Theo New York Times đưa tin ngày 14/6, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh Châu Âu đang điều tra lý do các công ty sản xuất máy bay Boeing và Airbus mua phải kim loại titan giả (hồ sơ nguồn gốc, xuất xứ), kết quả truy xuất nguồn gốc mới nhất cho thấy kim loại titan có thể đến từ nhà cung cấp Trung Quốc.

r shutterstock 726791473
Nhà máy Everett tại Mỹ sản xuất máy bay Boeing, ngày 30/1/2015. (Ảnh: First Class Photography / Shutterstock)

Báo cáo chỉ ra rằng toàn bộ cuộc điều tra bắt đầu khi một nhà sản xuất phụ tùng phát hiện ra các lỗ rỗng bị ăn mòn trong các bộ phận có chứa kim loại titan. Sau đó, Spirit Aerosystems, nhà cung cấp phụ tùng chịu trách nhiệm cung cấp thân máy bay cho Boeing và cánh máy bay cho Airbus, đã mở một cuộc điều tra về nguồn cung nguyên liệu và phát hiện ra rằng các tài liệu có được khi mua kim loại titan đã bị làm giả.

Người phát ngôn của Spirit, ông Joe Buccino, cho biết: “Đây là hành vi ngụy tạo, sửa đổi và làm giả tài liệu. Ngay khi biết titan giả đã xâm nhập vào chuỗi cung ứng, chúng tôi đã ngay lập tức kiểm soát tất cả các bộ phận bị nghi ngờ và xác định phạm vi của vấn đề”.

Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh Châu Âu cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã mở một cuộc điều tra về các tài liệu sau khi biết về các vấn đề truy xuất nguồn gốc từ các đối tác Ý. Một phát ngôn viên của cơ quan cho biết cuộc điều tra đang diễn ra và chưa tìm thấy bằng chứng nào về mối lo ngại về an toàn trực tiếp.

Tuy nhiên, cơ quan này sẽ điều tra thêm nguyên nhân sâu xa của vấn đề truy xuất nguồn gốc tài liệu và tiếp tục theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến mới có thể dẫn đến các điều kiện không an toàn tiềm ẩn trên máy bay.

Các nguồn tin giấu tên quen thuộc với cuộc điều tra của hai công ty sản xuất máy bay nói với New York Times rằng, các bộ phận chứa kim loại titan giả có thể được sử dụng trong một số máy bay Boeing 737 Max và 787 Dreamliners được sản xuất từ ​​​​năm 2019 đến năm 2023, cũng như các mẫu Airbus A220; tuy nhiên, hiện vẫn chưa thể xác định hãng hàng không nào sở hữu máy bay có thể gặp sự cố tiềm ẩn hoặc liệu những máy bay này có còn được sử dụng hay không.

Một tuyên bố do FAA đưa ra cho biết họ đang điều tra quy mô của vấn đề và đang cố gắng xác định tác động an toàn ngắn hạn và dài hạn của các bộ phận chứa vật liệu có vấn đề trên máy bay. Hiện chưa rõ có bao nhiêu bộ phận máy bay chứa vật liệu có vấn đề này.

Tuyên bố nói thêm rằng “Boeing đã chủ động tiết lộ với FAA rằng (họ) đã mua nguyên liệu từ các nhà cung cấp làm giả tài liệu hoặc cung cấp hồ sơ sai”, hơn nữa “Boeing cũng đưa ra thông báo, nhắc nhở các nhà cung cấp rằng họ cần phải giữ cảnh giác đối với hồ sơ có khả năng bị làm giả”.

Truy xuất nguồn gốc nguyên liệu cho thấy, Công ty Hàng không Vũ trụ Thổ Nhĩ Kỳ (Turkish Aerospace Industries) đã mua lô kim loại titan này từ một nhà cung cấp Trung Quốc vào năm 2019, sau đó Công ty Hàng không Vũ trụ Thổ Nhĩ Kỳ đã bán lô vật liệu này cho các nhà sản xuất linh kiện. Một trong những công ty thu được lô kim loại này vào thời điểm đó, Tập đoàn Kim loại Titan Quốc tế Ý (Titanium International Group), đã phát hiện vào năm 2023 rằng lô nguyên liệu này khác với nguyên liệu mà họ thường mua, sau đó phát hiện ra rằng tài liệu của nhà máy cho lô nguyên liệu này là giả.

Bà Francesca Conti, tổng giám đốc của Titanium International Group, cho biết “vụ việc đang được điều tra và bà không thể cung cấp thêm thông tin chi tiết”. “Chúng tôi đang làm việc với các cơ quan chức năng, để giải quyết mọi vấn đề được xác định cuối cùng”, bà nói trong một email, theo New York Times.

Kết quả điều tra hiện tại cho thấy, nhà cung cấp Trung Quốc bán lô nguyên liệu này đã làm giả hồ sơ nhà máy sản xuất nguyên liệu. Nhà cung cấp liệt kê Baoji Titanium của Trung Quốc là nhà sản xuất, nhưng Baoji Titanium tuyên bố không phải là nhà cung cấp lô nguyên liệu này, và nguồn gốc của lô nguyên vật liệu vẫn còn là nghi vấn.

Theo kết quả thử nghiệm, lô vật liệu này đáp ứng các tiêu chuẩn dùng cho hàng không vũ trụ, nhưng trong các thử nghiệm khác, lô vật liệu này không đáp ứng một số tiêu chuẩn. Spirit, Boeing và Airbus hiện đang tập trung thử nghiệm những bộ phận chứa vật liệu có vấn đề này và xác định tất cả các máy bay chứa những vật liệu có vấn đề này, với hy vọng thay thế những bộ phận này với chi phí thấp nhất hoặc thậm chí cho những chiếc máy bay này sớm “nghỉ hưu”.

Trí Đạt (t/h)