Từ cuối năm 2023 đến nay, tại xóm Bãi đã xuất hiện vết nứt dài khoảng 900m khiến hơn 200 gia đình bị ảnh hưởng.

khai thac cat qua muc hang chuc nha ven song hong bi nut tuong 1
Nhiều nhà dân bị nứt tường vì vấn nạn khai thác cát quá mức. (Ảnh: hanoionline.vn)

Theo thống kê của UBND xã Phong Vân (huyện Ba Vì, Hà Nội), có 42 gia đình ở xóm Bãi (thôn Vân Hội) bị ảnh hưởng như nứt tường bao, nhà, sân, trong đó có 19 ngôi nhà bị nứt dài từ 2 – 13 m. Việc nhà bị nứt toác khiến các hộ dân sống trong lo sợ.

Ngoài ra, tại nơi này, kè đê Phong Vân cũng có hiện tượng bị nứt.

Trước việc trên, Sở NN-PTNT Hà Nội đã tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra vụ việc. Báo cáo sơ bộ của chuyên gia chuyên ngành, xác định nguyên nhân xảy ra việc nứt kè đê là vì sự suy giảm lòng dẫn sông Đà do mất cát. Đồng thời, dòng chủ lưu chảy có xu hướng dịch chuyển về phía kè Phong Vân và đã tạo ra 2 hố xói rất lớn.

Theo ông Nguyễn Duy Du, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và phòng, chống thiên tai (Sở NN-PTNT Hà Nội), sau khi các chuyên gia tổng hợp số liệu, sử dụng bản đồ chập thì thấy đáy sông Đà ở khu vực 2 hố xói giảm từ 3 – 5 m so với những năm 2023. Việc tạo ra 2 hố xói dẫn đến các công trình kè, bờ sông Đà mất chân, tạo thành vách đứng và tăng nguy cơ sạt lở lên rất nhiều.

Hiện phía Hà Nội có văn bản đề nghị Phú Thọ cùng phối hợp để có biện pháp quản lý về hoạt động khai thác cát.

khai thac cat qua muc hang chuc nha ven song hong bi nut tuong
Cùng một đoạn sông nhưng do hai địa phương quản lý, khu vực có nhà bị lún nứt nằm tập trung ở xóm Bãi, thôn Vân Hội (điểm màu đỏ) (Ảnh: Google Maps).

Xã Phong Vân nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của sông Đà và sông Hồng, bên này là địa phận của Hà Nội, bên kia thuộc địa phận của Phú Thọ. Từ nhiều tháng nay, cứ buổi tối người dân xóm Bãi, lại cắt cử nhau đi tuần dọc đường đê ven sông để xua đuổi tàu hút cát, bảo vệ những ngôi nhà.

Theo ông Nguyễn Huy Hoàng, Chủ tịch xã Phong Vân, TP. Hà Nội không cấp phép khai thác khoáng sản ở khu vực này, nhưng Phú Thọ lại cho phép khai thác mỏ cát ở phía họ, giáp ranh với xã Phong Vân. Trung bình mỗi ngày có hàng trăm tàu hoạt động, lúc cao điểm vài trăm tàu khiến cuộc sống người dân đảo lộn. “Nếu tình trạng khai thác vẫn diễn ra chắc chắn thôn Vân Hội không còn tồn tại”, ông Hoàng cảnh báo, theo Vnexpress.

Ông Đỗ Mạnh Hưng, Chủ tịch huyện Ba Vì, cho biết tỉnh Phú Thọ, giáp ranh với huyện Ba Vì, thời gian qua diễn ra tình trạng khai thác cát sông Đà, sông Hồng công khai, tấp nập. Tuy nhiên, huyện không được cung cấp hồ sơ cấp phép về hoạt động khai thác để phối hợp quản lý, giám sát.

Minh Long