Các thẩm phán tại Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) hay còn được gọi là Tòa án Thế giới hôm thứ Sáu (24/5) đã ra lệnh cho Israel lập tức dừng tấn công vào Rafah, thành phố phía nam của Gaza. Đây là phán quyết khẩn cấp của ICJ trong vụ án Nam Phi cáo buộc Israel phạm tội diệt chủng người Palestine, theo Reuters đưa tin.

Lệnh khấn cấp của ICJ được hội đồng 15 thẩm phán thông qua với tỷ lên 13-2. Hai thẩm phán phản đối là người Uganda và Israel.

Mặc dù ICJ không có phương tiện để thực thi phán quyết của mình, nhưng vụ án này là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Israel đang bị cô lập trên toàn cầu do chiến dịch quân sự của họ tại Gaza, đặc biệt là từ khi nhà nước Do Thái tiến hành tấn công vào Rafah từ đầu tháng này bất chấp đồng minh thân cận nhất của họ là Mỹ ngăn cản.

Trong phán quyết hôm 24/5, Chủ tịch ICJ Nawaf Salam cho biết tình hình tại Gaza đã tồi tệ đi kể từ lần trước tòa ra lệnh cho Israel phải thực hiện các bước đi nhằm cải thiện tình hình. Ông cũng nói tình hình hiện nay đã đáp ứng điều kiện để ICJ đưa ra lệnh khẩn cấp mới.

Nhà nước Israel nên (…) lập tức dừng cuộc tấn công quân sự, và bất kỳ hành động nào khác tại Rafah vốn có thể đẩy cộng đồng người Palestine tại Gaza vào hoàn cảnh sống mà họ có thể bị hủy hoại về thân thể hoàn toàn hoặc một phần”, ông Nawaf Salam nói.

Chủ tịch ICJ cũng cho biết Israel đã không giải thích họ làm thế nào để giữ cho người dân được an toàn trong khi sơ tán khỏi Rafah hoặc làm cách nào để cung cấp thực phẩm, nước sạch, vệ sinh và thuốc men cho 800.000 người vốn là những thường dân trước đó đã phải trốn chạy khỏi các cuộc không kích của Israel tại miền bắc Gaza.

ICJ đã ra lệnh cho Israel mở cửa khẩu biên giới giữa Ai Cập và Gaza để cho hàng cứu trợ vào theo đường này. Tòa án cũng nói thêm rằng Israel phải cho phép các nhà điều tra tiếp cận và phải báo về tiến trình thực hiện trong vòng một tháng.

Nam Phi đã lên tiếng hoan nghênh phán quyết mới nhất của ICJ, gọi đó là bước đột phá.

Một vị phát ngôn viên Nhà Trắng của chính quyền Biden cho hay: “Chúng tôi đã nói rõ và kiên định về lập trường đối với Rafah”.

Chính quyền Palestine (PA) nói rằng phán quyết của ICJ là sự đồng thuận toàn cầu về việc cuộc chiến tại Gaza phải kết thúc. Tuy nhiên, ông Nabil Abu Rudeineh, phát ngôn viên tổng thống Palestine cho biết phán quyết của ICJ là chưa đủ bởi vì nó không ra lệnh dừng chiến đấu tại các khu vực khác ở Gaza.

Ông Basem Naim, quan chức cấp cáo của Hamas, nói với Reuters: “Chúng tôi kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hãy lập tức thực thi lệnh của Tòa án Thế giới bằng các biện pháp thực tế để bắt buộc kẻ thù Do Thái phải tuân thủ quyết định này”.

Trong khi đó, phía Israel đã phản ứng giận dữ với phán quyết của ICJ. Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich nói rằng những ai yêu cầu Israel dừng cuộc chiến tranh này là cũng đang yêu cầu nhà nước Do Thái chấm dứt tồn tại, đó là điều Israel sẽ không đồng ý.

Lãnh đạo đảng đối lập tại Israel, ông Yair Lapid đã gọi phán quyết của ICJ là “suy đồi đạo đức và thảm họa đạo đức” vì không gắn lệnh dừng chiến đấu đó với yêu cầu Hamas phải thả tự do cho con tin Israel.

Một phát ngôn viên của chính phủ Israel tuyên bố vào đêm trước phán quyết của ICJ hôm 24/5 rằng: “Không quyền lực nào trên Trái đất này sẽ ngăn được Israel bảo vệ công dân của mình và truy lùng Hamas tại Gaza”.

Hải Đăng