Tây Ban Nha, Ireland và Na Uy hôm thứ Ba (28/5) đã chính thức công nhận nhà nước Palestine, thúc đẩy phản ứng giận dữ từ Israel, theo Reuters đưa tin. 

Madrid, Dublin và Oslo nói rằng họ tìm cách tăng tốc nỗ lực để đảm bảo chắc chắn đạt được thỏa thuận đình chiến trong cuộc chiến tranh của Israel với Hamas tại Gaza. Ba quốc gia này nói rằng họ hy vọng quyết định này sẽ thúc đẩy các quốc gia thành viên khác trong Liên minh châu Âu (EU) học theo.

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nói trong một tuyên bố được phát sóng trên truyền hình: “Đây là con đường duy nhất thúc đẩy tiến triển những gì mọi người công nhận là giải pháp duy nhất có thể để đạt được một tương lai hòa bình, một nhà nước Palestine tồn tại bên cạnh nhà nước Israel trong hòa bình và an ninh”.

Ông Sanchez cho biết Tây Ban Nha công nhận một nhà nước Palestine thống nhất, gồm cả Dải Gaza và Bờ Tây, đặt dưới sự điều hành của Chính quyền Quốc gia Palestine và Đông Jerusalem là thủ đô của họ.

Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel Albares nói rằng động thái của Tây Ban Nha, Ireland và Na Uy có nghĩa bây giờ đã có 146 trong tổng số 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc (LHQ) công nhận nhà nước Palestine.

Chính quyền Palestine (PA) đang thực hiện quyền tự trị giới hạn tại Bờ Tây có sự chiếm đóng của quân đội Israel đã lên tiếng hoan nghênh quyết định của Madrid, Dublin và Oslo.

Thủ tướng Sanchez nói rằng Tây Ban Nha sẽ không công nhận bất cứ thay đổi nào so với các đường biên giới trước năm 1967 trừ khi có sự đồng ý của cả Palestine và Israel.

Bộ Ngoại giao Ireland tuần trước nói rằng họ sẽ nâng cấp văn phòng đại diện tại Ramallah ở Bờ Tây thành đại sứ quán, chỉ định một đại sứ ở đó và nâng cấp vị thế của phái đoàn Palestine ở Ireland thành đại sứ quán.

Thủ tướng Ireland Simon Harris nói trong tuyên bố phát đi hôm thứ Ba (28/5): “Chúng tôi đã muốn công nhận Palestine vào cuối của tiến trình hòa bình. Tuy nhiên, chúng tôi đã làm điều này [sớm hơn] cùng với Tây Ban Nha và Na Uy để giữ cho phép màu hòa bình tiếp tục sống”.

Israel đã lên án quyết định công nhận nhà nước Palestine, nói rằng động thái này giúp thúc đẩy Hamas, nhóm chiến binh Hồi giáo người Palestine đã tấn công chết chóc vào Israel ngày 7/10/2023, từ đó làm kích hoạt chiến tranh tại Gaza.

Ngoại trưởng Israel Israel Katz viết trên mạng xã hội X hôm thứ Ba (28/5): “Sanchez, khi ông… công nhận nhà nước Palestine, ông là đồng lõa trong việc kích động diệt chủng người dân Do Thái và đồng lõa với các tội ác chiến tranh”.

Israel đã triệu hồi đại sứ của họ tại Madrid, Oslo và Dublin, đồng thời triệu tập ba đại sứ của các nước này tại nhà nước Do Thái tới xem các video chiếu cảnh người Israel bị các tay súng Hamas bắt làm con tin.

Thủ tướng Sanchez hôm thứ Ba (28/5) đã tìm cách xoa dịu căng thẳng với Israel khi bày tỏ lên án Hamas và kêu gọi thả tự do cho các con tin Israel.

Hiện tại trong số 27 quốc gia thành viên EU, thì Thụy Điển, Đảo Síp, Hungary, Cộng hòa Czech, Ba Lan, Slovakia, Romania và Bulgaria đã công nhận nhà nước Palestine rồi. Slovenia dự kiến sẽ chuẩn thuận công nhận nhà nước Palestine vào thứ Năm (30/5) và Malta đã nói họ cũng sẽ tiến hành động thái tương tự.

Anh Quốc và Úc đã nói rằng họ cũng sẽ xem xét công nhận nhà nước Palestine, nhưng Pháp – một thành viên của EU, cho biết bây giờ chưa phải là lúc, trong khi Đức đã cùng với Mỹ – đồng minh thân cận nhất của Israel, lên tiếng phản đối việc các  nước đơn phương công nhận nhà nước Palestine. Đức và Mỹ khẳng định rằng giải pháp hai nhà nước chỉ có thể đạt được thông qua đối thoại.

Quốc hội Đan Mạch hôm thứ Ba (28/5) đã bỏ phiếu bác bỏ một dự luật công nhận nhà nước Palestine.

Hải Đăng