô cùng tự do và thư giãn. Chính vì có nhiều thời gian ở một mình mà cô đã hình thành trong đầu hình ảnh Harry cầm cây đũa thần với đôi mắt to tròn đang bước đi trong học viện phù thủy.

Những đứa trẻ thường im lặng quan sát, thích ở một mình hầu hết thời gian, thích môi trường yên tĩnh và thích ngăn nắp thì thường có kỹ năng tư duy rất tốt. Trẻ thuộc nhóm này thường biết mình thích gì, phù hợp với điều gì, có thể làm theo trái tim mách bảo, làm những gì mình thích và biết lựa chọn một cách đúng đắn mọi điều trong cuộc đời.

kha nang tu duy
Những đứa trẻ thường im lặng quan sát, thích ở một mình hầu hết thời gian, thích môi trường yên tĩnh và thích ngăn nắp thì thường có kỹ năng tư duy rất tốt.  (Ảnh: GUNDAM_Ai/ Shutterstock)

3. Tập trung và kiên nhẫn

Trong cuộc sống, chúng ta sẽ thấy có những đứa trẻ dù cha mẹ có thúc giục hay môi trường ồn ào đến mấy, chúng vẫn luôn làm việc của mình một cách chậm rãi, kiên nhẫn và rất chăm chú. Trẻ thường thích ở nhà để khám phá những gì đang có xung quanh và ít khi xin người lớn đưa ra ngoài đi chơi. Những đứa trẻ như vậy đã quen với việc suy nghĩ sâu sắc và tập trung hơn vào việc làm, khi ấy trẻ thường có thể xử lý mọi việc bằng cách suy nghĩ độc lập và có những hiểu biết sâu sắc.

Tiến sĩ Montessori đã viết trong cuốn sách ‘Bí mật tuổi thơ’ rằng: “Chúng tôi nhận thấy rằng khi trẻ thường lặp lại một hoạt động với sự tập trung, không muốn bị làm phiền, hơn nữa mỗi lần trải nghiệm điều gì thì thường rất vui vẻ và tràn đầy năng lượng thì đó thường là những đứa trẻ có tính tập trung và kiên nhẫn. Trẻ lặp đi lặp lại những hoạt động này, làm như vậy không vì tác động bên ngoài mà vì nhu cầu bên trong. Trẻ biết mình cần gì, việc tự giải trí của trẻ không phải là “vô nghĩa” trong mắt của người lớn mà chúng đang lắng nghe tiếng gọi của sự phát triển nội tâm bên trong chính mình.”

Những bậc cha mẹ thực sự có hiểu biết sẽ không ép buộc con mình làm những điều chúng không thích. Thay vào đó, họ sẽ cố gắng khám phá điểm mạnh của con, tạo môi trường phù hợp để kích hoạt điểm mạnh đó, đồng thời hỗ trợ và đồng hành cùng con làm những việc con thích. Một đứa trẻ không thể xuất sắc nếu không có sự hướng dẫn của cha mẹ.

Hơn nữa, sự xuất sắc của một đứa trẻ không nhất thiết phải được thể hiện qua thành tích học tập, bởi mỗi phụ huynh đều có những tiêu chí riêng để đánh giá một đứa trẻ ngoan.

Những đứa trẻ được nuôi dưỡng trong nền giáo dục gia đình tốt thường có lòng biết ơn, sự ấm áp, chăm chỉ và kiên cường. Vậy nên, đừng quên trau dồi những đức tính này của con nhé.

Chấp nhận sự bình thường của con chính là sự phi thường của cha mẹ. Chúng ta đã trải qua hàng nghìn chuyến hải hành nhưng chỉ mong sau này con cái chúng ta có thể sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự lập. Cho nên cha mẹ hãy dành cho con sự hỗ trợ tốt nhất để con có thể trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.

Gia Huy, Vision Times