Trung Quốc hôm thứ Năm (23/5) đã bắt đầu các màn diễn tập “trừng phạt” quanh Đài Loan. Bắc Kinh gọi hoạt động quân sự này là để đáp trả “những hành động ly khai”. Cuộc tập trận với sự tham gia của các máy bay quân sự trang bị vũ khí hạng nặng và các cuộc tấn công giả định diễn ra chỉ ba ngày sau khi ông Lại Thanh Đức chính thức nhậm chức Tổng thống Đài Loan, kế nhiệm bà Thái Anh Văn.

Theo Reuters, Bộ Chỉ huy Mặt trận miền Đông của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho biết họ đã bắt đầu các màn tập dượt quân sự chung với sự tham gia của lục quân, hải quân, không quân và lực lượng tên lửa, trong các khu vực quanh Đài Loan từ lúc 7:45 sáng ngày thứ Năm (23/5, giờ địa phương).

Bộ Chỉ huy Mặt trận miền Đông phát đi tuyên bố nói rằng các màn diễn tập quân sự chung được tiến hành trong Eo biển Đài Loan, phía bắc, phía nam và phía đông của Đài Loan, cũng như các khu vực quanh các hòn đảo do Đài Loan kiểm soát gồm: Kim Môn, Matsu, Ô Khâu và Đông Dẫn.

Truyền thông Trung Quốc nói rằng quân đội nước này đã điều động hàng chục chiến đấu cơ mang tên lửa cùng với các tàu chiến tiến hành các cuộc không kích giả vào các mục tiêu quân sự giá trị cao giả định.

Cuộc tập trận được quân đội Trung Quốc đặt tên là “Thanh kiếm Chung – 2024A” dự kiến sẽ diễn ra trong hai ngày. Tuy nhiên, không giống như màn diễn tập “Thanh kiếm Chung” tương tự hồi tháng Tư năm ngoái, trong tên của màn diễn tập năm nay có thêm chữ “A”, dường như để ngỏ cho việc sẽ có các cuộc tập trận tương tự tiếp theo nữa.

Bộ Quốc phòng Đài Loan đã lên án cuộc tập trận này, nói rằng Đài Đắc đã điều động lực lượng tới các khu vực quanh hòn đảo, và rằng các đơn vị phòng không và lực lượng tên lửa mặt đất của quốc đảo dân chủ này đang theo dõi các mục tiêu, và rằng họ tự tin có thể bảo vệ được lãnh thổ của mình.

Bộ Quốc phòng Đài Loan phát đi tuyên bố cho hay: “Việc tiến hành các màn diễn tập quân sự trong dịp này không chỉ không đóng góp vào hòa bình và ổn định của Eo biển Đài Loan, mà nó còn biểu hiện rõ tâm lý quân phiệt của Trung Quốc”.

Văn phòng tổng thống Đài Loan đã bày tỏ sự tiếc nuối rằng Trung Quốc đang đe dọa tự do dân chủ của hòn đảo và hòa bình, ổn định khu vực thông qua “các hành động khiêu khích quân sự đơn phương”, nhưng nói với người dân rằng họ có thể yên tâm là Đài Loan có thể đảm bảo chắc chắn được an ninh của mình.

Trung Quốc trước nay luôn xem Đài Loan là lãnh thổ ngoài khơi xa của họ và có thể thống nhất vào đại lục, kể cả bằng vũ lực nếu cần. Bắc Kinh lên án bài phát biểu nhậm chức hôm thứ Hai (20/5) của ông Lại Thanh Đức, trong đó tân tổng thống Đài Loan kêu gọi Trung Quốc chấm dứt đe dọa và tuyên bố hai bên bờ eo biển “không phụ thuộc nhau”.

Hôm thứ Ba (21/5), Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã gọi ông Lại là “đáng khinh”.

Ông Lại đã nhiều lần đề nghị đàm phán với Trung Quốc nhưng đều bị khước từ. Ông nói chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của mình, và bác bỏ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan.

Đài Truyền hình nhà nước Trung Quốc (CCTV) tuyên bố bài phát biểu nhậm chức của ông Lại là “cực kỳ gây tổn hại” và những biện pháp trả đũa của Trung Quốc là “hợp lệ, hợp pháp và cần thiết”.

CCTV nói rằng, bài phát biểu của ông Lại hôm 20/5 là lời thừa nhận về khao khát Đài Loan độc lập và gây tổn hại cho hòa bình và ổn định xuyên eo biển. CCTV nói thêm rằng, tương lai của Đài Loan chỉ có thể được quyết định bởi 1,4 tỷ người Trung Quốc, không chỉ bởi 23 triệu người Đài Loan.

Hải Đăng